Beyinsiz sanılıyordu! Meğer tüm vücudu beyinmiş...
Deniz kestanelerinin beyni yok ama vücutları bir beyin gibi çalışıyor. Yeni bir hücre atlası, genç Paracentrotus lividus türü deniz kestanelerinin tüm vücudunun dağıtılmış bir beyin gibi davrandığını ortaya koydu. Araştırmacılar, bir zamanlar gevşek bir sinir ağı olarak düşündükleri yerlerde yoğun nöron ağları buldu.
Çalışmada, iki haftalık genç deniz kestanelerinden alınan 25 bin çekirdek, gen ekspresyonuna göre 48 moleküler kümeye ayrıldı. Bu kümeler, nöronlar, kaslar, iskelet, sindirim sistemi, su damar sistemi ve vücut yüzeyini kapsayan sekiz ana doku ailesine yerleştirildi. Nöronlar, kümelerin yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor ve milimetre boyundaki genç bireylerde bile sinir açısından zengin bir vücut yapısını gösteriyor.
Deniz kestaneleri larva olarak yüzeysel ve simetrik yapıda doğar, metamorfoz sırasında ise beş parçalı pentaradial vücuda dönüşür. Yeni atlas, genomun aynı genetik araçları farklı yaşam evrelerinde tekrar kullandığını ve nöron çeşitliliğinin şaşırtıcı derecede yüksek olduğunu gösteriyor. Araştırmada serotonin, dopamin, asetilkolin ve histamin dahil olmak üzere 29 farklı nöron ailesi tespit edildi.
Ayrıca, gözleri olmasa da deniz kestanelerinin vücudu fotoreseptörlerle kaplı; ışığı algılayarak hareket ve duruşlarını değiştiriyor. Bu keşif, deniz kestanelerinin basit sinir halkasına sahip olduğu fikrini değiştirerek, tüm vücudu kapsayan bir beyin düzeninin önemini ortaya koyuyor. Çalışma Science Advances dergisinde yayımlandı.