Venüs’teki gizemli rüzgarların sırrı çözüldü
Venüs’ün aşırı rüzgarları, bilim insanlarının uzun süredir merak ettiği bir gizemdi. Yeni yapılan bir araştırma, bu rüzgarların temel kaynağının “termal gelgitler” olduğunu ortaya koydu. Termal gelgitler, Güneş’in Venüs yüzeyini ısıtmasıyla oluşan atmosfer hareketleridir ve gezegenin üst atmosferinde rüzgarları hızlandırarak “süperrotasyon” olarak bilinen olayı tetikler. Süperrotasyonda, Venüs’ün atmosferi gezegenin kendi dönüş hızının yaklaşık 60 katı kadar hızlı döner.
Önceki çalışmalar, semidiurnal yani günde iki kez gerçekleşen gelgitlerin rüzgarları yönlendirdiğini öne sürüyordu. Ancak yeni bulgular, diurnal yani günde bir kez meydana gelen gelgitlerin rüzgarların hızlanmasında daha etkili olduğunu gösteriyor. Bu gelgitler, ısınan havayı bulut tepelerine taşıyarak atmosfere momentum kazandırıyor ve rüzgarların sürekli yüksek hızlarda esmesini sağlıyor.
Araştırma, Avrupa Uzay Ajansı'nın Venus Express ve Japonya'nın Akatsuki uydusundan alınan radyo dalgası verileri ile gelişmiş atmosfer modellerinin kombinasyonu sayesinde gerçekleştirildi. Bu çalışma sadece Venüs'ün değil, yavaş dönen diğer gezegenlerin atmosfer dinamiklerini anlamada da önemli ipuçları sunuyor. Mars ve gaz devleri gibi gezegenlerde benzer gelgit etkilerinin rüzgar ve hava olaylarını şekillendirebileceği düşünülüyor.