Divan-ı İşraf Nedir? Selçuklular’da Divan-ı İşraf Ne İş Yapar, Başkanı Kimdir, Görevleri Ve Özellikleri Nelerdir?
Anadolu Selçuklu Devleti’nin devlet teşkilatlanması, Türk devlet teşkilatlanmasının temelini oluşturmuştur. Bu teşkilatlanma, birçok devletin örgütlenme şeklinden ve İslamiyet’ten etkiler taşımaktadır. Devlet işlerinin görüşülüp karara bağlanması için kurulan Divan-ı Saltanat, hükümdarın en büyük yardımcısı haline gelmiştir. Divan-ı Saltanat, çeşitli konular için oluşturulmuş divanlardan oluşur. Divan-ı İşraf da bunlardan biridir. Divan-ı İşraf nedir, ne iş yapar, görevleri nelerdir gibi soruların cevaplarını sizler için derledik...
Anadolu Selçuklu devleti, Orta Doğuda birçok devlet kurarak egemenliğini yüzyıllarca sürdürmüştür. İslamiyet ile eski bozkır kültürünü sentezleyerek oluşturdukları Selçuklu Devlet Teşkilatı, Türk devlet teşkilatlanmasının yapı taşlarını oluşturmuştur. Bu teşkilatlanmanın temeli ise divanlardır. Divan-ı Saltanat denilen büyük divana bağlı olan divanlar, devlet işlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesinde etkili olmuştur. İşte, çeşitli bölümleri barındıran divanlardan, Divan-ı İşraf'ın görevi nedir? Divan-ı İşraf'ın başkanı kimdir? Gibi soruların yanıtları!
Divan-ı İşraf Nedir? Görevleri Nelerdir?
Divan-ı Ala da denilen Divan-ı Saltanat, hukuki, dini, siyasi, mali ve askeri olmak üzere beş bölümden oluşturulmuştur. Divan-ı Saltanat'ın bu bölümlerinde görev alan amirler, diğer çeşitli alt kolları olan divanları oluşturmuştur. Divan-ı Saltanat bakanlar kuruluna benzetilebileceği gibi buna bağlı oluşturulmuş divanlar da bakanlıklar olarak düşünülebilir. Divan-ı İşraf, kelime anlamı ''Yükseğe çıkmak, yüksekten bakmak, kontrol etmek'' olan işraf'tan gelmektedir. Anadolu Selçuklu Devleti'nde askeri ve adli işler dışındaki denetlemelerden sorumlu olan divandır. Mali ve idari işleri denetler, idari ve mali yönetimle ilgili işleri yönetir.
Divan-ı İşraf Başkanı Kimdir Ve Görevleri Nelerdir?
Büyük Selçuklularda, adli ve askeri işler dışında kalan konuların dışındaki mali ve idari daireleri kontrol eden ve denetleyen kuruma Divan-ı İşraf adı verilmekteydi. Bunun başında bulunan kişiye Müşrif'i Memalik ya da Müşrif denirdi. Müşriflik birden fazla görevle birlikte üstlenilebilirdi. Vezirliğe yükselme öncesinde yapılan önemli görevlerden biriydi. Müşriflerin her bölgede bir naibi olurdu. Bu naibler eyalet divanını ilgilendiren her şeyi hesabını vermekle yükümlüdürler.
Anadolu Selçuklu Devletinde de divan görevlileri arasında Müşrifler bulunurdu. Divan-ı İşrafın amirleri olan Müşrifler, doğrudan vezire bağlı olup, derece bakımından vezirlerden hemen sonra gelmişlerdir. Görev alanları mali ve idari yönetimle ilgili işleri denetlemek, kontrol etmek ve yönetmektir.