kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Teknoloji
    Otomobil
    Sinema
    Hobi
    Çizerler
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
 

Doların düşmesi de, yükselmesi de zor

2001 krizinden sonra geçtiğimiz dalgalı kur sisteminde kurun seviyesi ekonominin önemli sorunlarından biri oldu. Coğrafyası oynak, siyaseti oynak, ekonomisi oynak ve mali piyasaları oynak bir ülkede, kur serbest bırakıldıktan sonra tam olarak oynattı.

2002 Genel Seçimleri'ne kadar Merkez Bankası doğrudan müdahalelerle satıcı oldu. Yani doların yüksekliğine müdahale etti. 2003 yılı başında tek bir satış müdahesi dışındaki tüm müdahaleleri ise alım yönündeydi, yani kur daha fazla düşmesin diye. Geçen hafta dolar 1.300 bin liraya yaklaştığında tam üç yıl önceki düzeyine geri döndü. Bu da Merkez Bankası'nı harekete geçirdi.

-Sanayi rahatsız: Aslında kurun düşüşünden en büyük rahatsızlık reel kesimde. Dün de işlediğimiz gibi, kurun düşmesi karşısında sanayi özellikle ara malı ihtalatını hızlandırdı. Çünkü düşen kurlar üzerinden ara malını ithal etmek fiyat avantajı sağlıyor. Bu da sanayiye ara malı üreten sektörleri ve şirketleri vuruyor. Hatta ekonominin yüzde 5.9 büyüdüğü bir yılda istahdamda artış değil, 200 bin kişilik azalma oldu, işsizlik oranı yüzde 10.3'ten yüzde 10.5'e yükseldi.

İhracatçı rekabet gücünü yitirmekte. Kurun düşmesi ihracatı, hatta ithalatı artırarak yurtiçi üretimi ve istihdamı vuruyor. Dolayısıyla kurun daha aşağılara gitmesi halinde yaratacağı bu olumsuzluğun şiddeti de artıyor. Burada tam bir sıkışmışlık var.

-MB alıyor, halk satıyor: Ancak enflasyonla mücadelede ve neredeyse yarısı dövize endeksli olan iç borçların çevrilmesinde, doların düşüşü kamu kesimine ve hükümete büyük avantaj sağlıyor. Dolayısıyla müdahale veya başka bir şok olayla kurun çok yükselmesi, bu iki ana soruna yaptığı katkıdan dolayı, kamu kesimi tarafından pek de istenmiyor. Özel sektör kurun yükselmesini istiyor ama yükseldiği zaman da hemen kendi dövizini bozduruyor. Dolar hafif başkaldırdığında satışlar geliyor. 1.300 bine geldiğinde Merkez Bankası'nın alımları ile yukarı dönen dolar 1.350 bine geldiğinde piyasanın ve vatandaşın satışları ile karşılaşıyor. Çünkü dövizden TL'ye geçmek için kurların biraz yükselmesini bekleyen çok tasarruf sahibi var. Altta kamu alışı, üstte vatandaş satışı ile kur bir süreliğine belli bir bantta sıkışık bir seyir izleyebilir de.

-Ortası yok: Ama bu dövizdeki sıkıntımızın bittiği anlamına gelmez. Doların yukarıya çıkışı iç borç ve enflasyon nedeniyle kamu kesiminin, aşağıya düşüşü de sanayicinin ve ihracatçının, döviz kazanıcı diğer sektörlerin işine gelmiyor. Bunun bir ortası da, Türkiye gibi oynak bir ülkede bulunamıyor. Bu kur sisteminde ve bu yapıda bulunması da zor görünüyor.

-Sonuç: "En iyisi, ortasıdır"
Hz. Muhammed

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Doların düşmesi de, yükselmesi de zor   / 09-04-2004
 Türkiye'de işsizliğin çaresi neden ABD'deki istihdam artışında   / 08-04-2004
 Kıbrıs'ta umut korunsun yeter, mayıs sonrasında da çözüm olur   / 07-04-2004
 Tüketici için marketi bırak semt pazarlarına bak   / 06-04-2004
 Normal koşullarda bono, borsa ve fonla yola devam   / 05-04-2004
 Özel sektör içeriden aldığı kadar yurtdışından da borç alıyor   / 02-04-2004
 İşsizlik için büyümeden fazlası gerek   / 01-04-2004
 Kıbrıs'ta işler iyi borsada niye kötü?   / 31-03-2004
 Seçimi almanın yolu işsizlikten geçer   / 30-03-2004
 İki seçim arası faiz ve enflasyon taban, iç borç ve işsizlik tavan   / 29-03-2004
ABDURRAHMAN YILDIRIM
O bir sanayi imparatoruydu
Ölümüyle Türkiye'yi sarsan...
OKAN MÜDERRİSOĞLU
Ağa'nın son vasiyeti: Aman grev olmasın
Ekonomik...
GÜNTAY ŞİMŞEK
Denizciler ileri, filoları geri gidiyor
Deniz Ticaret...
Trilyonluk miras için kiralık katil tuttu
Eşinin trilyonluk mirasına konmak için kiralık katil tuttuğu iddia...
Askere giderken boğazını kestiler
İstanbul'da geçtiğimiz yıl üniversiteden mezun olan 26...
Abla-kardeş komşu oluyor
Abla-kardeş komşu oluyor
Ayşegül Tecimer'in kızkardeşi Ceylan Tecimer, geçen yıl İstanbul'u...
Çeşme kaçamağı
Çeşme kaçamağı
atv'nin reyting rekorları kıran dizisi 'Melekler Adası'nın yıldızı...
IMKB
E: 19,260 D:% -1.26
DOLAR
S: 1,353,000 D:% 1.58
EURO
S: 1,631,000 D:% 1.24
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Teknoloji | Sarı Sayfalar | Otomobil | ON
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.