Beyniniz de sizin gibi yaşlanır

Beyin kaç yaşından sonra yaşlanmaya başlar? En verimli çalıştığı dönem ne zamandır?
Beyin yaşlanmasında genetik etkilerin, beslenme alışkanlığının, yaşam biçiminin, alınan eğitimin ve başta tansiyon ve şeker olmak üzere geçirilen hastalıkların etkisi ve önemi büyüktür. Beyinlerini kullanarak çok çalışan insanlarda, beynin entelektüel fonksiyonları her geçen gün biraz daha gelişir. Beyin hücrelerinde yaşa bağlı yıpranma olsa da, yapılan çalışmalar ölene kadar çalışan insanlarda demansın az görüldüğünü gözler önüne sermiştir.

Beyinde orta yaş sonlarına doğru oluşan diğer sistemik hastalıkların etkisiyle, yıpranma başlar. Her geçen gün beyin biraz daha yaşlanır. Beynin öğrenmesi doğumla başlar ve ölene dek sürer. En çabuk öğrenme ve öğrendiğini muhafaza etme dönemi; çocukluk ve ergenlik yaşına kadar olan zamandır. Özellikle gençlik ve orta yaş döneminde öğrenilen temel bilgiler kullanılır ve öğrenmeye o hızda olmasa da devam edilir. Yaşlılık döneminde beyin fonksiyonlarının zayıflamasıyla, öğrenme kabiliyeti azalır.

SİNİRLER TÜM VÜCUDU ETKİLER
Yorgun beyin vücudu nasıl etkiler? Hangi hastalıkların ortaya çıkmasına yol açar?
Vücudumuzun işleyişini ve bunun kontrolünü beyin sağlar. Aşırı yorgunluk, beynin biyokimyasını değiştirir ve işleyişini bozar. Bu bozulma tedbir alınıp tedavi edilmezse, kalıcı da olabilir. Yorulan beyinde sinir sisteminin kontrolünün bozulmasına bağlı olarak ortaya çıkan sinirlilik hali, uykusuzluk ve takıntı gibi belirtiler oluşur. Depresyon ve panikatak gibi hastalıkların oluşma olasılığı artar. Sinir sistemi zayıflayan insanlarda, kişilik sapmaları meydana gelir. Sinir sistemi yıpranırsa, mide fazla uyarılacağından asit salınımı artar ve gastrit denen mide rahatsızlığı oluşur. Sinir sisteminin yıpranması çarpıntı, baş ağrısı, sinir ve gerginliğe bağlı bel, boyun ve sırt ağrısı da yapar. Sinir sistemindeki yıpranmaların, birçok hastalığa davetiye çıkaracağı kesinlikle unutulmamalıdır.

BAŞAĞRISINI KÜÇÜMSEMEYİN!
Çok çalışıldığı için çekilen başağrıları, önemsenmeli mi?
Aşırı çalışma ve buna bağlı oluşan stres sonucu, birçok kişide başağrısı görülür. Özellikle migrenli kişilerde, stres ağrıyı tetikler. Baştaki kaslar kasıldığı için gerilim tip başağrısı oluşur. En çok gerilim tip başağrısıyla migren beraber görülür. Gerilim tip başağrısı çok sık görülen ve yaşam kalitesini bozan bir ağrıdır. Hastalar bu ağrıyı, "Başımı sürekli sıkıştırılmış gibi hissediyorum" diyerek ifade eder. Ağrı kesicilere yanıtsız kalan bir ağrı türüdür. Beyin kanamasına bile yol açabilir. Çalışan kesimde çok görülen bu ağrıyla mücadele etmek için depresyon ilacı kullanılabilir ya da tatile çıkılabilir.

RUH HALİNİZİ KONTROL EDİN
Depresyon çok yoğun çalışma, derin bir üzüntü ya da iş huzursuzluğu gibi nedenlerle beyin biyokimyasının ve ruh halinin bozulmasıyla oluşan bir hastalıktır. Depresyonun başlıca belirtilerini kısaca şöyle sıralayabiliriz:

1. Hoşlanılan olaylara ilginin azalması.
2. Kendini üzgün, keyifsiz ve hüzünlü hissetme.
3. Kilo da azalma veya artma.
4. Uyku bozukluğu.
5. Sıkıntılı ve huzursuz olma. Yerinde duramama.
6. Dikkat-konsantrasyon bozukluğu ve unutkanlık.
7. Cinselliğe olan ilgide azalma.
8. Kendini yetersiz, değersiz ve büyük bir suç işlemiş gibi hissetmek.

DEPRESYONDAN BÖYLE KORUNUN:
1. Sabahları az da olsa mutlaka spor yapın.
2. Güne besin değeri yüksek, iyi bir kahvaltı yaparak başlayın. Gün içinde hazır gıdalardan uzak durun ve kesinlikle öğün atlamayın.
3. Çalışma süresince, belli zamanlarda işe kısa aralar verin. İşyerinde oluşan stresli ortamdan uzaklaşarak, kısa bir süre beyninizi dinlendirin.
4. Hafta sonu tatillerini işten uzakta geçirin. Fırsat buldukça, açık havada bol bol yürüyüş yapın.
5. Zaman zaman size huzursuzluk veren ve enerjinizi olumsuz yönde etkileyen ortamları temizleyin.

YILIN EN AZ 10 GÜNÜNÜ TATİLE AYIRMAK ŞART!
Çalışma temposuna ve yaşa bağlı olarak beyni dinlendirmek için yapılacak tatilin süresi değişse de, yılda bir kez en az 10 gün ile bir ay arasında tatil yapmak gerekir. Hafta sonu tatillerini iş stresinden uzakta iyi değerlendirmek de, beyni dinlendirir.