Fikret Bey, 'Ayşe sen anlarsın' dedi, çocuk bezi işini kızına verdi
Fikret ve Fethi Evyap'ın, 77 yılda Avrupa'nın en büyük sabun fabrikasına dönüştürdüğü Evyap'ın yeni iş alanı çocuk bezi ve hijyenik ped. En az sabun kadar zorlu bu pazarın başında üçüncü kuşaktan Ayşe Evyap Arın var.
O zamanlar temizlik dendiğinde akla sadece sabun geliyordu. 1927'lerde, kalıp sabun, saçı, vücudu, eli ve hatta evi temizliyordu. Bütün sabunlar aynı görüntüde, aynı kokudaydı. İşte o yıllarda Mehmet Rıfat Evyap, Erzurum'da küçük bir atölyede sabun üretmeye başladı. Hammadde İzmir ve İstanbul'dan geliyordu, bu, işi biraz zorlaştırıyordu ama o zamanlar öyleydi. Aradan yıllar geçti, iş büyüdü. Memleketi bırakıp yollara düşüldü ve 1943 yılında İstanbul'da Vaniköy'de üretime başlandı. Deniz üzerinden motorlarla gelen hammadde, üretildikten sonra Tahtakale'deki satıcılara ulaştırılıyordu. 1958 yılında üretim Silahtarağa fabrikasına taşındı. 1980'de, bugünkü tesislerin bulunduğu Ayazağa'ya gelindi. Bu tesislerde Duru, Arko, Sanino, Savoy, Elvan gibi markalar üretilmeye ve dünya pazarlarına gönderilmeye başlandı. Bugün Ayazağa'da 253 bin metrekarelik alandaki, dünyanın en büyük sabun fabrikasının kuruluşu da bu yıllara rastladı. Bu kez işin başında A.Fikret Evyap ve M.Fethi Evyap vardı... 1967 yılında ilk Duru markalı sabunu üreten, ilk TV tanıtımına 1971 yılında Arko markası ile giren, ilk büyük ihracatı da 1980 yılında İran'a Amber markalı sabun ile gerçekleştiren grup, 2000'lere gelindiğinde 100'den fazla ülkede, pek çok milliyetten insanı temizleyen temizlik ve kişisel bakım merkezi haline gelmişti. Aslında bu, genelde Türk sabuncularının son 20 yılda gerçekleştirdiği başarının bir parçasıydı. Türkiye'nin sabunculuk sektörü yakın geçmişte pek çok başarılı çalışmayla Türkiye'yi Avrupa, Ortadoğu ve Orta Asya'nın sabun merkezi haline getirmişti. Avrupa'da sabun fabrikaları küçülür ve kapanırken, Türkiye'de sabun endüstrisi hızlı bir gelişme göstermiş ve Evyap da Avrupa'nın en büyük sabun üretim tesisine sahip olmuştu.
ZORLU BİR ALAN Evyap, kuruluşundan 77 yıl sonra, bu kez, belki de ilkinden daha zorlu bir alana el attı. Marka sadakatinin en güçlü olduğu, kadınların gözü kapalı satın aldığı iki üründe pazara girmeye karar verdi: Çocuk bezi ve hijyenik ped. Evyap'ın yeni girdiği bu kategorilerinde takım liderliğine de üçüncü kuşaktan ve kadın tüketicinin taşlaşmış alışkanlıklarıyla savaşacak biri getirildi: Ayşe Evyap Arın. 30 yaşındaki Ayşe Evyap Arın, dedesinin kurduğu, babası ve amcasının geliştirdiği şirkette çocuk bezi ve hijyenik ped operasyonunun başına geldi.
* Kadınlar çocuk bezi ve hijenik ped konusunda çok muhafazakar. Ve tercihlerini zor değiştiriyor. Sizinki bu anlamda cesaret isteyen bir yatırım değil mi? Evy Baby Çocuk Bezi ve Evy Lady Hijyenik Ped ürünlerimiz bu yıl piyasaya girdi. Bu ürünlerimiz Tuzla'daki tesislerimizde üretiliyor, bu tesislere 40 trilyonluk yatırım yapıldı. İtalya'dan getirttiğimiz makineler, dünyanın en seri ve hijyenik üretim yapan makineleri. Ürünler Türkiye'de tasarlandı, sonra makine hazırlandı bu tasarıma göre.
* Bir lisans ya da marka know how'u aldınız mı? Türkiye'de bu sektörde tecrübeli ve çok değerli uzmanlarla çalışıyoruz. Hammaddelerimizi sağlayan firmalar, dünyanın en büyüklerinin tedarikçisi. Zaten en büyükler belli. Hijyenik ürünlerde çok büyük bir marka sadakati var. Sabunda tüketicinin bir markadan vazgeçmesi saniye meselesi, Ama çocuk bezinde tüketici daha muhafazakar. Onun üzerine çıkabilmek, bizim için gerçekten önemli olacak. Uzun yıllardır ilk kez yeni bir tesis, yeni bir marka, yepyeni ürünler var. Rafta ilk ürünleri gördüğümde gözlerim doldu.
* Türkiye'de çocuk bezi ve hijyenik ped pazarının büyüklüğü nedir? Türkiye'de yılda 1.15 milyar adet çocuk bezi tüketiliyor. Bunun parasal karşılığı 170 milyon dolara geliyor. Ancak Türkiye'de 0-2 yaş arası 5.5 milyon bebek var. Bunlar günde ortalama 5 adet bez tüketse, mevcut bebeklerin sadece yüzde 15'i hazır bez kullanıyor diye bir sonuca ulaşırız. O nedenle pazar henüz çok boş. 2001'den bu yana pazar yüzde 10 büyüyor. Yerel üreticilerin açık paketlerini de eklersek yüzde 30'u dolu bu pazarın. Aslında bebek bezinde her geçen gün yerel yatırımcılar duyuyoruz. Çin'den makine getiriyor ve bu işe giriyorlar. O yüzden pazarın tamamını göremiyoruz. Şu anda pazarda P&G'nin Ultra Priması ile Hayat Kimya'nın Molfix'i eşit pazar payına sahip. Yüzde 23-25 oynuyorlar.
PAZAR HENÜZ ÇOK BOŞ * Hijyenik ped pazarının durumu nedir? Bu pazar da yüzde 7 büyüyor. Yılda 900 milyon adet ped satılıyor, bunun parasal karşılığı da 100 milyon dolar. Türkiye'de 12-45 yaş arası kadın sayısı 19.5 milyon . Bunun karşılığında da baktığımızda yüzde 21 kullanım oranı var.
* Bu alanda da ihracat olacak mı? Ortadoğu, Balkanlar ve Orta Asya'ya çocuk bezi ihracatımız başladı. Bizim markalarımız zaten orada çok iyi biliniyor. Bizim kanallarımızı izliyorlar ve reklamları da görüyorlar. Örneğin ; İran ve Irak'ta bizim kanallarımızı seyrediyorlar. O pazarlara gittiğimiz zaman bize Seda Sayan'ın evliliğini bile soruyorlar.
* Kısa ve uzun vadeli hedefler neler? Ortak hedefimiz ilk iki yıl içinde pazarın iki liderinin arasında yer almak. Hijyenik pedde 12-45 yaş arasındaki bütün kadınlar hedef kitlemiz. Çocuk bezinde ise çocuğu iki yaşına kadar olan anneler. A, B ya da C sosyo ekonomik statüde olsun, kadın şartlarını zorluyor, yine de çocuğu için kaliteli bez almaya çalışıyor.
