 |  |
 |
|
Enver Paşa şehitler ve alverciler
BAKÜ.
BAKÜ'YE 1920'de gitseydim "Doğu Halkları Kongresi"ni izler ve kürsüde konuşan Enver Paşa ile onu dinleyen Ali Fuat Paşa hakkında notlar tutardım. Ne demişti Kürsüde Enver Paşa:
- Arkadaşlar... Bugün Bakü şehrinde dünya emperyalizm ve kapitalizmine karşı harbeden Şarkın ihtilalci alemi vekilleri olan bizlerin burada toplanmasına vesile olan Üçüncü Enternasyonal'e ve bunun azimkar reislerine umum ve arkadaşlar adına teşekkür ederim. Bugün bizi asırlardan beri ezen ve çırılçıplak soymakla kalmayarak kanımızı emen, öldüren dünya emperyalist ve kapitalistlerine karşı mücadelemizde elini tutacak ve Avrupa politikacılarının yalancılığının büyüklüğü nispetinde hak yolunda doğru ve sözüne inanılır ve milletlerin hukuk ve hürriyetini tanımayı programına yazmış olan Üçüncü Enternasyonal gibi bir müttefikin yanında mevki almakla mübağı olduğumuzdan birbirimizi tebrik edelim...
Ama 2005'te şehitliğe (Şehitler Hıyabanı) gittim ve 1'inci Dünya Savaşı yıllarında bu bölgeye gelip Nuri Paşa komutasında gerilla savaşı yapan Türk askerlerinin mezarlarını ziyaret ettim.
Aslında dünya kentlerinden bir New Orleans'daki mezarlıklar beni etkilemişti. Cenaze töreninde siyah sanatçılar caz çalıyor, cemaat de bu müzik eşliğinde dans ediyordu.
Bakü'deki Haydar Aliyev'in de bulunduğu Devlet Mezarlığı'nda ise, önemli ölülerin heykelleri beni etkiledi. Sanki kabristan değil, bir heykel galerisiydi burası.
Tabii bir de Azeri dilini anlamak gerekiyor. Örneğin burada ölüleri gömmüyorlar, bastırıyorlar.
Azerbaycanlılar en çok neyle uğraşır derseniz, onlar artık "Alverci" olmuşlar.
Ticaretin adı burada alvermiş.
|
