Coğrafya Dağılış İlkesi Nedir? Coğrafyada Dağılış İlkesi Örnekleri Neler?
Coğrafya dağılış ilkesi, diğer disiplinlerin ilkelerinden ayrı bir önem taşır. Coğrafyanın diğer ilkelerinden ayrı bir önem taşıdığı için konu anlatımında daha çok üzerinde durulur. Bu nedenle coğrafyada dağılış ilkesi diğer bilim ilkelerinden ayrı bir önem taşırken coğrafyanın dağılış ilkesine göre de diğer ilkeleri düzenlenmektedir. Coğrafi olayların yer yüzündeki nedenlerini de inceleyen coğrafya, dağılış ilkesi ile bunların yemek nedenlerini açıklar. Dağılış ilkesi örnekleri de bu ilkenin nasıl işlediğini anlatmaktadır
Coğrafya dağılış ilkesi coğrafya alanında, coğrafya ilkeleri arasındaki en önemli ilkedir. Diğer disiplinlerden ayrı olarak bu ilke coğrafya olaylarının sonucu ve nedenini daha çok gözler önüne sermektedir. Coğrafyada dağılış ilkesi haritalarla ifade edilir. Coğrafyanın dağılış ilkesine "nerede" sorusunu sorup bu olayların gerçekleşme yeri ve nedeni tespit edilir. Coğrafi olayların yeryüzündeki dağılışını inceler. Coğrafyaya özgü olan bu ilke diğer bilimler tarafından kullanılmaz.
Coğrafya Dağılış İlkesi Nedir?
Her bilimde olduğu gibi coğrafya bilimi de çalışmalarını belirli metot ve ilkelere göre yapar. Metot ve ilkeler bilimlerin belli kurallar çerçevesinde işlemesini sağlarken düzenli olmasına da yardımcı olur. Coğrafya biliminin de üç ana ilkesi vardır. Bunlardan biri dağılış ilkesidir.
Dağılış ilkesi: Coğrafyayı diğer bilimlerden ayıran temel ilkedir. Coğrafya bilimi, sadece yeryüzündeki bir olayın nedenini araştırmakla kalmaz, aynı zamanda bu olayın yeryüzünün genelinde veya bir bölümündeki dağılışını da inceler. Bu ilke, haritalarla ifade edilir ve "nerede" sorusuna cevap verir.
Diğer ilkeler de göz atacak olursak:
Nedensellik (Sebep-Sonuç) İlkesi: Coğrafi olayların nedenlerine cevaplar aranır. Tüm bilimsel çalışmalarda olduğu gibi coğrafyada da araştırmaya konu olan olayların sebep-sonuçlarını ortaya koymak başlıca amaçtır.
Örneğin: Günlük hareket sonucunda gece ve gündüzün birbirini takip etmesi.
Doğu Karadeniz'in engebeli ve su kaynaklarının fazla olması sebebi ile dağınık yerleşmelerin görülmesi.
Marmara bölgesinde sanayi kuruluşlarının fazla olması sebebi ile elektrik tüketiminin fazla olması.
Karşılıklı İlgi (Bağlantı) İlkesi: Coğrafi olayların birbirleri ile olan bağlantılarının incelenmesidir. Yani yeryüzünde meydana gelen doğal ve beşerî olaylar arasında çok yönlü ilişkiler söz konusudur.
Örneğin: Su kaynakları ile yerleşmelerin dağılışı arasındaki ilişki.
Basınçla rüzgar arasındaki ilişki.
Güneş ışınlarının düşme açısı ile sıcaklık arasındaki ilişki.
Dağlık ve engebeli alanlar ile nüfus ve yerleşme arasındaki ilişki.
Coğrafyada Dağılış İlkesi Örnekleri Neler?
• Akdeniz ikliminin görüldüğü yerler.
• Dünyadaki en çok yağış alan yerler.
• Ülkemizin nüfus yoğunluğu en yüksek olan şehirleri.
• Savan biyomunun yayılış alanı.
• Ülkemizdeki Demir-Çelik fabrikaları.
• Türkiye'de fındık tarımı en çok nerelerde yapılır?