Gelişen teknolojinin yeni bir getirisi olarak Türkçe öğretim programında görsel okuma dersine bir hayli önem verilmektedir. Görsel okuma kapsamında söylenen cümleye uyumlu olan resmi bulma, medya araçlarının sunmuş olduğu bir takım verileri anlayabilme ve trafik işaretlerini okuyabilme gibi daha pek çok resmi anlamlandırma ve sorgulama konusunda öğrenciler kendilerini geliştirirler. Türkçe derslerinde görsel okuma etkinlikleri ile öğrencilerin bu tip gelişim kaydetmeleri hedeflenir. Şimdi, bizlerde 5. Sınıf görsel okuma konu anlatımını ayrıntıları ile ele alıyoruz. İşte merak ettiğiniz tüm detaylar…
GÖRSEL OKUMA KONU ANLATIMI
Yazılı metinler haricindeki fotoğraf, resim, karikatür, sembol, afiş, şekil, işaret, tablo, grafik gibi öğeleri yorumlama ve bir anlam çıkarmaya görsel okuma adı verilmektedir. Bu noktada karşımıza çıkan görseller, bizlere bir takım bilgiler sunmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda görsel okuma yaparak bazı anlamlar çıkarırız.
Görsel okumanın sunmuş olduğu birçok avantaj vardır. Bunlar;
Öte yandan görsel okuryazar bir öğrenci bilgisayar ve teknolojileri kullanarak yeni görsel mesajlar hazırlayabilme, görsel mesajların anlamlarını değerlendirebilme ve sorunlara karşı çözüm üretmek amacı ile görsel hafızayı rahatlıkla kullanabilirler.
GÖRSEL OKUMA ETKİNLİKLERİ NELERDİR?
Görsel okuma, genellikle verilen mesajın algılanmasını içermektedir. Şu günlerde yaşamımızın önemli bir parçası haline gelen görsel okuma etkinliklerine şu şekilde örnekler vermek mümkünüdür;
Futbolcunun Adı |
Attığı Gol |
Gürkan |
8 |
Emre |
6 |
Fatih |
3 |
Serdar |
18 |
Yukarıdaki tabloda bir örnek verdik. Bu tabloyu incelediğimizde karşımıza çıkan sonuçlar şöyledir;
Görsel okumaya bir başka örnekle devam edelim;
Diyelim ki karşımızda bir şehir resmi bulunuyor. Resim içerisinde gemiler ve at arabaları bulunuyor ve insanları giyim kuşamları günümüzdekinden oldukça uzak bir stile sahip. Mimari yapılara bakıldığında ise taş ve kerpiç evler mevcut. Böyle bir resimde aklımıza eski dönemi yansıtan bir fotoğraf karesi gelmektedir. Çünkü gerek ulaşım gerekse halkın giyim kuşamı hatta evlerin yapıtları bize bu bilgiye ulaşmamıza sağlamaktadır. Ancak bu resimde edinemeyeceğimiz bazı bilgilerde mevcuttur. Örneğin, halkın geçim kaynağının ne olduğu, hayvancılık mı yoksa ticaretle mi uğraşıldığı konusunda bilgiler tespit edilememektedir.
Pek çok farklı konu üzerinden görsel okuma yapabilmek mümkündür. Görsel okuma dendiğinde akla ilk olarak resim ve fotoğraflar gelse de içinde yazının yer almadığı bir karikatür hakkında da çeşitli gözlemler yapılarak anlamlar çıkarılabilir. Hatta hepimizin bildiği üzere bu tip karikatürler içerisinde çeşitli anlamlar barındırır ve adeta bir mesaj niteliği taşırlar. Yani karikatürlerde de herhangi bir yazılı ifade bulunmasa bile sadece ortaya çıkarılan çizimden çeşitli anlamlar yapılarak görsel bir okuma yapılmış olur.
Ayrıca bir afiş, trafik levhası gibi farklı şekillerden anlatılmak isteneni kolaylıkla anlayabiliriz ya da televizyon izlerken karşımıza çıkan akıllı işaretlerde görsel okuma barındırmaktadır. Bu sistem özellikle çocuk ve gençleri televizyon yayınlarının olası zararlarından korumak adına tasarlanmıştır.
Bunlara verilebilecek daha nice örnek mevcuttur. Vermiş olduğumuz tüm örnekler görsel okuma kapsamında ele alınabilir. Görsel okuma beraberinde getirmiş olduğu pek çok avantaj ile her geçen gün önem verilen yöntemlerden biridir. Gerek iş, gerek okul, gerekse yaşamımızın merkezinde bu tip görsellerden anlamlar çıkarmak durumunda kalabiliriz.