  |
|
Kürtçe yasağı bana duyulan ilgiyi artırdı
Suriye doğumlu Kürt müzisyen Ciwan Haco'nun ekim ayında Batman'da 300 bin kişiye verdiği konserle, şöhretinin doğduğu topraklardan daha çok Türkiye'de geçerli olduğu ortaya çıktı. O da bu ilgiye şaşırmış. Şimdi ikinci konser için İstanbul'da....
Geçtiğimiz aylarda Batman'da 300 bin kişiye verdiği konserde bir anda ülke gündemine oturan Kürt müziğinin dünyadaki en önemli temsilcilerinden Ciwan Haco, Pazar günü İstanbul'da vereceği konser için, ikinci kez Türkiye'de. Geleneksel Kürt müziğine uzak durması, Batılı normlarda müzik yapması nedeniyle Kürtler tarafından eleştirilse de; Batman konseri nedeniyle ilk kez geldiği Türkiye'de medyanın büyük ilgisiyle karşılaştı. İrili-ufaklı tüm yayın organlarında doruğa çıkan 'Haco ilgisi' aslında incelenmeye değerdi. Kendisi de bu ilgi karşısında şaşkın: "Aslında bu sırf bana duyulan ilgiden kaynaklanmamıştır. Kürt dilinin yasaklanması, uzun süre konuşulamaması sonrasında bir Kürt sanatçının konser vermesi bir şekilde o ilgiyi ve alakayı oluşturmuş olabilir" diyor. İlginçtir; Suriye doğumlu Haco'nun şöhreti doğduğu topraklardan daha çok Türkiye'de ve Avrupa'da yaygın. Milyonlarca hayranı arasında Kürtler kadar, Türkler'in de bulunması, onun yaptığı müziği politik bir araç olarak kullanmamasından kaynaklanıyor. Kürtçe sözlerin altına rock, blues, pop ve caz armonileri eklemesi, onu diğer Kürt müzisyenlerden ayıran en önemli özelliği. Haco'yla 18 Ocak Pazar günü İstanbul Abdi İpekçi Spor Salonu'nda vereceği konser öncesinde konuştuk.
TÜRKİYE DEĞİŞTİ TABİİ
* Batman konserindeki yoğun ilgiden sonra mı tekrar konser vermeyi istediniz?
Dürüst olmak gerekirse Batman konserindeki o yoğun sıcaklık benim burayı özlememe sebep oldu. Ama o kadar yoğun ilgi olmasaydı bile; 300 bin insan değil, 300 insan gelmiş olsaydı dahi tekrar gelirdim.
* Batman konseri için geldiğinizde büyük ilgi gördünüz. Sizce bu ilginin nedeni, Türkiye'nin demokratikleşme alanında yaptığı iyileştirmeler, uyum yasalarıyla Kürtçe'nin serbest bırakılması gibi nedenler miydi; Ciwan Haco'nun müziği miydi?
Benim tahminim, bu sadece bana duyulan ilgi değildi. Kürt dilinin yasaklanması, uzun süre konuşulmaması, bir Kürt sanatçının konser vermesi bir şekilde o ilgiyi ve alakayı oluşturmuş olabilir. Ama benim için geldikleri de yadsınamaz; çünkü parçalarımı benimle birlikte hep bir ağızdan söylüyorlardı. Medya da bu yoğunluğu görünce doğal olarak bana ilgi gösterdi. Tabii Türkiye'nin değiştiği de ortada.
* Geçen sefer '23 yıl aradan sonra Türkiye'ye geldi' denildi. 23 yıl önce ne zaman, niçin gelmiştiniz?
Öyle bir şey yok, daha önce hiç gelmedim. Annemin Siirt, babamın Mardin doğumlu olması nedeniyle böyle bir şey söylenmiş olabilir.
* Doğduğunuz Suriye'de mi, yaşadığınız Norveç'te mi, Türkiye'de mi daha şöhretlisiniz?
Ben 19 yıl önce kendi memleketimden çıkıp Almanya'ya gittim, o günden beri müzikle uğraşıyorum. Bu yıllarla ilgili bir olay. Genel bir şöhrettir bu, kesin bir şey söyleyemem.
* Yaptığınız müziğe etnik caz, etnik rock, blues dendi. Sanırım siz bile yaptığınız müziği tanımlayamıyorsunuz...
Folk, caz, arabesk, konulan isim benim için önemli değil, ben müzik yapıyorum
BENİ TÜRKLER DE ÇOK DİNLER
* Sizi Kürtler mi dinliyor daha çok, yoksa dünya müziğiyle ilgilenenler mi?
Beni sadece Kürtler dinlemiyor. Avrupa'daki müzik kulüplerinde canlı performans yaptığımızda bazen 200, bazen 500 insana hitap ediyoruz. Yani Türkler, Almanlar, herkes dinliyor. Berlin'de verdiğim konserlerimin bazılarına Türkler gelir daha yoğunlukla.
* Siz Kürt müziğini tüm renkleriyle dünyadaki dinleyicilerin beğenisine mi sunuyorsunuz; dünyadaki müzik türlerini mi Kürt müziğine mi uyarlıyorsunuz?
Ben yabancı arkadaşlarımla stüdyoya girdiğimde aletler karşılıklı olarak konuşuyor. Müziğin formunu, tarzını öncelikle ben belirliyorum ama bas gitara asla benim yaptığım melodiye şöyle basacaksın, ritme şunu yapacaksın' demiyorum. Bu kendiliğinden oluyor. Ne kadar Kürt alt yapısı olursa olsun, sazlar batı olduğu için, evrensel bir boyut kazanıyor.
* Geleneksel Kürt müziğinden uzaklaştığınız, etnik çalgılar kullanmadığınız için eleştiri de alıyorsunuz. Buna cevabınız nedir?
Bu anlamda eleştirileri her zaman olumlu karşılarım. Aslında zaman zaman keman da, ud da kullanıyorum ama elektrogitar ya da basgitar da ekliyorum. Müziğimin ruhu Kürdi'dir ancak enstrümanlar batıdır.
* Kürt müziğinin İspanyol ya da Latin müziği gibi evrensel boyutlara ulaşacağına inanıyor musunuz?
Her müzik, dünyadaki müzikal yerini alabilir, yeter ki yeterince tanıtılsın ve gösterilsin. Daha önce de söylediğim gibi verdiğim konserlerde sadece Kürtler konsere gelmiyor. Her tarzda, her ulusta insan geliyor. Ama ben bunu misyon olarak önüme koymadım. Sadece Kürtler için kaliteli müzik yapmaya çalışıyorum. Benim böyle çok çok büyük kitlelere hitap etmek gibi bir hayalim yok. Ben yaptığım müziğin doğru olduğuna inanıyorum, uluslararası olup olmaması önemsiz.
ŞİRİN SEVER
|
