Elektrik Kaynakları Konu Anlatımı - Doğal Elektrik Kaynakları Nelerdir, Sınırsız Mıdır?
Elektrik kaynakları kendi içerisinde doğal ve yapay olmak üzere ikiye ayrılır. Bazıları pil ve batarya gibi kişisel kullanımlarda kullanılabilir. Şehir elektriğini sağlayan trafo ise aynı anda binlerce insanın elektrik ihtiyacını karşılar. Günlük hayatta kullandığımız elektrikli araç gereçlerin kullandıkları elektriğin kaynakları birbirinden farklıdır. Kullandığımız elektrikli araç gereçlerin bazıları şehir elektriği ile bazıları pil ile bazıları batarya ile bazıları da akü gibi farklı elektrik kaynakları ile çalışır.
Günümüzde en çok kullanılan elektrik kaynaklarının başında doğal gaz, kömür ve petrol gelir. Bu kaynaklar yenilenmez ve çevreye zararlıdır. Son yıllarda sayısı gittikçe artan güneş, rüzgar ve dalga gibi doğal kaynaklardan elektrik üretmek mümkündür ve bunlar yenilenebilir enerjilerdir. Bu yazımızda sizlerle elektrik kaynakları nelerdir sorusunun alt başlıklarını inceleyeceğiz.
Elektrik Kaynakları Konu Anlatımı
Elektrik enerjisi insan yaşamı ve devamlılığı için hayati öneme sahiptir. İnsanın temel ihtiyaçları arasında bulunan barınma, yeme-içme, giyinme ve sağlık gibi alanlarda elektriğin katkısı oldukça fazladır. Durum böyle olunca insanların ve insanlarla etkileşim içinde olan diğer canlıların elektrik kaynaklarına ihtiyacı gittikçe artmaktadır. Doğal elektrik kaynakları günümüzde gittikçe tercih edilebilir bir konuma gelmektedir. Yenilenemeyen ve doğal enerji kaynakları nelerdir hep birlikte inceleyelim.
Elektrik kaynakları sınırsız mıdır? Elektrik kaynakları hem sınırlı hem de sınırsız diyebiliriz. Her şeyin bir sonu olduğuna göre, elektrik de sınırlıdır. Ancak Güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları sayesinde "sınırsız" elektriğe de sahip olabiliyoruz.
Yenilenemeyen (Sınırlı) Elektrik Kaynakları:
Kömür: Elektrik üretiminde eskiye nazaran daha az da olsa kömür kullanılmaktadır. Büyük kazanlarda yakılan kömürden buhar elde edilir. Buhar, türbinleri harekete geçirir ve elektrikli jeneratörlerin çalışmasını sağlar. Daha çok sanayi alanında kömürden elektrik üretilir.
Petrol: Çıkarıldığı bölgeye göre farklı özelliklere sahip olan petrol, elektrik üretiminde sıklıkla kullanılır. Ham petrol sıvıdır ve çeşitli işlemlerden geçirilir. Günümüzde en çok petrol çıkarılan ülkelerin başında Kuzey Amerika, Rusya ve Meksika geliyor. Orta Doğu ülkelerinden ise Irak ve Afganistan'da petrol rezervleri bulunur.
Doğal Gaz: Petrolün gaz haline doğal gaz denir. Hem elektrik üretiminde hem de ısı kaynağı olarak kullanılır. İçerisinde metan, etan ve karbondioksit yer alır. Kokusuz ve renksiz bir yapıya sahiptir. Boru hatları üzerinden tüm ülkelere taşınır.
Pil: Pil, kimyasal enerjinin depolanabilmesi ve elektriksel bir forma dönüştürülebilmesi için kullanılan bir aygıttır. Bilinen en eski insan yapımı piller, Bağdat Pilleridir. Küçük, orta ve büyük olmak üzere birçok çeşidi mevcuttur. Günlük hayatta en çok 'kalem pil' adı verilen küçük piller kullanılır. İçerisinde teneke, metal ve çinko gibi metaller yer alır. Çinko, aynı zamanda elektriği ileten maddelerden biri olduğu için pillerin içerisinde bulunur.
Batarya: İki veya daha fazla pilden oluşan aygıtlara batarya denir. Batarya, cep telefonu ve benzeri cihazlara takılan şarjlı pil. Batarya, elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depo eden, istenildiğinde bunu elektrik enerjisi olarak veren cihazdır. Özellikle diz üstü bilgisayarların tamamında batarya kullanılır. Bataryaların en önemli özelliği şarj edilebilir olmasıdır. Bu sayede fişe takılı olmadan uzun saatler boyunca bilgisayar ve diğer elektrikli araçları çalıştırabilir. Telefon, kamera ve fotoğraf makinelerinin içerisinde de çeşitli büyüklükte bataryalar kullanılır. Birkaç yıldır üretilmeye başlanan elektrikli araçlarda ise lityum bataryalar kullanılır. Bu bataryalar diğerlerine göre çok daha büyüktür. Bu nedenle çalışma kapasiteleri daha yüksektir.
Akü: Aküler, temel çalışma prensibi olarak, elektrik enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürür, ihtiyaç durumunda tekrardan elektrik enerjisi sağlarlar. Taşınabilen güç kaynağı olmasıyla birçok alanda da ihtiyaç duyulan bir cihazdır. Sulu ve jel akü olmak üzere ikiye ayrılır. Aküler elektrik üretiminde alternatif bir kaynak olarak kullanılır.
Jeneratör: Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirir. Alternatör ve motordan oluşan bu makinelere denir. Jeneratör bir elektrik kesintisi sırasında elektrik enerjisi sağlar. Günlük faaliyetlerin veya iş operasyonlarının kesintiye uğramasını önleyen cihazlardır.
Doğal Elektrik Kaynakları Nelerdir, Sınırsız Mıdır?
Doğal elektrik kaynakları güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, dalga enerjisi gibi doğal kaynaklardan elde edilmektedir. Bu sıraladığımız doğal kaynakların sürekliliği sayesinde sınırsız bir enerjiye sahip olabiliyoruz.
Güneş: Güneş enerjisi; Güneş'ten gelen ışınların, özel teknolojiler kullanılarak, elektrik enerjisine dönüştürülmesidir. Güneş enerjisi dünyadaki en bol ve temiz enerjidir. Çevreyi kirletmez, gürültüsüzdür. Yenilenebilir ve sürdürülebilir bir enerjidir.
Rüzgar: Rüzgar enerjisi, rüzgarı oluşturan hava akımının sahip olduğu hareket(kinetik) enerjisidir. Rüzgardaki hareket enerjisini önce mekanik enerjiye daha sonra elektrik enerjisine dönüştüren sistemdir. Rüzgar enerjisinin doğaya bir zararı olmadığı gibi temiz ve sonsuz bir enerji ve elektrik kaynağıdır.
Dalga enerjisi: Dalga enerjisi, denizler ve okyanuslarda meydana gelen dalgalanmaların ürettiği enerjidir. Bu yönüyle dalga enerjisi, yenilenebilir ve çevre dostu bir enerji ve elektrik kaynağıdır.
Gelgit enerjisi: Güneş'in ve Ay'ın Dünya üzerinde uyguladığı kütle çekim kuvvetine bağlı olarak denizler ve okyanuslarda oluşturduğu gelgit akıntılarının hareketi etkisiyle oluşan bir kinetik enerjidir. Gelgit diğer bir adıyla medcezir. Denizlerdeki dalgalanmalar gelgit olayı ile çok yüksek seviyeye ulaşır. Yenilenebilir ve sürdürülebilir bir enerjidir.