Olayları oluş sırasına göre sıralamaya ne denir? Sorusunun cevabı öğrenciler tarafından araştırılmaktadır. Bu sorunun yanıtı kronolojidir. Testlerde sıklıkla çıkan olayları oluş sırasına göre sıralama da kronolojik olarak yani numaralandırılarak sıralamamız istenebilir. Öte yandan Kronoloji pek çok bilim dalında kullanılmasının yanında olaylarda tarihsel bir sıralamayı ifade eder. Yani kişilerin yaşamlarında önemli zamanları belirtmek için kronolojik olarak bir sıralamaya gereksinim duyulur.
Özellikle dünya tarihinde yaşanan savaşlar, kurulan ve yıkılan devletler kronolojik sıralama ile anlatılmaktadır. 5. Sınıfta Türkçe dersi pek çok konuya yer verdiği gibi, olayları oluş sırasına göre sıralamaya da yer vermektedir. Konu ile ilgili bilgi birikimine yenilerini eklemek ya da tekrar etmek amacı ile bizlerde 5. Sınıf olayları oluş sırasına göre sırlama konu anlatımı hakkında tüm detayları sizler için bu başlık altında bir araya getirdik. İşte merak ettiğiniz tüm detaylar…
OLAYLARI OLUŞ SIRASINA GÖRE SIRALAMA
Olayları oluş sırasına göre sıralamak demek kurulan cümleleri birbiri ardına doğru ve etkili bir biçimde anlatmak demektir. Konuyu saptırmamak ve anlamını yitirmeden toparlamak adına olayları oluş sırasına göre uyarlamak gerekir. Derslerde bu konuya ağrılık verilmesi normaldir çünkü Türkçeyi akıcı ve etkili bir biçimde kullanmak için bu sıralamalar son derece önem arz eder.
Bu sayede anlatılanlardan hangisinin önce meydan geldiğini ve hangi cümlenin sonrasında yaşanmış olduğu rahat bir şekilde anlaşılabilir. Kimi zaman cümlenin başında kimi zamanda ortasında kullanılan bu ifadeler arasında "önce, sonra, ilk önce, daha sonra, en sonunda kelimeleri bulunmaktadır. Cümlelere eklendiğinde oluş sırasına göre kullanılması gerekir. Aksi takdirde bir anlatım bozukluğu ortaya çıkabilir. Bu ifadeleri aşağıdaki cümlelerde kullanarak konunun daha iyi pekişmesine yardımcı olabiliriz. İşte oluş sırasına göre kurulan bazı cümle örnekleri aşağıdaki gibidir;
Yukarıdaki örnek cümleleri oluş sırasına göre sıraladığımızda "Önce restoranın tuvaletinde ellerimi yıkadım. Sonra yemek siparişi verip yemeğimi yedim. Daha sonra eve geldim. En sonunda yatağıma yattım." Olaylar tamamen oluş sırasına göre sıralanmış bir biçimde karşımıza çıkmaktadır.
Bununla birlikte sınavlarda önce ya da sonra gibi ifadeler kullanılmadan da cümlelerin oluş sırasına göre sıralanmaları istenebilir. Bunu bir örnekle açıklayacak olursak;
Yukarıda da görüldüğü üzere olayların oluş sıraları gayet açıktır. Burada da " Erman sokakta kanadı kırık bir kuş gördü. Erman kuşu alıp evlerine götürdü. Erman kuşun kanadına ilaç sürdü. Erman bu kuşu serbest bıraktı." Olarak olaylar doğru bir şekilde sıralanabilir.
Bir örnekle daha devam edelim. Şimdi ise aşağıdaki olayları oluş sıralarına göre numaralandıralım;
1. Muayene sonunda doktor ilaç reçete etti.
2. Doktor daha sonra tahlil sonuçlarına baktı.
3. Şermin önce kız kardeşi ile birlikte Nefroloji bölümüne gitti.
4. En sonunda Şermin ilaçlarını eczaneden temin etti.
Karışık şekilde verilen bu cümleler numaralı bir biçimde oluş sırasına göre ele alındığında ortaya "3 – 2 1 4" rakamları çıkmaktadır. Bu şekilde olaylar oluş sırasına göre doğru bir şekilde sıralanmaktadır.
Yukarıdaki cümleler oluş sırasına göre şu şekilde sıralanabilir;
Yunus yüzme kursunda eğitim aldı. Sonra yüzmeyi çok iyi öğrenmiş oldu. Daha sonra havuzda en derin yerlerde yüzdü. En sonunda denizde bile boyunu aşan yerlerde yüzebildi.
Olayları oluş sırasına göre kullanmak için belirtilen önce, sonra gibi ifadeler kullanılan birçok cümlede gizli bir şekilde yer almaktadır. Bu ifadeleri doğru yerlerde kullanmak ifadelerimize netlik ve anlaşılırlık kazandırır. Bu nedenle Türkçedeki olayları oluş sırasına göre sıralama konusu günlük hayatta kendimizi ifade ederken de olumlu etkiler sağlamaktadır. Dolayısıyla yalnızca sınavlarda başarı sağlamak için değil Türkçeyi etkili bir biçimde kullanmak içinde bu konuya önem vermemiz gerekmektedir.
