Halka arzdan kontrat devrine BOTAŞ

Yaklaşık bir yıl önce enerji sektörünün oyuncuları BOTAŞ'ın elindeki kontratları yasa gereği 2009 yılı sonuna kadar elinden çıkarması gerektiğine dikkat çekiyor, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) da bu uyarıyı pek dikkate almıyordu. Şimdi her şey tersine dönmüşe benziyor.
Bakanlık yetkilileri bir yıl önce BOTAŞ'ı halk arz ederek kontrat devirlerinin önüne geçip, piyasayı kontrolde tutmayı amaçlıyorlardı. Ancak, BOTAŞ elindeki kontratların devrinde ortaya çıkabilecek sorunları gündeme getirip haklı bir şekilde zaman kazanarak ve samimi bir şekilde sektörün liberalleşmesini planlamak yerine halk arz şekliyle özelleştirilmeyi savunmaları zaman kaybına sebep oldu.
Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay ve eski üyeler Botaş'ın Doğalgaz Piyasası Kanunu doğrultusunda kontratlarını özel sektöre devretmesi için baskı yapıyor, eleştirel beyanatlarda bulunuyorlardı. Hali hazırda üst kurum yasalar çerçevesinde ETBK yetkililerine kendi çizgisine çekmiş görünüyor. Fakat, kontrat devirleri esnasında BOTAŞ veya ETKB altına imza koyup üstlendiği sorumlulukları hangi garanti şartlarıyla aktaracaklar henüz netlik kazanmış değil.
Rus Gazprom kendiyle yapılan doğalgaz kontratının devrine itiraz ederse sorunu kim, nasıl ve hangi yaptırım gücüyle çözecek?
Yasa gereği BOTAŞ, sadece iletim görevi yapan doğalgaz borusunun sahibi bir şirket olması gerekiyor. Fakat, geçmişte bu detay düşünülmeden BOTAŞ imzalar attı. İki önemli kurumda EPDK ve ETBK ise işin nasıl bir yöntemle yapılacağının tartışmak yerine, kontratların devirlerini tartışarak sürekli gündemde yer aldılar. Asıl sorun şimdi ortaya çıkacak.
Kontrat devirleriyle doğalgaz ucuzlayacak, ama geçen zaman içinde de birilerinin canı kesin yanacak. Yabancılar içerdeki ortaklarıyla kontrat devirlerine talip olacak, araya arka plan pazarlıklar girecek.
Türkiye'yi 21 dağıtım bölgesine değil 31'ede bölünse yabancılarla yapılan doğalgaz alım anlaşmalarındaki yaptırımlar ve bağlayıcı incelikli maddelere açıklık getirilmedikten sonra devir tartışmaları bir süre daha gündemde kalacak.
BOTAŞ Genel Müdürü Mehmet Bilgiç, doğalgazda kontratların devrine katılmak isteyenleri EPDK'dan yeterlilik belgesi almaya çağırdı.Yani devir için düğmeye basıldı. Yukarda zikrettiğimiz problemin önemli ayağını teşkil eden satıcının mukavele devrine 'hayır' demesi halinde ise yabancılar olaya müdahil olarak katılacakmış. Eğer bu sıkıntılarda atlatılırsa, piyasa libarelleşecek ve ucuz gaz ümidi doğacak.