"Mortgage"ı anlatıyorum

SABAH Gazetesinin gündeme getirdiği Mortgage sistemi yoğun biçimde konuşuluyor. Herkes birbirine soruyor: "Nedir abi bu mortgage olayı?"
Ne ki, çok büyük bir problemi çözmesi beklenen mortgage olayının, şimdiden kendisi daha büyük bir problem yaratmış görünüyor.
Bu laf nasıl söyleniyor, yahu?
Dikkat ettim, birbirine mortgage olayını soranlar, cümle içinde mortgage kelimesini kullanırken, o kısmını çaktırmadan yuvarlıyorlar.
Çünkü kimse bu kelimenin nasıl söylendiğini bilmiyor. Güya üniversiteyi ingilizce okuduk, nasıl okuduysak ben bile bilmiyorum. Çıkarsama yoluyla telaffuz edeceğim ama yanlış yaparım diye korkuyorum. Çıktım bizim ekonomi servisine sordum. Her kafadan bir ses çıktı. Neredeyse kavga çıkıyordu. Bu kelime galiba "morgıç" şeklinde telaffuz ediliyormuş. Doğrusu sevmedim bu telaffuzu. Bende böyle bir takıntı var, söylemesi sevimsiz olan kelimeleri mecbur kalsam da kullanmıyorum. Halkın da bu kelimeyi severek kullanacağını sanmıyorum.
Morgıç'tan ev aldım abi!.. Evi anladık da, morgıç ne kardeşim? Benim Türkiye'de tanık olduğum ikinci büyük söylem krizidir bu Mortgage olayı.
Bir diğeri Beefstrogonof olayı idi... Hani şu dana etli leziz yemek!
Bizim gazetenin şaşaalı dönemlerinde, ünlü yemek ustası Beyti, ikide bir sanki gıcıklık olsun diye beefstrogonof çıkartırdı, yemekte.
Yumulurduk, çatal bıçak fakat kimsenin ikinciyi istemeye cesareti olmazdı. Çünkü koca gazetede hiç kimse beefstrogonof'un doğru dürüst telaffuzunu bilmiyordu. Bilenler de söyleyemiyordu. Kolayını bulmuştuk. Garsonlara, 'şundan bir tane daha getirir misin', diyorduk.
Hergele garsonlar da, pislik olsun diye, hangisinden abi, diye soruyorlardı.
Ulan şu yemekten işte, hangisinden olacak
Rezalet bir işti beefstrogonof olayı.
Nitekim dikkat ederseniz, halk arasında bu yemeği yiyen de yoktur, arayıp soran da yoktur doğru dürüst.
Galiba 'Böfstrogonof' şeklinde telaffuz ediliyor. Fakat, kelimenin 'böf' kısmını kotarsan bile, 'strogonof' kısmında çuvallamamak elde değildi. İnsanın 'anchorman' olması gerekir bu kelimenin altından kalkması için. Alın size bir uyuz kelime daha, 'anchorman' mesela.
İnşallah, Beefstrogonof'un başına gelen şey Mortgage'ın başına gelmez. Eğer hükümet, bu Mortgage olayını sağlama yürütür, vatandaşın belirli bir peşinat ile ev sahibi olmasına olanak yaratırsa tevatür prim yapar, önce onu söyleyim.
İnşaat sektörü şaha kalkar. Piyasa hareketlenir. Kenarda kıyıda duran fakat bir ev satın almaya yetmeyen tasarruflar ekonomiye dahil edilmiş olur. İnşaat sektörü manivelasıyla öteki sektörler de canlanır.
Bunun için gerekecek fon ve kaynaklar büyük ölçüde yabancı olacağından, bu da yeni bir ivme kazandıracaktır. Bütün mesele, bu parayı içeri çekebilmekte...
Sistemin işleyişi basit: 80 milyarlık bir ev beğeniyorsun. 20 milyarını peşin ödüyorsun. 60 milyarını borçlanıyorsun, diyelim 15 yıl vade ile. Yılda 4 milyar lira ödüyorsun. Bu da 350 milyon lira, kira gibi bir ödeme oluyor. Arada eline toplu para geçerse borcunu ödeyip, ipoteği kaldırabiliyorsun. Ve neticede ev sahibi oluyorsun.
Sistemin işleyişi vallahi Mortgage'ı söylemekten daha basit. Bu zor kelimenin bir de türkçesini uydurabilsek, bizi kimseler tutamaz artık.