5. Sınıf Etkin Vatandaşlık Konu Anlatımı - Etkin Vatandaşlık Nedir?

Birey sosyal bir canlıdır ve toplum içerisinde varlığını sürdürmelidir. Bu kapsamda bireyin sorumluluklarının yanında yönetimlerin de bireylerin etkin vatandaşlıklarını sürdürmesi için çalışmalar yapması gerekir. Toplum içindeki her birey belirli ihtiyaçlara sahiptir ve bu ihtiyaçlar her zaman tek başına karşılanamaz. Burada da dayanışma kavramı devreye girer. Biz de bu yazımızda 5. sınıf etkin vatandaşlık konu anlatımını detayları ile sizler için hazırladık.

ETKİN VATANDAŞLIK NEDİR?

Bireylerin temel ve sosyal ihtiyaçları bulunur. Eğer bireyler bu ihtiyaçlarını tek başına karşılarsa bunlar temel ve kişisel ihtiyaçlar olarak sınıflandırılır. Ancak bazı durumlarda kişiler farklı kişi ve kurumlardan yardım alma ihtiyacı duyabilir. Bu yüzden yardımlaşma ve dayanışma etkin vatandaşlığın temellerini oluşturur. Etkin vatandaş da hem toplum için de hem de devlete karşı kişinin sorumluluklarının farkında olması olarak tanımlanır. Bireylerin temel ihtiyaçlarının yanı sıra farklı ihtiyaçlara da sahip olduğu bilinmektedir. Bu ihtiyaçlar sağlık, ulaşım, eğitim, güvenliktir. Sosyal ihtiyaçlarımız ise dinlenme, hobi edinme, eğlenmedir.

DEVLET TARAFINDAN KARŞILANAN İHTİYAÇLAR

Temel ihtiyaçlar devlet tarafından ya da Sivil Toplum Kuruluşları aracılığı ile karşılanır. Bu ihtiyaçların karşılanması devletin vatandaşı için asil görevleri arasında yer alır. Bu ihtiyaçları karşılayan kurumlar ise resmi kurum olarak adlandırılır. Resmi kurumlarda alt – üst ilişkisi bulunur. İhtiyaçlar resmi kurumların onayı olmadan ilerlemez. Bağış ve yardım kabul edilmez. Bireylere yardımlar yerel yönetimler tarafından ulaştırılır. Resmi kurumlar şu şekildedir:

• Cumhurbaşkanlığı,
• Bakanlıklar
• Türkiye Büyük Millet Meclisi,
• Adli ve ceza mahkemeleri
• Okullar
• Hastaneler
• Aile sağlık merkezleri
• Emniyet birimleri
• Valilik, kaymakamlık ve belediye
• Muhtarlıklar

Eğitim Kurumları

Milli Eğitim Bakanlığı çatısı altında hizmet evren eğitici kurumlardır. Okulların eğitim müfredatı, okulların yapımı gibi konularda karar verici mevkidir.

Sağlık Kurumları

Bireylerin sağlık ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile hayata geçirilen kurumlardır. Görevleri arasında sağlık merkezlerini açmak, bu kurumlarda görev alacak personellerin yetişmesini sağlamak, hastanelerin ihtiyacı olan tıbbi malzemeleri tamamlamak.

Adalet Kurumları

Toplumda adalet ve hakkın korunmasını sağlayan kurumlardır. Mahkemeler, cezaevleri, adli tıp kurumları, danıştay, mahkemeler ve Yargıtay Adalet Bakanlığı'na bağlı çalışmaktadır.

Ulaşımla ilgili kurumlar

Ulaşım toplumdaki bireylerin ulaşım ve haberleşme ihtiyaçlarını en hızlı şekilde tamamlamak için çalışmalar gerçekleştirir.

Sivil Toplum Kuruluşları

Sivil toplum kuruluşları sayesinde kişilerin ihtiyaçlarının karşılanması sadece devlet kurumlarının görevi olmaktan uzaklaştırılmıştır. Çevre, eğitim, sağlık gibi pek çok konuda bireyler bir araya gelir ve sivil toplum örgütlerini kurar. Kurulan bu oluşumlara da STK yani Sivil Toplum Kuruluşu adı verilir. STK'ların özellikleri şunlardır:

• Gönüllülük esastır.
• Çalışanları arasında ücret almadan çalışan kişiler de bulunur.
• Alt- üst ilişkisi yoktur. Dayanışma ve eşitlik ön plandadır.
• Devlet katkısı almazlar.
• Halk yararına çalışılması amaçlanır.
• İhtiyaçlar üyelerin destekleri ile karşılanır.

Sivil toplum kuruluşlarına örnekler

• Darüşşafaka
• Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı(TEGV)
• Türk Eğitim Derneği (TEV)
• Milli Eğitim Vakfı (MEV)
• Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV)
• Yeşilay
• Lösev
• Türk Kalp Vakfı
• Tür Böbrek Vakfı
• Kaçuv
• Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı
• Çevreyi koruma Vakfı (ÇEVKO)
• Doğal Hayatı Koruma Derneği Deniz Temiz Derneği
• Çevre ve Kültürel Varlıkları Koruma Vakfı
• Kızılay
• Mehmetçik Vakfı
• Sokak çocuklarını Koruma Vakfı