Beyin Temelli Öğrenme Nedir? Beyin Temelli Öğrenme Nasıl Uygulanır, İlkeleri ve Özellikleri Neler?

Ülkemizde her yıl pek çok kademeden öğrenci eğitim hayatları ve kariyerleri için önemli sınavlara hazırlanıyor. Bu sınavlara hazırlanırken de bir sürü farklı öğrenme yöntemi ve tekniği araştıran kişiler, Beyin temelli öğrenme nedir sorusuna da cevap arıyorlar. Bireyin ezberci bir yöntemle bilgiyi öğrenmesinden çok, anlayarak ve bağ kurarak vermeye çalışan bu tekniğin ilkeleri ve özellikleri de aynı şekilde merak uyandıran başlıklardan. Gelin hep beraber beyin temelli öğrenme nasıl uygulanır öğrenelim.

Beyin Temelli Öğrenme Nedir?

Beyin temelli öğrenme sistemi ezberci eğitim anlayışından çok uzakta olan, öğrencilere anlayarak ve bağ kurarak öğrenmeyi öğretmeyi amaçlayan bir tekniktir. Diğer adıyla doğal öğrenme, beynin fonksiyonları ve yapısının öğrenmeyi etkilediğini savunan, bu yüzden bireyin öğrenme süreçlerini verimli hale getirmek için beyin gelişimine önem veren bir öğrenme modelidir. Bu model eğitim bilimleri tarafından incelenen bir alandır. 2000'li yılların başlarında Renate Caine ve Geoffrey Caine tarafından geliştirilen, öğrenme üzerinde en etkili faktörün beyin olduğunu ve bu sebeple beynin performansının arttırılmasının önemli olduğunu öne süren bir öğrenme kuramıdır. Bu öğrenme kuramına göre bütün organlarımızın belirli işlevleri vardır ve beynin işlevlerinden biri de öğrenmektir. Dolayısıyla öğrenme sürecinden maksimum verim almak için beynin nasıl çalıştığı bilinmelidir. Bunun için beyin alanında yapılan bilimsel araştırmalardan yararlanılır.

Beyin Temelli Öğrenme İlkeleri ve Özellikleri Nelerdir?

Beyin araştırmaları, beynin fonksiyonlarını en iyi şekilde yerine getirmesini sağlamak için yapılması gerekenlere de ışık tutan ve böylelikle kişinin öğrenme süreçleri de olumlu yönde etkileyen araştırmalardır. Beyin temelli öğrenme kuramı ezberci öğretim yapısını benimsemez ve aşağıdaki ilkeleri uygulamayı hedef alır:

Beyin temelli öğrenme, anlamlı bir öğrenme sürecini esas alır ve ezberci öğrenmeye karşıdır.

Bu modele göre bilgiler arasında bağlantı kurularak öğretim yapılmalıdır ve yeni bilgiler, eski bilgiler ile ilişkilendirilerek öğrenilmelidir.

Bilgi, günlük hayattan verilen örnekler ile öğrenilmelidir ve beyin, paralel bir işlemci olduğu için eğitim aynı anda birden çok gelişim alanına hitap etmelidir.

Öğrenme, kişinin fizyolojik süreçleri ile yakından ilgilidir. Öğretmen öğrencinin bilişsel ve duyuşsal durumlarını göz önüne alarak hareket etmelidir.

Eğitim parça-bütün ilişkisi kurularak yapılmalıdır çünkü beyin parça ve bütünü aynı anda algılar.

Beyin temelli öğrenmede etkileşimli ve yaşantısal öğrenmeye önem verilir.

Bilgi, zihnin makul seviyede zorlandığı bir tartışma ortamında öğrenilir ve her beyin kendine özgüdür dolayısıyla öğrenmedeki bireysel farklılıklar dikkate alınmalıdır.

Beyin temelli öğrenme öğrenci merkezlidir.

Beyin Temelli Öğrenme Nasıl uygulanır ve Unsurları Nelerdir?

Beyin temelli öğrenmenin unsurları şu şekilde sıralanabilir:

Rahatlatılmış uyanıklık: Beyin temelli öğrenmenin unsurları arasında ilk sırada bulunan rahatlatılmış uyanıklık, öğrenmeyi olumsuz etkileyen faktörlerin elenmesidir. Kişiyi yoran, çok fazla uyaranın olduğu bir ortamda öğrenme süreci sekteye uğrayacaktır, rahat bir ortamda ise süreç daha kolay işleyecektir. Dolayısıyla ortam olabildiğince beynin rahatlamasını sağlayacak bir hale getirilmelidir. Böylece rahatlatılmış uyanıklık unsuru, beynin daha kolay öğrenmesini sağlar.

Derinlemesine daldırma: Beyin temelli öğrenmenin bu unsurunda amaç öğrencinin bilgiyi zihninde canlandırması için uyarıcıların verimli olduğu ortamda bulunmasını sağlamaktır. Derinlemesine daldırmada öğrencinin öğrendikleri arasındaki farklılık ve benzerlikleri keşfetmesi, eleştirel düşünmesi sağlanır. Bunun için örnek olay, hikaye, senaryo gibi araçlar kullanılabilir. Derinlemesine daldırma, öğrenmeyi daha etkili hale getirmek için uygulanır.

Aktif süreçleme: Beyin temelli öğrenmenin unsurları arasında son sırada yer alan aktif süreçleme, öğrencinin bilgiyi içselleştirmesi için üst düzey düşünmeye teşvik edilmesidir. Aktif süreçlemede öğrenciye sorular sorulur. Bu sorular sayesinde öğrenci öğrendiklerini yeniden gözden geçirir ve yeni bilgiler öğrenmeye yönelir. Böylece üst düzey düşünme gerçekleştirilerek bilgi bütünleştirilir ve içselleştirilir.

Beyin temelli öğrenme, bilgiler arasında bağlantı kurularak, bilgiler günlük yaşam ile ilişkilendirilerek ve çeşitli sorular yoluyla üst düzey öğrenme sağlanarak uygulanır ve öğrenci merkezli bir öğrenme modelidir. Bu yaklaşımda yaşantısal öğrenmeye önem verilir ve bilginin daha iyi kavranması için öğrenci düşünmeye sevk edilir. Bunun için bazı sorular sorulur ve öğrenci bu sorular üzerine düşünerek yeni bilgiler keşfeder.