İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) Ekonomik Durum Tespit Anketi, 2006 yılının ikinci yarısı için iyimser sonuçlar ortaya koydu.
Özel sektör imalat sanayinin içinde bulunduğu koşulları, sorunları beklenti ve öngörülerini tespit edebilmek, çözüm önerileri geliştirebilmek amacıyla İSO üyeleri arasında gerçekleştirilen anket sonuçları, Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük tarafından bir basın toplantısı ile açıklandı.
Anket, 2006'nın ilk yarısının, özellikle üretim ve iç satışlar açısından 2005 yılı ikinci yarısına göre daha olumsuz geçtiğini ortaya koydu.
2006 yılının ilk yarısında üretimlerinde daralma yaşayan işletmelerin oranı, bir önceki döneme kıyasla arttı.
Bu oran, büyük ölçekli işletmelerde yüzde 20,6'dan yüzde 23,5'e çıktı. Orta ölçekli işletmelerde bir önceki dönemdeki yüzde 27,9'luk oran aynen korundu. Küçük ölçeklilerde ise yüzde 30,8'den yüzde 32,3'e yükseldi.
Çalışmada, işletmelerin 2006 yılı ikinci yarısına yönelik beklentilerinin bu yılın ilk yarısına göre daha iyimser olduğu ortaya çıktı.
Bu yılın ikinci yarısında iç satışlarında düşüş bekleyen işletmelerin oranı yüzde 16,5, dış satışlarında düşüş bekleyenlerin oranı ise yüzde 12,5 oldu.
Yeni siparişlerinde daralma bekleyen işletmelerin oranı yüzde 14,8, istihdamlarında düşüş bekleyen işletmelerin oranı ise yüzde 11,3 düzeyinde kalırken, satış ve siparişlerdeki olumlu beklentiler ışığında üretimlerinde daralma bekleyen işletmelerin oranı da düşerek yüzde 12,3 düzeyine indi.
ENFLASYON VE DÖVİZ KURU TAHMİNLERİ
Çalışmaya katılan işletmelerin 2006 için GSMH büyüme oranı tahmini yüzde 5,5 düzeyinde oldu. 2006 yılı ilk yarı sonlarında yaşanan ekonomik dalgalanmaya karşın yıl sonu itibariyle öngörülen büyüme hedefinin yakalanacağının düşünüldüğü belirtilen anket çalışmasında, işletmelerin 2006 yılı ÜFE tahminleri ortalaması yılbaşında yapılan tahmine göre önemli ölçüde artarak yüzde 10,8'e ulaştı. TÜFE tahmini de ÜFE tahminine eşit oldu.
Döviz kurlarına yönelik tahminlerde de yılbaşına göre önemli değişiklikler oldu. 2006 yılı sonu için dolar kuru tahmini yılbaşına göre yüzde 17 artarak 1,6990 YTL'ye çıktı.
Yılbaşında 1,7370 YTL olan avro kuru tahmini de yüzde 15 artışla 2,1380 YTL'ye yükseldi.
Yılın ilk yarısına ait ekonomik durum tespit anketi sonuçları, yaşanan oldukça etkili dalgalanmaya rağmen işletmelerin ekonominin gidişine ve geleceğe yönelik olumlu beklentilerini koruduklarını ortaya koydu.
Mayıs ayı başlarıyla birlikte gündeme gelen dalgalanma işletmelerin yıl sonu enflasyon ve döviz kuru tahminlerini yukarı çekti. İşletmelerin sürpriz gelişmeler beklentisi içinde olmadığı vurgulanan ankete göre, enflasyon ve döviz kuru tahminlerindeki yükseliş kabul edilebilir ve makul ölçülerde kaldı. İÇ SATIŞLAR DARALACAK, DIŞ SATIŞLAR OLUMLU GELİŞECEK
Ankete göre, dövizde yaşanan dalgalanma sonrasında önümüzdeki dönem için işletmeler iç satışlarının daralacağını, dış satışlarının ise olumlu gelişeceğini öngörüyor.
TÜİK'in dış ticaret verilerine göre Haziran ayında ihracatın yüzde 25,6 oranında artmasının bu öngörünün gerçekleşme ihtimalinin yüksek olduğu şeklinde değerlendirilebileceği ifade edilen ankette, aynı ay içinde ithalatta da yüzde 18,6 oranında artış olduğu, ithalattaki artışın aynı şekilde devam etmesi durumunda kurdaki yükselişin dış ticaret açığı ve cari açıkta olması gereken düzeyde bir iyileşmeye yol açmayabileceği kaydedildi.
Yıl sonu itibariyle cari açığın GSMH'ın yüzde 6,5'ini aşmasının hala kuvvetli bir olasılık olarak göründüğü belirtilen ankette şu görüşlere yer verildi:
''Elde edilen başarıya rağmen uluslar arası standartlar çerçevesinde bakıldığında enflasyon oranımızın hala yüksek olduğu ve enflasyonla mücadeleye devamın gerekliliği açıkça görülmektedir. Ham madde ve petrol fiyatlarındaki yükseliş bu mücadelenin önemini daha da artırmaktadır. 2006 yılının ikinci yarısında ekonomide pek çok alanın çok dikkatle izlenmesi ve yönetilmesi gerekmektedir. Anket, üretimde, iç satışlarda kapasite kullanım oranında ve yatırımlarda bir önceki döneme göre azalma olduğunu göstermiştir. Ama anket aynı zamanda işletmelerin 2006 yılının ikinci yarısına, ilk yarıya göre çok daha umutlu baktıklarını da ortaya koymuştur. İşletmelerin hala koruduğu iyimserlik, şimdiye kadar yapılamayanları süratle gerçekleştirerek yaşanan dalgalanmayı fırsata dönüştürmek açısından çok önemli bir zemin sunmaktadır. Bu zemin mutlaka iyi değerlendirilmelidir. Üretim ve ihracatın önündeki engeller bir an önce kaldırılmalı, enflasyonla mücadele başta olmak üzere ekonomide elde edilen kazanımlar artırılarak geleceğe taşınabilmelidir.''
Sanayicilerden iyimser beklentiler
