Antik ölümcül hastalık kontrolden çıkıyor! Antibiyotikler işe yaramıyor...
Antik çağlardan beri insanlığı tehdit eden tifo, gelişmiş ülkelerde artık unutulmuş gibi görünse de, modern dünyada yeniden büyük bir tehlike olarak karşımıza çıkıyor. Salmonella enterica serovar Typhi bakterisinin neden olduğu hastalık, şu anda yalnızca antibiyotiklerle tedavi edilebiliyor. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, bu bakterinin hızla antibiyotiklere direnç kazandığını gösteriyor.
Nepal, Bangladeş, Pakistan ve Hindistan'dan alınan 3.489 örneğin incelendiği 2022 tarihli uluslararası bir araştırma, yaygın ilaçlara dirençli XDR Typhi türlerinin hızla yayıldığını ortaya koydu. Ampisilin, kloramfenikol ve trimetoprim/sülfametoksazole gibi temel ilaçlara karşı dirençli olan bu süper bakteri, artık yeni nesil antibiyotikler olan florokinolonlar ve sefalosporinlere karşı da direnç geliştiriyor. Üstelik bu dirençli türler sadece Güney Asya'da kalmıyor; Afrika, Güneydoğu Asya, Kanada, ABD ve İngiltere'ye kadar uluslararası yayıldığı belirlenmiş durumda.
Uzmanlar, tifo vakalarının tedavisinde geriye sadece azitromisinin kaldığını, ancak bu ilaca karşı da direnç gelişmeye başladığını vurguluyor. Eğer bu direnç yaygınlaşırsa, tifo tedavisinde ağızdan alınan hiçbir ilaç etkili olmayabilir. 2024 yılında 13 milyondan fazla tifo vakası bildirildi ve tedavi edilmezse ölüm oranı yüzde 20'ye kadar çıkabiliyor. Bilim insanları, acil olarak aşı kullanımının yaygınlaştırılması ve yeni antibiyotik araştırmalarına yatırım yapılması gerektiğini söylüyor.