Son dakika haberi...Cari işlemler hesabı Eylül'de 1 milyar 652 milyon dolar fazla verirken, 12 aylık cari işlemler açığı 18 milyar 444 milyon dolar oldu.
BÜYÜME RAKAMLARI DİKKAT ÇEKİYOR
Türkiye ekonomisi ihracat yönlü büyüme stratejisi ile 2020 yılında yakaladığı yüzde 1,8 pozitif büyüme oranıyla Çin'in ardından en çok büyüyen ülke olmuştu. 2021 yılında ise büyüme rakamlarında yine dikkat çeken Türkiye birinci çeyrekte yüzde 7, ikinci çeyrekte 21,7 büyüme rakamıyla OECD ülkeleri arasında İngiltere'nin ardından ikinci oldu.
TÜRKİYE CARİ FAZLA VERMEYE DEVAM EDİYOR
İhracat yönlü büyüme stratejisinin meyveleri ekonomi üzerinde görülmeye başlandı. Buna göre Türkiye ekonomisi cari işlemler dengesinde Ağustos ayının ardından yine cari fazla verdi. Ağustos ayında 528 milyon dolar cari fazla veren Türkiye bu kez Eylül ayında 1 milyar 652 milyon dolar fazla verdi.
İHRACATTA REKOR ÜSTÜNE REKOR
Son 12 ayının 10'unda ihracat rekoru kıran Türkiye, son açıklanan rakamlara göre, Ekim ayında ihracatını yüzde 20,2 artırarak 20,8 milyar dolara ulaştırdı. Bu verilerle beraber Türkiye Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracat değerine ulaştı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, geçen yılın Eylül ayında 2 milyar 335 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabında, bu yılın aynı ayında 1 milyar 652 milyon dolarlık fazla oluştu. Bunun sonucunda 12 aylık cari işlemler açığı 18 milyar 444 milyon dolara geriledi.
Bu gelişmede, Ekim'de geçen yılın aynı dönemine göre ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının 2 milyar 730 milyon dolar azalarak 1 milyar 23 milyon dolara gerilemesi ve hizmetler dengesi kalemi kaynaklı net girişlerin 1 milyar 925 milyon dolar artarak 3 milyar 674 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.
Geçen yılın Eylül ayında 3 milyar 270 milyon dolar olan altın ve enerji hariç cari işlemler fazlası, bu yılın aynı döneminde 5 milyar 581 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler de Eylül'de 1 milyar 428 milyon dolar artarak 2 milyar 983 milyon dolara çıktı.
Birincil gelir dengesinden kaynaklanan net çıkışlar Eylül'de geçen yılın aynı ayına göre 509 milyon dolar artarak 1 milyar 37 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemde ikincil gelir dengesi kaleminden kaynaklanan net girişler, 159 milyon dolar azalarak 38 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
AA Finans Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının Eylül'de 1 milyar 420 milyon dolar fazla vermesini bekliyordu. Öte yandan, ağustos ayına ilişkin cari işlemler fazlası 528 milyon dolardan 814 milyon dolara revize edildi.
1 MİLYAR 219 MİLYON DOLARLIK NET GİRİŞ OLDU
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, Eylül'de doğrudan yatırımlar kaynaklı 1 milyar 86 milyon dolarlık, portföy yatırımları kaynaklı 1 milyar 219 milyon dolarlık net giriş gerçekleşti.
TCMB tarafından Eylül 2021 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verileri açıklandı. Buna göre, Eylül'de doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 1 milyar 86 milyon dolar oldu. Bu dönemde, portföy yatırımları 1 milyar 219 milyon dolarlık net giriş kaydetti.
Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, Eylül'de yurt dışı yerleşikler, hisse senedi piyasasında 62 milyon dolarlık net alış ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 189 milyon dolarlık net satış yaptı.
Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar ve genel hükümet sırasıyla 26 milyon dolar ve 2 milyar 250 milyon dolar net kullanım gerçekleştirmişken, diğer sektörler 408 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirdi.
Yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları Eylül'de 760 milyon dolar net azalış kaydetti. Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 392 milyon dolar artış ve Türk lirası cinsinden 765 milyon dolar net azalış olmak üzere toplam 373 milyon dolar net azalış kaydetti.
Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili Eylül'de bankalar 745 milyon dolar ve genel hükümet 131 milyon dolar net geri ödeme, diğer sektörler ise 540 milyon dolar net geri kullanım gerçekleştirdi.
Resmi rezervlerde ise Eylül ayında 5 milyar 589 milyon dolar net artış gözlendi.
Merkez Bankası geçici verilerine göre, dönemler itibarıyla ödemeler dengesi gerçekleşmeleri şöyle (milyon dolar):
| 2020 Ocak-Eylül | 2021 Eylül | 2021 Ocak-Eylül | ||
| A- | CARİ İŞLEMLER HESABI | -28.313 | 1.652 | -11.738 |
| 1. | İhracat | 117.622 | 20.870 | 160.045 |
| 2. | İthalat | 146.972 | 21.893 | 180.357 |
| Mal Dengesi | -29.350 | -1.023 | -20.312 | |
| 3. | Hizmet Gelirleri | 24.566 | 6.755 | 39.438 |
| 4. | Hizmet Giderleri | 16.758 | 3.081 | 22.520 |
| Mal ve Hizmet Dengesi | -21.542 | 2.651 | -3.394 | |
| 5. | Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 5.049 | 575 | 5.060 |
| 6. | Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler | 11.842 | 1.612 | 14.200 |
| Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi | -28.335 | 1.614 | -12.534 | |
| 7. | İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 22 | 38 | 796 |
| B. | SERMAYE HESABI | -25 | -2 | -62 |
| C. | FİNANS HESABI | 6.470 | -2.183 | -31.084 |
| 8. | Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 2.012 | 438 | 4.228 |
| 9. | Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 5.199 | 1.524 | 9.828 |
| 10. | Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi | 1.669 | 535 | 455 |
| 11. | Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu | -15.126 | 1.754 | 6.898 |
| 11.1. | Hisse Senetleri | -5.657 | 62 | -1.316 |
| 11.2. | Borç Senetleri | -9.469 | 1.692 | 8.214 |
| 12. | Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 159 | 370 | 8.617 |
| 12.1. | Merkez Bankası | 0 | 0 | 0 |
| 12.2. | Genel Hükümet | 33 | 19 | 16 |
| 12.3. | Bankalar | 2.695 | -680 | 5.148 |
| 12.4. | Diğer Sektörler | -2.569 | 1.031 | 3.453 |
| 13. | Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 7.297 | 248 | 27.658 |
| 13.1. | Merkez Bankası | 12.510 | -6 | 4.781 |
| 13.2. | Genel Hükümet | -471 | -131 | 6.167 |
| 13.3. | Bankalar | 2.644 | -817 | 5.332 |
| 13.4. | Diğer Sektörler | -7.386 | 1.202 | 11.378 |
| Cari, Sermaye ve Finans Hesapları | -34.808 | 3.833 | 19.284 | |
| D. | NET HATA VE NOKSAN | -7.826 | 1.756 | 13.516 |
| GENEL DENGE | 42.634 | -5.589 | -32.800 | |
| E. | REZERV VARLIKLAR | -42.634 | 5.589 | 32.800 |
| 14. | Resmi Rezervler | -42.634 | 5.589 | 32.800 |
| 15. | Uluslararası Para Fonu Kredileri | 0 | 0 | 0 |
