Aşırı hava koşulları plastik kirliliğini daha tehlikeli hale getiriyor!
Dünyadaki mikroplastik kirliliği zaten ciddi bir çevresel ve sağlık tehdidi oluştururken, iklim değişikliği ve aşırı hava olayları bu kirliliği “daha hareketli, kalıcı ve tehlikeli” hâle getiriyor. Yeni bir çalışmaya göre, sıcak dalgaları, seller ve orman yangınları, plastiklerin daha hızlı parçalanmasını, yayılmasını ve toksik etkilerinin artmasını sağlıyor.
Araştırmacılar, ısının, nemin ve güneş ışığının plastikleri kırılgan hâle getirerek mikroplastiklere dönüşümünü hızlandırdığını belirtiyor. Aşırı fırtınalar ve seller ise plastikleri hareket ettirip geniş alanlara yayıyor; bazı durumlarda taş ve plastiklerin birleşerek "plastik kaya"lar oluşturduğu gözlemlendi. Orman yangınları ise plastikleri ve toksik bileşenleri atmosfere salıyor.
Mikroplastikler ayrıca böcek ilacı ve kalıcı kimyasallar gibi zararlı maddeleri taşıyarak ekosistemde tehlikeyi artırıyor. Yükselen sıcaklıklar, bu zararlı maddelerin salınımını kolaylaştırıyor. Deniz canlıları üzerinde yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin, iklim değişikliğinin tetiklediği deniz sıcaklığı artışı ve asidifikasyon ile mücadele yeteneklerini azalttığını ortaya koyuyor.
Araştırmacılar, plastik kullanımını azaltmayı, yeniden kullanımı ve geri dönüşümü teşvik etmeyi, gereksiz tek kullanımlık ürünleri ortadan kaldırmayı öneriyor. En etkili çözüm ise küresel çapta bağlayıcı bir plastik sözleşmesi olarak görülüyor.
Kaynak: Frontiers in Science, 2025