 |  |
 |
|
Kara mizah
Enis Batur'un derlediği 'Kara Mizah Antolojisi' Sel Yayıncılık'tan çıktı. Kitapta Edgar Allan Poe'dan Ionesco'ya, Orhan Veli'den Selim İleri'ye çok sayıda yerli ve yabancı yazarın, şairin eseri yer alıyor.
Bu türü kısaca tarif edersek; "Güldürürken içimizi acıtan mizah" diyebiliriz. Ya da şöyle: Ağlamamız gerekirken bizi gülümsemek zorunda bırakan mizah...
Kitapta esaslı kara mizah örnekleri var. Ancak Enis Batur bence çok önemli bir eseri atlamış. Anlatayım...
Nötron bombası icat edilmişti. Bu bombanın özelliği canlıları öldürmesi ama yapılara bir zarar vermemesiydi.
Bunun üzerine 1970'lerin ikinci yarısında (1977 olmalı) Aziz Nesin, "Nötron Bombası Uygarlığı Kurtaracaktır" başlıklı bir deneme yazdı. Burada savaşlarda yok olan tarihi yapılardan ve sanat eserlerinden söz ediyor... Ve özetle, "Oh, nihayet insanlar ölecek ama tablolar, heykeller, antikalar, eski binalar kurtulacak. Bu çok güzel bir gelişme" diyordu.
Kara mizahtaki inceliği, ironiyi kavramak kolay değildir. Zekâsı işlek olmayanlarca mahkedilir. Aziz Nesin'in de başına aynı şey gelmişti. Birçok yazar ve eleştirmen onu yerden yere vurdu: "Vay efendim nasıl olur da Aziz Nesin nötron bombasını savunur?" Bu tartışma Milliyet Sanat dergisi ve Cumhuriyet gazetesinin sanat-kültür sayfalarında sürmüştü. İbretle izlemiştik! Akıllı, bilgili, zeki sandığımız nice kalem erbabının bir kütükten ibaret olduğunu anlamıştık.
(Not: Eğer yanılmıyorsam Nesin'in 'Yüz Liraya Bir Deli' adlı kitabında tartışmanın tamamı yer alıyor. İsteyen göz atabilir.)
Son olarak: Eğer ikinci baskısı yapılırsa o deneme de kitaba alınmalı. Çünkü tam zamanı: Malumunuz Ortadoğu'ya sonsuz barış, demokrasi ve insan hakları; savaş uçaklarıyla getiriliyor. Ama siz sakın enseyi karartmayın; insanlık iyiye gidiyor.
|
