Birim Kesir Nedir? Birim Kesir Örnekleri Nelerdir, Nasıl Bulunur? (3, 4, 5. Sınıf)

Birim kesir ne demek sorusunu cevaplamadan ve birim kesir konu anlatımına geçmeden önce kesirler hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Kesirler pay ve paydadan oluşan birer matematiksel işlemdir. Kesirlerde çizgi üzerindeki sayıya pay; altında kalan sayıya ise payda denmektedir. Örneğin 1/2 işleminde, 1 pay, 2 ise paydadır. Kesirlerde bir bütün 1/1 olarak ifade edilmektedir. Basit kesirler ise sayı doğrusunda 0 ile 1 arasında bulunan kesirlerdir. Birim kesirlerde birer basit kesirdir.

BİRİM KESİR NEDİR?

Birim kesir, bir bütünü oluşturan eş parçalardan sadece birini ifade eder. Yani örneğin bir bütünü sekiz eşit parçaya böldüğümüzde, parçalardan her birini ifade etmek için 1/8 kesrini kullanırız. Bu kesir bir birim kesirdir. Birim kesirlerin pay kısmı daima 1'dir. Birim kesir örnekleri vermek gerekirse; 1/80, 1/3, 1/999, 1/12...

Yani birim kesir nedir sorusunun cevabı; bir bütünün eş parçalarından her biridir şeklinde verilebilir.

Birim kesir örneklerini şekillerle daha iyi anlamak mümkündür;

Yukarıdaki şekillerin her biri kendi içerisinde eş parçalara bölünmüştür. Bu parçalardan her biri birer birim kesri sembolize etmektedir. Birinci şeklin birim kesri 1/9 , ikinci şeklin birim kesri 1/6 , üçüncü şeklin ise birim kesri 1/10 'dur.

Birim kesrin pay kısmının bir olması gerektiğini söylemiştik. Bununla birlikte, birim kesirlerin başka olmazsa olmazları da vardır. Birim kesirlerde tam sayı bulunmamalıdır. Tam sayılı kesirler birim kesir değildir. Örneğin 3.1/6 kesri bir birim kesir değildir, çünkü içerisinde tam sayı vardır. Bunun haricinde payı bir olmakla birlikte, bir bütünü ifade eden kesirlerde birim kesir değildir. Yani 1/1 kesri de birim kesir değildir. Ayrıca paydası 0 olan bir kesir bulunmayacağından 1/0 diye bir birim kesir de olamayacaktır.

Görüleceği üzere, birim kesirler birer basit kesirdir. Bu da demektir ki bir sayı doğrusunda birim kesirler her zaman 0 ile 1 arasında yer alacaktır.

BİRİM KESİR NASIL İFADE EDİLİR?

Birim kesir nasıl ifade edilir sorusunu aslında dolaylı olarak cevaplamıştık. Birim kesrin ifade edilme yolu kesrin payını 1 yapmaktır. Zira birim kesir, bir bütünü oluşturan eş parçalardan her birini ifade etmektedir. Bu nedenle birim kesri ifade etmenin yolu payı 1'e çevirmektir.

BİRİM KESİR NASIL BULUNUR?

Birim kesir bulmak oldukça kolaydır. Birim kesir bulmanın yolu, payı 1 olacak şekilde o kesri düzenlemektir. Örneğin 6/22 kesrinin birim kesrini bulmak için payı 1'e çevirmek gereklidir. Böylece 6/22 kesrinin birim kesri olan 1/22 elde edilebilir. Görüleceği üzere birim kesir bulmak oldukça kolaydır.

BİRİM KESİRLERİ KARŞILAŞTIRMA

Birim kesirleri sıralamak kolaydır çünkü pay kısmı her zaman 1'dir. Bu durumda paydası küçük olan kesir, en büyük kesir olacaktır. Aynı şekilde payda kısmı en büyük olan kesir de, en küçük kesirdir. Birim kesir sıralamasına örnek vermek gerekirse;

1/2 > 1/3 > 1/4 > 1/10 > 1/21

Bu sıralamanın nedeni ise bir bütün 2 eş parçaya ayrıldığında, parçalardan her birinin aynı bütünün 20 eş parçaya ayrılması ile elde edilecek parçalardan daha büyük olmasıdır. Sıralama yaparken bütünü her zaman aynı boyutta düşünmek gereklidir.

BİR ÇOKLUĞUN BİRİM KESİR KADARINI BULMA

Bir çokluğun birim kesir kadarını bulma yolu; çokluk sayısını paydaya bölmekten geçer. Bunu örnekle anlatmak daha mantıklı olacaktır. Örneğin 21 karenin 1/7 'si kaçtır?

21 ÷ 7 işlemi ile birim kesir kadarı 3 olduğu bulunur.

Görüleceği üzere bir çokluğun birim kesrini bulmak da oldukça kolaydır.

Birim kesir problemleri

1. Aşağıdaki sayı doğrusunun birim kesri kaçtır?

A) 1/3 (Doğru cevap)

B) 1/4

C) 3/4

D) 3

E) 1

2. 36 karenin 1/9'u oranda birim kesri kaçtır?

A) 1/4

B) 4 (Doğru cevap)

C) 9

D) 1/3

E) 1

• #Birim kesir