Anı Türünün Özellikleri - Anı (Hatıra) Türünün Türk Edebiyatındaki Örnekleri ve Temsilcileri
Öğretici metinlerden biri olan anı türünün özellikleri nelerdir? Anı özellikleri bakımından diğerlerinden ayrılır. Öğrenciler, anı türünün Türk Edebiyatındaki örnekleri sayesinde nasıl yazıldığını daha iyi anlayabilir. Anı türünün ilk örneği ve kime ait olduğu mutlaka öğrenilmelidir. Anı türünün temsilcileri, üniversite sınavına hazırlananlar için oldukça önemlidir. İşte anı türü ile ilgili detaylar…
Türk Edebiyatında çok eski yıllarda ortaya çıkmış olan anı türünün özellikleri nelerdir sorusunun cevabı merak edilir. Anı özellikleri arasında en önemlisi, geçmişte yaşanan olayları konu alması yer alır. Ortaöğretimden itibaren öğrenilmeye başlanan anı türünün, Türk Edebiyatındaki örnekleri arasında okunmaya değer birçok önemli eser vardır. Anı türünün ilk örneği, 7. yüzyıla dayanır. Edebiyatımızda anı türünün temsilcileri kimlerdir? İşte anı türü hakkında merak edilenler…
Anı Türünün Özellikleri Nelerdir?
Anı veya diğer adıyla hatıra (hatırat) yazısı, öğretici metinler arasında bulunan bir yazı türüdür. Yazar, yaşadığı devirde bizzat tanıklık ettiği olayları kaleme alır. Anı yazılarının amaçları arasında, tarihi olayları saydam bir biçimde anlatmak, bu olaylardan dersler çıkarmak, tecrübeleri paylaşmak, gelecek nesillere öğüt vermek ve bunların yayılmasını sağlamak bulunur. Bu açıdan, nesnel ve öznel yargılar iç içedir. Anı yazıları birinci ağızdan yazılır. Kendi içinde farklı türlere ayrılır. Edebi hatıralar, politik hatıralar, askeri hatıralar ve iş dünyası hatıraları bunlar arasında bulunur.
Hatıra yazısı özellikleri şu şekildedir:
Edebiyat, siyaset, bilim, spor, sosyoloji gibi birçok farklı alanda iz bırakan önemli olayları veya ünlü isimlerin hayatlarını anlatır.
Anıyı diğerlerinden ayıran en karakteristik özelliği, meydana gelmiş olaylardan bahsediyor olmasıdır.
Günlükten farkı, sıcağı sıcağına yazılmamasıdır. Bir anı yazmak için tüm hatıraların toplanması ve uzun bir zaman geçmesi gerekir.
Tarihte meydana gelen bir olayı, belli bir zaman geçtikten sonra anlattığı için çok ayrıntı içermeyebilir.
Bu türün ilk örneği, Eski Yunan'da Ksenophon tarafından kaleme alınan "Anabasis"tir. Türk Edebiyatındaki ilk örneği ise 7. yüzyılda ortaya konan "Orhun Abideleri"dir.
Anı Türünün Türk Edebiyatındaki Örnekleri ve Temsilcileri
Aşağıda, Türk Edebiyatında yer edinmiş belli başlı anı örnekleri ve bu türün temsilcileri verilmiştir.
Defter-i A'mâl (Ziya Paşa)
Falaka, Muharrir, Şair, Edip (Ahmet Rasim)
Edebî Hatıralar (Hüseyin Cahit Yalçın)
Çankaya, Zeytindağı (Falih Rıfkı Atay)
Ömer'in Çocukluğu (Muallim Naci)
Kırk Yıl, Saray ve Ötesi (Halit Ziya Uşaklıgil)
Tabsıra (Akif Paşa)
Menfa (Ahmet Mithat Efendi)
Magosa Mektupları (Namık Kemal)