Ekmel Varlık Delili Nedir? Ekmel Varlık Delili Örnekleri Neler, İlk Kim Kullandı?
Dinlerin ortaya çıkmasıyla faklı kavramlar ve argümanlar ortaya çıkmıştır. Bu argüman ve kavramların anlamlarının anlaşılması da yorumlama ve açıklama gereği doğurmuştur. Bu durumda hem fıkıh yorumcuları hem de filozof gibi düşünce insanları bu konular üzerinde fikir geliştirmişlerdir. Bu yorumlama ve fikirlerden biri ekmel varlıktır. Bu durumda ele alacağımız ekmel varlık delili nedir, konusu açıklama gerektirirken ilk kim kullandı ve ekmel varlık delili örnekleri neler konularında bu kavram grubunda önem taşımaktadır.
Dini bir argüman sorusu olarak ele alınan ekmel varlık delili nedir, sorusu hem filozoflar hem de din yorumcuları tarafından ele alınıp yorumlanmaya çalışılan kavram gruplarından biridir. Bu kavram grubu Tanrının varlığı gibi ontolojik sorunlar içinde ele alınmaktadır. İçinde ispat ve delil isteyen bu konuda düşünce insanları, ekmel varlık delili örnekleri neler ve ilk kim kullandı sorularını da ele alarak irdelemiştir.
Ekmel Varlık Delili Nedir? İlk Kim Kullandı?
Ekmel varlık delili kavram gurubu, filozoflar arasında açıklanmaya çalışan ve yorumlanan bir argümandır. Canlıların özellikle insanların varlığını ispatlamak için kullanılan bu filozofik argüman asla eskimeyen ve hala ele alınan din felsefesi konuları içinde yer almaktadır. Özellikle Tanrı'nın varlığına kanıt arayan ve bunun kozmolojik varlığına sunulan kozmolojik argümanlardan biridir. Bu argüman grubu ortaya çıkışından bu yana çağlar boyunca tartışılmış ve incelenmeye çalışılmıştır. Hem teolojik hem de felsefi açıdan önemli bir konu olan bu konu hala tartışılmaktadır.
Ekmel varlık delilinin açıklaması ise şu şekildedir: varlığın en mükemmel, en eksiksiz olan ve tam olan ve de en yüce olarak Tanrı'nın varlığına işaret eden bir antolojik argüman grubudur. Bu argüman grubuna göre Tanrı, zorunlu ve mutlak bir varlıktır. Bu argüman kullanımını ve ortaya çıkarmayı ise ilk olarak Batılı düşünür olan Saint Anselm'dir. Ortaya ilk çıkışından sonra ise Descartes, Leibniz ve Hegel gibi düşünürler de bu argümanı ele alıp açıklayarak destek vermişlerdir. Bu argüman grubunun İslam tarihinde en çok karşılığı bulunan ve savunan İslam düşünürleri İbn Sina ve İbn Rüşd gibi önemli insanlardır.
Ekmel Varlık Delili Örnekleri Neler?
Ekmel varlık delili örnekleri demek Allah'ın varlığını kanıtlayan delil ve bulgular demektir. Bu deliller kendi içinde üçe ayrılır. Bunlar:
1)Sırf Akıldan Çıkarılan Deliller: Ontolojik Delil(Varlık Delili, Ekmel Varlık Delili)
İnsanın yaratılışı ve dengesi yüce bir yaratıcıya inanma eğilimi taşımaktadır. Bu ispat, Allah'ın varlığını insanın zihninde oluşan bir düşüncenin nüvesinden hareketle ispatlamaya çalışmaktadır. Buna göre insanın zihninde mükemmel(ekmel) varlık düşüncesi oluşmaktadır. Bu düşünce insanın otomatik olarak kendi ürettiği bir durum değildir. İşte bu mükemmel varlık düşüncesi ve yorumu da insana kendisi mükemmel Allah'tan gelmiştir.
2)Dış Âlemden Çıkarılan Deliller: Kozmolojik Delil(Gaye ve Nizam Delili) ve Teolojik Delil
Bugün maddi gözle dış dünyada gördüğümüz varlıkların sahip olduğu düzen ve amaçtan hareketle Allah'ın varlığını ve birliğini ispatlamaya çalışmaktadır. Bu ispatlar islam âlimleri tarafından en çok kullanılan delillerden biri olarak kullanılmaktadır.
3)İnsanın Manevi ve Ruhi Âlemden Çıkarılan Delilller: Dini Tecrübe Delili
İnsanın zamanla durumlar ve olaylar karşısında kişisel deneyimleri ile yaşadığı ve sonuçta onu inanmaya götüren manevi deneyimler gibi delilleri esas almaktadır.