|
|
Klima 103 yaşına bastı
Sıcak ve boğucu ortamları, ferah ve sağlıklı bir serinliğe kavuşturan klima, bugün tam 103 yaşında.
Klima cihazı bundan tam 103 yıl önce, Cornell Üniversitesi'nden yeni mezun Willis Haviland Carrier adlı, haftada 10 dolar maaşla çalışan bir mühendis tarafından icat edildi. Carrier'ın çalıştığı şirketin müşterilerinden Brooklyn'deki bir yayınevinin, büyük bir sorunu vardı. Dönemin gözde mizah dergilerinden "Judge" ı çıkaran yayınevinin matbaasında kullanılan kağıt aşırı sıcak ve rutubetten dolayı genişliyor, kayıyor ve baskı makineleri mürekkebi tutturamıyordu. İmdada yetişen Carrier, basit bir çözüm getirdi: "Makaralardan buhar pompalanarak ısıtılan baskı makinesi, neden makaralardan soğuk su geçirilerek soğutulmasın?". Böylece baskı makinesindeki hava hem serin, hem de kuru olacaktı. 17 Temmuz 1902'de ilk kez baskı makinesinin soğutulmasıyla klima çağı da başlamış oldu. Bundan ancak 4 yıl sonra bir kez daha anımsanan sistem, 10 yıl sonra ABD'de sadece birkaç işyeri ve evde kullanılıyordu. Ancak klima, kendisine, dönemin gözde yerlerinden tiyatro ve sinemalarda yer buldu. 1925'te New York'taki ünlü Rivoli tiyatrosu, kapısına "Her zaman 20 derecedir" ilanını asmıştı. ABD'de klimalar, 1955'te William Dewitt isimli bir başka müteşebbisin geliştirdiği standart bir sistemin ardından yaygın olarak evlerde kullanılmaya başlandı.
|