Batimetre neyi ölçer? Batimetre nedir, nasıl çalışır ve ne işe yarar?
Batimetre, genellikle dalgıçlar tarafından kullanılan bir cihazdır. Batimetre, uzun yıllardır kullanılagelen bir basınç aletidir. Bu alet, genel olarak denizciler tarafından ve dalgıçlar tarafından kullanımı ile bilinmektedir. Bilimsel çalışmalara, özellikle jeoloji alanına katkı sunan batimetre, oldukça merak edilen bir cihazdır. Batimetre hakkında genelde batimetre neyi ölçer? Tarzında bir soru ile karşılaşılmaktadır. Peki ya batimetre nedir, nasıl çalışır ve ne işe yarar? Sizler için yanıtladık.
Batimetre, denizin derinlerine inildikçe artan derinlikteki basıncı ölçmek için bilim insanları ve dalgıçlar tarafından kullanılan ve oldukça verim alınan bir basınç aletidir. Bu basınç aleti denizin dibinde bulunan batıkların, çukurların seviyesinde bulunan basıncın ortaya çıkartılması için kullanılmaktadır ve bilim adına oldukça faydalı bir cihazdır. Genellikle dalgıç ve bilim insanları tarafından kullanımı ile popülerdir. Batimetrenin çalışma prensipleri ise, hava basıncını ölçen altimetre'nin tam tersidir.
Batimetre Neyi Ölçer?
Batimetre denizlerde kullanılmaktadır. Batimetre, denizin ya da okyanusun derinlerine indikçe ortaya çıkan basıncı saptamak amacıyla kullanılmış ve geliştirilmiş bir cihazdır. Günümüzde, belli mesafeler arasında ortaya çıkan basınç farkı da batimetre ile ölçülmektedir. Bu şekilde farklı deniz derinliklerine sahip olan bölgelerdeki mesafe saptanmış olur.
Batimetre Nedir?
Batimetre, derinliği ölçmek için kullanılan ve farklı çeşitlerde üretilmiş olan bir basınç ölçerdir. Bilimde, bir büyüklükten söz edilebilmesi için öncelikle bu büyüklüğün ölçülmesi gerekmektedir. Basınç da bu büyüklüğün kavranması için büyük önem teşkil etmektedir çünkü basınç, bilimde, birim yüzey alanına düşen kuvvet olarak bilinmektedir. Bu nedenle bilim yapabilmek için elde edilmesi gereken verilerden biri olan basıncı saptamak için kullanılan batimetre, oldukça önemli bir cihazdır. Şimdi de batimetrenin türlerini inceleyelim:
Cıvalı Barometreler:
Cıvalı barometreler, kullanılan ilk barometrelerdir. Bu barometreler açık hava basıncının var olduğunu kanıtlaması açısından önemlidirler. İlk olarak "toriçelli deneyi"nde kullanılmışlardır. Kullanımı için yaklaşık 1 metre kadar uzunlukta olan bir cam tüp cıvayla doldurulur ve ters çevrilir. Akabinde cıva dolu bir çanağın içerisinde dikkatlice yerleştirilir. Tüpteki cıvanın hepsi değil ama bir kısmı boşalacaktır. Cıvanın yüksekliği açık hava basıncını göstermektedir.
Cıvalı barometreler pahalı olması ve camının kırılma riskini barındırması dolayısıyla çok tercih edilmezler. Aynı zamanda cıva ağır metal zehirlenmelerine de yol açabilmektedir. Bu nedenle daha yeni teknoloji olan metal ya da aneroid barometreler tercih edilir.
Aneroid veya Metal Barometreler
Metal Barometre, ilk olarak 1844 yılında Luciend Vidi adında bir Fransız bilim insanı tarafından üretilmiştir. Metal barometrelerde aneroid hücre adı verilen berilyum ile bakır karışımından yapılmış metal bir kutu kullanılmaktadır. Hava basıncında meydana gelen değişiklikler bu metal kutunun genleşmesine veya büzülmesine neden olur. Bunun sonucunda metal barometrenin göstergesi değişir ve basınç değeri anlaşılmış olur. Metal barometreler, sıklıkla eski gemiler ve meteoroloji istasyonlarında bulunmaktadırlar.
Elektronik veya Dijital Barometreler
Barometreler de çağa ayak uydurarak artık dijital şekilde üretilmeye başlandılar. Elektronik barometrelerin çalışma prensibi daha karışık olsa da kullanımı eski barometrelere nazaran oldukça basit ve teknolojiktir.
Batimetre Nasıl Çalışır?
Batimetre bir basınç ölçerdir. Yaptığı hesaplamalarda her 10,5m'de açık hava basıncı 1 mmHg azalmaktadır. Batimetre, suyun derinliklerine doğru indikçe basınç oranı arttığından dolayı aynı zamanda suyun derinliğini de ölçer. Batimetre cihazlarının içinde basıncı hesaplayabilmek için hassas birtakım sensörler bulunmaktadır.
Batimetre Ne İşe Yarar?
Batimetre özellikle dalgıçlar ve bilim insanları için önemlidir. Batimetre, derine indikçe artan basıncı hesaplamak için kullanılan teknolojik bir cihazdır. Su altında araştırma yapmak isteyen dalgıçlar devamlı olarak dalış yaptıklarında yanlarında kesinlikle batimetre de bulundururlar. Aynı şekilde derinlik hesaplaması yapmak isteyen bilim insanları da batimetre aracılığı ile suyun derinliğini ölçebilir, suyun dibinde bulunan çukur ve batıkların hesaplamasını da yapabilirler. Gelişen su arkeolojisi için batimetre oldukça yararlı bir teknolojik cihazdır.
Batimetre Nerede Kullanılır?
Batimetre, yukarıda da belirttiğimiz gibi derinlik ve basınç hesaplamak için kullanılan oldukça hassas ayarlara sahip etkili bir cihazdır. Bu cihaz, deniz ya da göllerin su derinliğini hesaplamak adına kullanılmaktadır. Batimetre, özellikle, denizaltında maden ararken, su altı arkeoloji çalışmaları yaparken, sondaj çalışmaları yaparken, balıkçılık ve derinlik tespiti yaparken kullanılan bir alettir. Batimetrenin esas görevi deniz altındaki basıncı ölçmektir. Batimetre, denizle ilgili yapılacak her araştırmada vazgeçilmez bir ölçüm aleti olarak önemini günümüzde de korumaktadır.