Ketojenik (beslenme) diyet nedir?
Günlük hayatta vücudun kullanacağı ilk enerji kaynağı karbonhidratlardır. Ketojenik diyet ise karbonhidratı minumuna indirir, proteini orta seviyede tutar ve sağlıklı yağ miktarını yükselterek bu sıralamanın değişmesi hedeflenir. Karbonhidratın azaltılması vücutta enerji kaynağı olarak yağların kullanılmasına neden olur. Böylece diyete başladıktan 3-4 gün sonra depo yağlardan enerji elde edilir ve vücut ketozise girer. Amaç daha etkili ve daha hızlı yağ yakımına destek olmaktır. Ancak kısıtlayıcı oluşundan dolayı yaşam boyu sürdürülebilirliği düşük bir diyet türüdür.
Kimler ketojenik beslenmeyi (diyeti) tercih eder?
Genellikle ketojenik diyet kısa zamanda kilo kaybetmek isteyen veya birçok diyet türü denemiş ama bir türlü sonuç alamamış insanlar tarafından tercih edilir. Epilepsi, alzheimer, kanser gibi bazı hastalıklar için yardımcı olduğu bilinmektedir. Bunun yanında son zamanlarda yapılan birçok çalışma açlık ve iştahı azaltmada, kalp ve damar sağlığını geliştirmede, diyabet ve insülin direncinden korumada etkili olabileceği düşünülmektedir. İşlenmiş ve rafine şekerin azalmasıyla akne ve sivilce oluşumunu engellediği, insülin seviyelerini düzelttiği için polikistik over tedavisinde uygulanabileceği görüşleri de mevcuttur. Ancak kesin konuşabilmek için daha fazla çalışmaya ve oterite kuruluşlar tarafından yapılan önerilere ihtiyaç vardır.
Ketojenik beslenme (diyet) nasıl uygulanır?
İlk olarak karbonhidratı neredeyse sıfıra indirerek bu diyete başlanmalıdır. Şeker ve şeker içeren besinler, bal, pekmez, ekmek, makarna, pilav, yulaf, tam tahıllar, meyveler, yer elması ve patates gibi kök sebzeler, tüm kurubaklagiller, süt ve süt ürünleri tüketilmemelidir. Karbonhidrat kaynağı olarak sebzelerden roka, marul, hindiba, mantar, brokoli, karnabahar, dereotu, semizotu, maydanoz, kuzu kulağı, salatalık, yeşil biber, kereviz, pazı, ıspanak ve bamya gibi diğer sebzeler tüketilebilir. Protein kaynağı olarak karbonhidrat içermeyen yumurta, balık, et, tavuk, hindi tercih edilir. Geriye kalan tüm kalori sağlıklı yağ kaynaklarından sağlanır. Bunlar avokado, hindistan cevizi yağı, zeytinyağı, zeytin, ceviz, fındık, fıstık, badem gibi kuru yemişlerdir.
Sakıncaları nelerdir?
Ketojenik diyetteki ciddi besin kısıtlamaları ve kalorinin azlığı vücutta birçok vitamin ve mineral kayıplarına neden olabilir. Başta B, A, C, E vitaminleri, kalsiyum, magnezyum, potasyum, iyot ve bakır gibi mineral eksiklikleri oldukça yaygındır. Bununla birlikte posa kaynakları çok aza indirildiği için kabızlık sıklıkla görülebilir. Karbonhidratı neredeyse sıfıra indirmek ani kan şekeri düşüşlerine, mide bulantısına, baş ağrısı, kusma, odaklanmada zorlanmaya neden olabilir.
