Doğusunda boydan boya uzanan Hazar Denizi (825 km) Azerbaycana eşsiz bir güzellik ve zenginlik bahşetmiştir. Ülkenin sınırlarının toplam uzunluğu 3660 km'dir .
Bugün 86.000 km2 olan ülke yüzölçümü 1918-1920 yılları arasında kurulan Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti zamanında 94137 km2 idi.
Azerbaycan tarihi, Bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti (1918-1920): 1905 ihtilali Azerbaycan kültür ve edebiyatında yeni gelişmelere yol açmıştır. 1917 deki ihtilal başlamadan evvel, Azerbaycan Türkleri 15 Nisanda Baküde bir Kafkasya Kurultayı toplamıştır ve uzun münakaşalardan sonra Mahalli Federasyon esasını kabul etmişlerdir.
İstiklal fikri Gencenin Ademi Merkeziyet Partisi ile Bakünün Müsavat Partisini birleştirmiştir. İki milliyetçi ve Türkçü Nesib Bey Usupbeyli ile Mehmed Emin Resulzade biraraya gelerek Azerbaycan ın istiklaline karar vermişlerdir. 28 Mayıs 1918 de Milli Azerbaycan Cumhuriyeti ilan edildi ve Türkiye tarafından derhal tanındı.
Bu yeni hükümet iki yıl süre ile birçok ekonomik ve politik problemlerle uğraşmıştır. Ancak bu sırada Anadoluda da bir bağımsızlık mücadelesinin var olması, Rusların bu petrol ve endüstri merkezini kendi nüfus alanına dahil etmeye çalışması ve batılı ülkelerin Rus tehdini görememesi yüzünden,Azerbaycan 27 Nisan 28 Nisana bağlayan gece Ruslar tarafından işgal edilmiştir.
Sovyetler Birliği Döneminde Azerbaycan: Azerbaycan , 1922 de Kafkasya Ötesi Sosyalist Federal Sovyet Cumhuriyetine katılmış, 1936 dan sonra ise Azerbaycan SSCB adını almıştır. Bugün 86600 km2 yüzölçümüne sahip olan Azerbaycan, Sovyetler Birliğine katıldıktan sonra devamlı toprak kaybetmiştir.
Stalin zamanında yapılan düzenlemeler ile Ermenistan; Türkiye, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve Azerbaycan arasına doğru uzatılmış ve böylece Anadolu Türkleriyle, Türkistan Türkleri arasında irtibat kesilmeye çalışılmıştır.
Bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti: Bu hadiseler Halk Cephesi Hareketlerinin daha da hızlanmasına ve ülkede yayılmasına sebep olmuştur. 30 Eylül 1991 de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan bunu yeterli görmemiş, 7 Haziran 1992 de düzenlenen Cumhurbaşkanlığı seçimiyle eski Komunist Partisi Lideri Ayaz Muttalibovu başkanlıktan uzaklaştırarak, Ebulfez Elçibeyi Azerbaycan Cumhuriyetinin başına geçirmiştir. 25 Aralık 1991 tarihinde Kiril alfabesini bırakarak Latin alfabesini seçen Azerbaycan Cumhuriyeti, 1992 de alfabenin uygulanmasına geçmiştir.
