Günlük hayatta sıklıkla kullandığımız toplama- çıkarma işlemleri, küçük yaşlardan bu yana bize öğretilen temel işlemlerdir. Matematikte pek çok soruyu çözmek için bu basit işlemleri hatasız yapmak önemlidir. Genellikle matematikte farkı kaç olduğu sorular karşımıza çıkar. Bu da bizi doğruca sorunun cevabına götürür. Bazen ise eksilen veya çıkan verilmez ve bu işlemlerden birisinin kaç olduğu sorusu, başka farklı işlemleri de ön plana çıkartır. Bu durumda çıkarma işleminde üç farklı kavram ile karşı karşıya kalırız. Peki; eksilen, çıkan, fark nedir, çıkarma işleminde nasıl bulunur? Çıkarma işlemini doğru yapabilmek için, bu kavramların anlamını bilmek önemlidir.
Matematikte sıkça kullandığımız işlemlerden birisi olan çıkarma işleminde üç ayrı kavram karşımıza çıkacaktır. Bu kavramlardan ilki olan eksilen, azalan sayıdır. Yani bir sayı verildiği zaman, bu sayı üzerinden çıkarma işlemi yapılır ve sayı eksilir.
Çıkarma işleminde en üstte yer alan bir kavramdır. Çıkan, çıkarma işleminin ikinci elemanıdır. İşlemlerde, eksilen bölümünün hemen altında bulunur. Fark ise, bu işlemin sonucunu ifade edilir. Bir işlemde sonuç olarak fark ortaya çıkar.
Çıkarma işleminde eksileni, çıkanı ve farklı bulmak için belirli işlemleri yapmak gerekir. Çıkarma işleminde farkı bulmak için eksilenden çıkan çıkarılır ve sonuç elde edilir. Eksilenin verilmediği durumlarda ise çıkan ve farkın toplanması gerekir. Çünkü çıkan ile farkın toplamı, eksilene eşittir. Bazı işlemlerde ise çıkan verilmez. Çıkanı bulmak için eksilen üzerinden fark çıkarıldığı zaman sonuç bulunur.
Çıkarma işlemini anlamak için bazen örnek sorulara bakmak gerekebilir. Çıkarma işleminde eksilen, çıkan ve fark olmak üzere 3 farklı kavramla karşılaşırız. Bu işlemin matematiksel söylemi ise şu şekildedir:
Eksilen-Çıkan= Fark
Örneğin; eksilen sayı 154, çıkan sayı ise 101 olsun. Çıkarma işlem şu şekilde karşımıza çıkacaktır:
154-101= 53
Bu işlemle ilgili çıkan problemler de dikkat edilmelidir. Örneğin bir problemde;
Soruda eksilen, çıkan ve fark toplamı 1426 verilmiştir. E-Ç=F denkleminde E= F+ Ç olur. Böylelikle 2. denklemde çıkan farkın yerine E'yi koyduğumuzda 2E= 1426 olur. Burada Eksilen= 713 çıkar.
