Yılın ilk yarısında yüzde 12.7 büyüyen ekonomi, alınan önlemlerle yavaşladı. GSMH üçüncü çeyrekte yüzde 4.7 büyüdü. Tarımdaki sürpriz düşüş, ekonomiyi frenledi.
Rekor büyüme rakamlarına koşan Türkiye, frene bastı. Yılın ilk yarısında yüzde 12.7 büyüyen ekonomi, alınan önlemlerin de etkisiyle hız kesti. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre, Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4.7 büyürken, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'daki GSYİH) büyüme yüzde 4.5 oldu. Büyüme oranındaki yavaşlamaya rağmen ilk 9 aydaki büyüme GSMH'de yüzde 9.7 olurken, GSYİH ise yüzde 8.7 büyüdü. İlk iki çeyrekte yüzde 12.4 ve yüzde 14.4 oranları ile herkesi şaşırtan büyüme oranının üçüncü çeyrek için yüzde 8 civarında olacağı tahmin ediliyordu. Sanayi sektörünün büyüme hızı düşerken tarım sektöründeki daralma dikkat çekti. Ekonomistler, üçüncü çeyrek itibariyle açıklanan verilerin hükümetin yıl sonu hedefi olan yüzde 10'luk büyüme oranını riske soktuğunu belirtirken, bu rakamın yakalanamayabileceğini ifade etti. Hükümet yılbaşında yüzde 5 olarak belirlediği 2004 yılı büyüme hedefini yüzde 10'a kadar yükselmişti.
TÜKETİM HARCAMALARI DÜŞTÜ İthalat vergilerindeki artış da sabit fiyatla ikinci çeyrekteki yüzde 33 seviyesinden yüzde 20'ye kadar geriledi. Özel tüketim harcamalarındaki artış yavaşlarken, kamu tüketimi ise düşmeye devam etti. Yatırım harcamalarını devlet sabit fiyatlara göre yüzde 11.8 küçültürken özel yatırım harcamalarındaki artış ise ikinci çeyrekteki yüzde 68.7'nin aksine yüzde 35.8 olarak gerçekleşti. Üçüncü çeyrek büyüme rakamları ekonomiyi yavaşlatma çabalarının etkili olduğunu ortaya koydu. Yüzde 14'lere kadar varan oranlarda büyüme cari açık başta olmak üzere birçok konuda ekonomi çevrelerini endişelendiriyordu. İthalat vergilerindeki artış oranı ilk iki çeyrekte yüzde 33.8 ve yüzde 33.2 olmuştu. Kaynak Kullanım Destekleme Fonu (KKDF) oranını yükseltilmesi ve otomobildeki Özel Tüketim Vergisi oranını artırması gibi önlemler ithalatta etkisini hemen gösterdi. Artış oranı yüzde 20'de kaldı. Sanayi sektörü de ekonomideki yavaşlamanın etkisiyle yüzde 6.6 büyüdü. İkinci çeyrekte sanayi sektörü yüzde 14.9 büyümüştü.
TEK DARALAN TARIM Yılın 9 aylık döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla tek daralan sektör, yüzde 1.2 ile tarım oldu. Tarım sektörü yılın ilk çeyreğinde mevsimsel nedenlerden dolayı yüzde 7.5 küçülmüş ve bunu ikinci çeyrekteki yüzde 3.4 büyüme izlemişti. Üçüncü çeyrekte yüzde 1.6 daralma tarım sektörü ekonomideki yavaşlama üzerinde etkili oldu. Devlet aldığı önlemlerin dışında tüketim ve yatırım harcamalarını kısarak, yavaşlamaya katkı yaptı. Özel tüketim ikinci çeyrekte yüzde 16.4 oranında artarak Cumhuriyet tarihinin en yüksek büyüme oranına ulaşmıştı. Bu oran üçüncü çeyrek için yüzde 6.7 oldu.
