SABAH - 10/08/2006 - Abdurrahman Yıldırım

Şu an 10 Ağustos 2006 - Perşembe tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

Google Arama

SMS:
AY yaz
boşluk bırak
mesajını yaz
4122'ye gönder

Faiz artırımı olacak mı olmayacak mı dönemi?

ABD Merkez Bankası beklendiği gibi, faiz artırmadı. 2004 ortasında başladığı ve 17 kez çeyrek puan olarak sürdürdüğü faiz artışına ara verdi. ABD'de temel faizler yüzde 1'den yüzde 5.25'e çıktıktan sonra durdu. Yeni bir artırım için ise kapı aralık bırakıldı. Halen bir miktar enflasyon riski bulunduğunu belirten FED yeni faiz hareketinin fiyatlar ve büyümedeki görünüme bağlı olacağını belirtti.
FED'in önceki günkü faiz artışına ara verme kararı, ilk aşamada küresel piyasaların temmuzun son haftasından itibaren girdikleri pozitif eğilimi teyit etti. Piyasalar bir beklentiyi satın aldılar ve dün bu beklentinin gerçekleşmesiyle kısmi satışlar geldi.
Önümüzdeki dönemde ABD Merkez Bankası'nın ilk faiz kararı toplantısı 20 Eylül'de. Artırıma ara verilmesiyle aslında bir belirlilik ortamından daha belirsiz bir ortama geçiliyor. Çünkü 2 yılı aşkın zamanda küresel piyasalar biliyordu ki, hemen her toplantıda çeyrek puanlık bir faiz artışı var. Bu artışlar da düzenli yapıldı. Tabii zaman zaman düzenli artışın dışına çıkılacağı beklentisi doğdu; çeyrek puan yerine yarım puanlık artış beklentisine girildiğinde piyasalarda güçlü türbülanslar meydana geldi.

Geçiş dönemi
Şimdi önümüzdeki toplantıya kadar 1.5 aylık zaman var. Yeni faiz kararı da bu sürede çıkacak ekonomik verilere göre alınacak. Yani faiz artırılacak mı artırılmayacak mı, bunu önümüzdeki dönemde açıklanacak ekonomik verilerin içeriği belirleyecek. ABD'de büyüme iyi devam ediyor ve enflasyon yükselişi işaret ediyorsa faiz artırım beklentisi güçlenecek. Tersi gelişmelerde ise faizler sabit kalacak.
Ancak nereden bakılırsa bakılsın faizlerin küçük adımlarla düzenli olarak artırıldığı daha belirgin bir dönemden artık faizin artırılıp artırılmayacağının bilinmediği daha belirsiz bir döneme giriyoruz. Bir anlamda bu dönem, faizlerin düşürülmeye başlanacağı zamana kadar, geçiş dönemi diye adlandırılabilir. Bu geçiş döneminde belirsizlikle birlikte piyasaların oynaklığı da artabilir.

En ehveni şer senaryo
Üstelik ABD Merkez Bankası'nın tahmini doğru çıkarsa ve yeni bir faiz artırımını gerektirmeyecek veriler açıklanırsa, ekonomi yumuşak bir şekilde yavaşlıyor demektir. Burada da öyle satın alınacak fazla bir şey yok.
Eğer piyasaların iyimserliği sürerse, ekonomideki büyüme devam edebilir ve enflasyon da durmayabilir. Bu durumda faiz artırımları yeniden başlayacak ve ekonomideki büyüme hızını düşürene, enflasyonu kontrol altına alana kadar devam edecek. Yani aslında gelinen aşama piyasaları coşturacak bir aşama değil. Artırılan faizlerin sonucu ya ekonomi ve enflasyon yavaşlamış olacak ya da faizler yeniden artırılacak. Yani en ehveni şer senaryoda piyasalar ekonominin yavaşlamasına duacı olacak.
ABD Merkez Bankası'nın verdiği son karar Türkiye piyasalarının içine girdiği olumlu eğilimi kısa vadeli olarak destekleyebilir. Sonbahara doğru ise dış etkenlerin yanında yurt içi etkenler yeniden devreye girebilir. Bu durumda hükümetin atacağı adımlar daha belirleyici hale gelebilir.

Sonuç
"Kolay yanıtlardan kuşkulanmayı öğrenin" Edwin Honio