2. TBMM Ne Zaman Açıldı? İkinci TBMM Dönemi Özellikleri ve Gelişmeleri Neler?

2. TBMM ne zaman açıldı, neden açıldı gibi sualler özellikle tarih derslerinde öğrencilerin sorumlu olduğu, Türkiye Cumhuriyeti tarihi araştırmacıları tarafından ilgi gören konulardan birisidir. O dönemin araştırmaları yapılırken ikinci tbmm tarihi ve ikinci TBMM dönemi özellikleri üzerinde bilhassa durulmaktadır. Gelin hep birlikte, ikinci TBMM dönemi gelişmeleri ve yaşanan olaylar nelerdir inceleyelim.

2.TBMM Ne Zaman Açıldı, Tarihi Nedir?

Kurtuluş Savaşı yıllarında 23 Nisan 1920 tarihinde kurulan 1.Türkiye Büyük Millet Meclisi toprakları düşman işgalinden ve bağımsızlığı elde etmek amacıyla kurulmuştur. Cumhuriyetin kurulma çalışmalarının gerçekleştiği dönemin arkasından, mecliste yaşanan bir takım siyasi anlaşmazlıklar, değişen yönetim sistemine karşı olan meclis üyeleri ve devlet adamlarının tasfiyesi gibi durumların yanı sıra Kurtuluş Savaşı'nın yıpratıcı etkilerini meclisin üzerinden atmak için, 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yenilenmesi üzerine bir karar vermek için meclis seçime gitmiştir. Bu yenilenme düşüncesi, mecliste yaşanan aşırıya kaçan zıt fikirleri geride bırakmayı hem de daha aydın vekillerin meclis bünyesine katılmasını amaçlayan bir fikir olarak ileri sürülmüştür.

Seçim kararının akabinde 23 Nisan 1923 tarihinde yani TBMM 3. Yıldönümünde 2. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmasına dair seçim yapılmıştır. Seçim sonucu 2.TBMM kurulmasına karar verilmiştir. Bu yenilik, arkasından bir çok gelişmeyi beraberinde getirmiştir.

2. TBMM Dönemi Gelişmeleri Ve Özellikleri

23 Ağustos 1923 tarihinde yapılan seçim sonucu 2.Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulmuş, 11 Ağustos 1923 tarihinde de faaliyete geçmiştir. Bu durumun hemen akabinde ülkede pek çok köklü değişim ve gelişmeler yaşanmıştır. Dönemin özelliklerini ve şartlarını değerlendirmek, öğrenmek adına 2. TBMM döneminde yaşanan gelişmeleri şöyle özet olarak sıralayabiliriz;

• Lozan Antlaşması imzalandı. (23 Ağustos 1923)

• Halk Fırkası kurulmuş ve çok partili döneme geçiş çalışmaları başlamıştır. (9 Ağustos 1923)

• Ankara'nın Başkent kabul edilmesi. ( 13 Ekim 1923)

• Cumhuriyetin ilanı(29 Ekim 1923)

• Halifeliğin Kaldırılması ( 3 Mart 1924)

• Tevhidi Tedrisat Kanunu (3 Mart 1924)

• Anayasada laiklik

• Medeni Kanunun Kabulü (17 Şubat 1926)

2. Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu köklü gelişmelerin yanı sıra eğitim, hukuk, toplumsal pek çok alanda çalışmalara yapıp hayata geçirmiştir;

• Tekke ve zaviyelerin kapatılması. (30 Kasım 1925)

• Kılık Kıyafet ve Şapka Kanunu (25 Kasım 1925)

• Belediye seçimlerinde kadınlara seçme hakkı tanınması. (1930)

• Kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkının tanınması (1934)

• Hicri takvimin yerine Miladi takvimin kabul edilmesi. (1925)

• Arşm ve endaze yerine metre sistemi getirildi. ( 1931)

• Soyadı kanunu çıkarıldı.(1934)

• 1925 yılında Cumhuriyetin ilk üniveristesi olan Ankara Hukuk Fakültesi açıldı.

• Orta Anadolu'nun ilk tarım bilimleri okulu olan Ziraat Enstitüsü kuruldu.

• Milli sanat kültürünü geliştirmek için konservatuar ve sanat akademisi kuruldu.

• Ankara'da Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi kuruldu.

• Osmanlı dönemi Üniversitesi olan Darülfünun kapatılarak İstanbul Üniversitesi kuruldu.

• İlköğretim zorunlu ve parasız hale getirildi.