Uyuyan dev uyandı: Bilim insanlarını şaşkına çeviren kara delik patlamaları!
300 milyon ışık yılı uzaklıktaki SDSS1335+0728 adlı galaksinin merkezinde yer alan süper kütleli kara delik, yıllar süren sessizliğin ardından şaşırtıcı bir şekilde uyanışa geçti. 2019 yılında aniden parlamaya başlayan galaksi, 2023'te Şili’deki astronomlar tarafından düzenli aralıklarla yayılan güçlü X-ışını patlamalarıyla dikkat çekti.
"Ansky" takma adı verilen bu kara delik, şimdiye kadar gözlemlenenlerden çok daha uzun ve parlak patlamalar yayıyor. Her 4,5 günde bir gerçekleşen bu "yarı-periyodik patlamalar" (QPE), bilim insanlarının kara delik modellerini zorlayacak kadar güçlü: Tipik QPE'lerden 10 kat daha uzun süren ve 100 kat daha fazla enerji yayan bu patlamaların nedeni hâlâ kesin olarak bilinmiyor.
En yaygın teori, bu tür X-ışını patlamalarının bir yıldızın parçalanıp kara deliğin etrafında oluşturduğu gaz diskiyle ilişkili olduğu yönünde. Ancak Ansky'nin son dönemde bir yıldız yuttuğuna dair hiçbir iz bulunmaması, bilim dünyasında yeni soruları beraberinde getiriyor. Araştırmalar sürüyor.
ETİKETLER: