Filistinliler için felaket günü: 14 Mayıs 1948

FİLİSTİNLİLER İÇİN FELAKET GÜNÜ

14 Mayıs 1948'de İsrail Filistin topraklarında devlet kurdu.

Filistinliler o günü Nekbe, yani felaket günü ilan etti. Peki nedir Nekbe'nin hikayesi? Sembolü nedir? İsrail devleti kurulduğunda neler yaşanmıştı? Taha Dağlı, herkesin cevabını merak ettiği bo soruları sabah.com.tr için yanıtladı.

NEKBE NEDİR?

Nekbe, felaket anlamına geliyor, Filistinliler için Nekbe günü 14 Mayıs'tır, İsrail devletinin kuruluş yıldönümüdür. İsrail 1948'te Filistin topraklarında devlet ilan ettiğinde Filistinliler bugünü tarihin en acı günü olarak hafızalarına kazıdı.

O GÜN NELER OLDU?

İsrail, Filistin topraklarında devlet kurarken, bugün Yafa, Hayfa, Akka gibi onlarca şehirde yüz binlerce Filistinli sürgün edildi. O Filistinliler Batı Şeria, Gazze, Lübnan, Suriye ve Ürdün'e gönderildiler ve hepsi mülteci konumuna düştü.

ANAHTAR NEYİN SEMBOLÜDÜR?

Filistinliler evlerine el konulup sürgün edilirken yanlarında evlerinin anahtarlarını götürdüler. O anahtarları hala saklıyorlar ve bir gün evlerine geri dönecekleri inancıyla direniyorlar.

MÜLTECİ FİLİSTİNLİLER NEREDE YAŞIYOR?

Bugün yaklaşık 6 milyon Filistinli mültecidir, bunların çoğu Ürdün, Lübnan ve Suriye'deki kamplarda yaşamak zorunda bırakıldılar. Bununla birlikte bir o kadar da kendi topraklarında kalan Filistinliler vardır. Filistinliler kendi topraklarında mülteci ilan edilmişlerdir.

FİLİSTİN'DE KAÇ MİLYON FİLİSTİNLİ MÜLTECİ VAR?

Gazze'de 8, Batı Şeria'da 19 mülteci kampı var. Gazze'de 1 milyon 200 binden fazla Filistinli mülteci, Batı Şeria'da ise 800 bin civarında mülteci bulunuyor. Yani bu insanlar doğup, büyüdükleri kendi vatanları olan topraklarda mülteci konumunda yaşam mücadelesi veriyor.

ULUSLARARASI HUKUK NE DİYOR?

1948'de ve sonrasında 1967'de Kudüs işgaliyle birlikte evlerinden edilen Filistinlilerin, mülteci konumuna sokulan Filistinlilerin uluslararası hukuka göre geri dönüş hakları mevcut. Ancak İsrail buna her fırsatta engel oluyor.

SURİYE'DEKİ MÜLTECİLER İKİNCİ KEZ MÜLTECİ OLDU!

Suriye'de iç savaş çıkınca oradaki yüz binlerce Filistinli, ikinci kez mülteci konumuna düştü. Suriye'deki Filistinlilerin Batı Şeria'ya dönme hakları var ancak İsrail buna engel oldu, bu nedenle çoğu Yermük'teki katliamlarda can verdi.

1948'DEKİ NEKBE'Yİ DİĞER HANGİ FELAKETLER TAKİP ETTİ?

1948'de İsrail devlet kurdu, 1967'de ise Kudüs'ü işgal etti.

Filistinliler 70 yıldır bunun mücadelesini veriyor. Ancak gelinen nokta Filistinliler için hiç de iç açıcı değil. Çünkü işgal her geçen gün daha da büyüyor.

İSRAİL'İN 4 PARÇAYA BÖLDÜĞÜ FİLİSTİNLİLERİN STATÜLERİ NEDİR?

Filistin topraklarında 6 milyon civarında Filistinli var. Ancak bunlar birbirleriyle kopuk haldeler. 48 şehirleri, Batı Şeria, Kudüs ve Gazze'deler. Birbirinden bağımsız 4 ayrı toprak parçasında yaşamak zorundalar.

48 şehirlerindekiler İsrail vatandaşı.

Kudüs'tekilerin tek statüsü Kudüs kimliği. Ama işgal belediyesi, işgal yargısı, işgal askeri, işgal polisine bağlılar. Yani Kudüs'te onları temsil eden hiç bir makam bulunmuyor. Batı Şeria'daki Filistinlilerin ise bir bölümü mülteci, bir bölümü ise Ürdün pasaportu taşıyor.

Gazze'deki 2 milyon Filistinli de tamamen abluka altındadır. Kudüs ile Batı Şeria arasında ise utanç duvarı var. O duvar da iki taraftaki Filistinlileri birbirinden ayırıyor.