Değerlik Elektron Sayısı Nedir? Değerlik Elektron Sayısı Nasıl Bulunur, Nasıl Hesaplanır?

Değerlik elektron sayısı nedir sorusu, kimya dersinin temek konularından biri olarak karşımıza çıkar. Değerlik elektron sayısı nasıl bulunur ve hesaplanır dediğimizde atomun çekirdeğinin etrafında bulunan katmanlardan en sonuncusundaki elektronların sayısına bakarak bulunduğunu ve katmanlara göre elektron dağılımlarının yapıldıktan sonra hesaplandığını öğrenmiş oluruz. Değerlik elektron sayısı neyi verir dediğimizde ise grup numarasını verdiğini öğrenmiş oluruz.

Değerlik Elektron Sayısı Nedir? Değerlik Elektron Sayısı Nasıl Bulunur, Nasıl Hesaplanır?

Değerlik elektron sayısı nedir sorusu maddenin temel yapı taşı olan atomla incelenir. Her atom çeşidinin değerlik elektron sayısı farklıdır. Değerlik elektron sayısı nasıl bulunur ve hesaplanır sorusunun yanıtını bir atomun atom numarasını bilirsek katmanlara göre dağılımını yaparak bulabiliriz. Elektron dağılımı her katmanda farklılık gösterebilir. Bu nedenle farklı hesaplanır. Değerlik elektron sayısı neyi verir diye sorduğumuzda periyodik tabloda elektronların hangi grupta yer aldığını öğreniriz.

Değerlik Elektron Sayısı Nedir?

Değerlik elektron bir başka deyişle valans elektron bir atomun en dış katmanında (yörünge) bulunan elektronlardır. Atomların çekirdeğinin etrafında katmanlar vardır. Elektronlar bu katmanlarda yer alır. Son katmanda ki elektron sayıları ise bize değerlik elektron sayısını verir. Değerlik elektron sayısı her atom çeşidi için farklıdır. Periyodik tabloda elementin hangi grupta olduğunu bulmamıza yarar.

Değerlik Elektron Sayısı Nasıl Bulunur

Bir atomun çekirdeğinin etrafında enerji seviyeleri vardır. Bu enerji seviyeleri ne katman veya yörünge denir. Katmanlar elektron barındırır. Her katmanın belirli bir kotası vardır ve bu kota dolmadan diğer bir katmana elektron dizilemez. Katmanların elektron barındırabilme kotaları farklılık gösterebilir. Örneğin birinci katman en azla 2 elektron alırken ikinci ve üçüncü katmanlar en fazla 8 elektron alabilirler. Oksijen elementinin elektron dağılımını incelediğimizde atom numarası 8 olan oksijen atomunun birinci katmanında 2 elektron ikinci katmanında ise 8'den kalan 6 elektron vardır. Bu nedenle oksijen birinci katmanının kotasını doldurduğu için son katmanında elektron bulundurur. Yani, bir oksijen atomun değerlik elektron sayısı 6'dır. Bu nedenle periyodik cetvelin 6A grubunda yer alır.

Değerlik elektronlar, atomun kimyasal özelliklerini ve diğer atomlarla kimyasal bağları kurmasına izin veren elektronlardır. Değerlik elektron sayısı, atomun kimyasal tepkimelerdeki davranışlarını anlamak için önemlidir. Örneğin, bir elementin değerlik elektron sayısı, o elementin hangi diğer elementlerle kimyasal bağlar oluşturabileceğini belirler. Aynı grupta yer alan atomların değerlik elektron sayıları aynı olur (helyum hariç). Mesela Berilyum (3) ve Magnezyum (12) değerlik elektron sayısı aynı olan elementlerdendir ve değerlik elektron sayıları 2'dir. Bu nedenle 2A grubunda yer alırlar ve periyot numaraları değişiklik gösterir.

Değerlik Elektron Sayısı Nasıl Hesaplanır?

Değerlik elektron sayısı hesaplamalarına örnekler ile hesaplayacak olursak:

  • Hidrojen (H) atomunun toplam elektron sayısı 1'dir. Bu nedenle birinci katmanda 1 elektronu vardır. Yani değerlik elektron sayısı 1'dir.
  • Karbon (C) atomun toplam elektron sayısı 6'dır. Bu nedenle birinci katmanda 2, ikinci katmanda 4 elektronu vardır. Yani değerlik elektron sayısı 4'dür.
  • Neon (Ne) atomun toplam elektron sayısı 10'dur. Bu nedenle birinci katmanda 2, ikinci katmanda 8 elektronu vardır. Yani değerlik elektron sayısı 8'dir.
  • Silisyum (Si) atomun toplam elektron sayısı 14'dür. Bu nedenle birinci katmanda 2, ikinci katmanda 8, üçüncü katmanda 4 elektronu vardır. Yani değerlik elektron sayısı 4'dür.
  • Klor (Cl) atomun toplam elektron sayısı 17'dir. Bu nedenle birinci katmanda 2, ikinci katmanda 8, üçüncü katmanda 7 elektronu vardır. Yani değerlik elektron sayısı 7'dir.
  • Kalsiyum (Ca) atomun toplam elektron sayısı 20'dir. Bu nedenle birinci katmanda 2, ikinci katmanda 8, üçüncü katmanda 8, dördüncü katmanda 2 elektronu vardır. Yani değerlik elektron sayısı 2'dir.