Çanakkale Savaşı'nın başlama sebebi nedir? Çanakkale Cephesi neden, hangi amaçla açıldı?

Çanakkale Savaşı 1915 ile 1916 yılları arasında yapılmış, Türk ve Dünya tarihindeki önemi nedeni ile sonuçları hala devam etmekte olan savaşlardandır. Bu savaş İtilaf Devletleri'nin boğazları alma isteği üzerine çıkmış olsa da sonuçları ile dünya üzerindeki sömürge devletlerinin pek çoğuna umut olmuştur.

ÇANAKKALE SAVAŞI'NIN BAŞLAMA SEBEBİ NEDİR?

Birinci Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti'nin kendileriyle birlikte savaşa girmesini istemekteydi. Bu isteğin en büyük nedeni ise Osmanlı Devleti'nin boğazlar açısından önemli bir konumda bulunmasıydı. İtilaf Devletleri'nden olan Rusya'ya erzak ve malzeme göndermek için boğazlardan geçmeleri gereken İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti onlarla savaşa katılırsa bunu rahat bir şekilde yapabilecekti.

Ancak Osmanlı Devleti savaşa İttifak Devletleri ile katıldı. Bu hareketin üzerine hayalleri suya düşen İtilaf Devletleri hem boğazlar üzerindeki hakimiyet hayallerini gerçekleştirebilmek hem de İstanbul'u ele geçirmek amacıyla Çanakkale Savaşı'nı başlattılar.

ÇANAKKALE SAVAŞI'NIN NEDENLERİ

İtilaf Devletlerinin Çanakkale Cephesini açma nedenleri birden fazladır. Bu nedenler:

• Boğazları almak İtilaf Devletleri'nin İstanbul ile bağlantısını açmış olacaktı. Boğazlardan sonra İstanbul'u da almayı hedefleyen İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti'ne son vermek istiyordu.
• Rusya savaş esnasında ekonomik olarak zayıflamıştı, Çanakkale Boğazı'nın alınması ile Rusya'ya yardım götürmek kolaylaşacaktı.
• Bu savaşı İtilaf Devletleri kazansaydı Akdeniz ve Mısır gibi sömürgelerin bulunduğu yerlerde İngiltere'nin gücü artmış olacaktı.
• İtilaf Devletleri'nin boğazları almasından sonra güçleri iyice artacak ve henüz savaşa katılmamış olan bazı devletler de savaşa katılacaktı. Bu devletler arasında coğrafi olarak en önem taşıyanlar Balkan Devletleri idi.

İTİLAF DEVLETLERİ ÇANAKKALE HAREKATI İLE NELERİ AMAÇLAMIŞTIR?

Osmanlı'yı bitirmek ve boğazlardaki alanlarını genişletmek isteyen İtilaf Devletleri'nin bir diğer isteği ise Almanya karşısında coğrafi önem kazanmaktı. Osmanlı Devleti'nin ele geçirilmesi ile Almanya'yı çevrelemek kolaylaşacak ve böylece savaş tahmin edilenden daha kısa sürede bitebilecekti.

ÇANAKKALE SAVAŞI'NIN EN ÖNEMLİ KOMUTANI KİMDİR?

Çanakkale Savaşı'nda tek bir önemli komutandan bahsetmek mümkün değildir. Neredeyse bütün savaş komutanları savaş sırasında çok büyük mücadeleler vererek Çanakkale'nin geçilmesini engellemişlerdir. Ancak Mustafa Kemal Atatürk Birinci Anafartalar Savaşı'nda İngilizleri ateş hattına sürmüştür. Bu hareket ile savaşın seyrini değiştiren Atatürk sonraki gün Conk Bayırı konumunda Anzak birliklerini de bulundukları konumdan geriye atmıştır. İkinci Anafartalar Savaşı olarak bilinen savaşla ise Osmanlı Ordusunu aşamayan İtilaf devletleri geri çekilme kararı almışlardır.

ÇANAKKALE SAVAŞI'NIN TÜRK VE DÜNYA TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMİ NEDİR?

Osmanlı Devleti Çanakkale Savaşı'nın başladığı yıllarda çok kötü şartlar altında savaşa girmişlerdi. Bu yüzden İtilaf Devletleri Çanakkale Savaşı'nın kendileri için olumlu sonuçlanacağından emindi. Ancak savaşın sonucu istenilen gibi olmadığında Türklerin saygınlığı dünyaca arttı ve Türklerin içinde bulunduğu mücadele kabul gördü.

• Dünya üzerindeki çok önemli konumlardan olan boğazlar Türklerin hakimiyetinde kalmıştır. Türkler dünyaya güçlerini göstermiş olmuşlardır.
• Türk örneğinin savaşta gösterdiği mücadele Dünya üzerindeki diğer ülkelere de örnek olmuştur. Sömürgeci devletlerin ellerinde bulunan ülkeler için yeniden bir "milli kurtuluş" umudu olan Çanakkale Savaşı sırasında Türk askeri canları pahasına ülkeleri korumuşlardır.
• Pek çok eğitimli subayın vefatı nedeni ile Cumhuriyetin ilk kurulduğu yıllarda baş gösterecek olan eğitimli insan azlığı sorununun temeli, Çanakkale Savaşı'na dayanmaktadır.
• Kurtuluş Savaşı sırasında Türklere umut olan bu başarı sayesinde Kurtuluş Savaşı başarı ile bitmiş ve Türkler ülkelerinden vazgeçmek zorunda kalmamışlardır.
• Savaşı Türklerin kazanması Birinci Dünya savaşının uzamasına neden olmuştur. Bu süreçte sanayi ihtiyaçlarını Amerika ve Japonya'dan karşılayan Avrupa ülkeleri sayesinde Amerika ve Japonya ekonomik güçler haline gelmişlerdir.