Girişimciliğin Türleri Nelerdir? Girişimcilik Türleri ile Örnek Uygulamalar

Yaşamın her alanını dönüştüren dijitalleşme ve teknolojik gelişmeler, bireylerin başarıya ulaşma yollarını da yeniden şekillendirmiştir. Artık büyük kazançlar, tanınırlık ve etkili bir kariyer yaratıcı düşünce ile cesur uygulamaların bir araya gelmesiyle mümkündür. Bu bağlamda girişimcilik türleri ve örnekleri konularını araştıranlar bu terimin ne olduğunu anlayıp girişimciliğin türleri nelerdir sorusunun yanıtına hâkim olarak ilk adımlarını atmanın peşindeler.

Girişimcilik Türleri

Yeni dünya düzeninde cesaretle fikirlerini hayata geçirmek ve kendilerine kalıcı yerler edinmek isteyenler son yıllarda "girişimcilik" kavramının önem kazandığını anlayarak bu kavram hakkında araştırmalar yapıyorlar. Zira yeni fikirlerin fikirlerinin doğuş sürecinde temel bir yol haritası oluşturmakta olan girişimcilik bir fikri ekonomik, sosyal ya da teknolojik değere dönüştürme süreci olarak tanımlanıyor. Bu süreçte girişimciler risk alıp fırsatları değerlendirir ve yenilikçi çözümler üretiyor.

Bağımsız düşünebilen, sorumluluk alabilen ve değişime açık bireyler olan başarılı girişimciler güçlü bir fikirle yola çıkıp pazarı iyi analiz edip finansal kaynakları iyi yöneterek ve stratejik planlama yaparak fikirlerini uygulamaya koymuşlardır. İletişim becerisi de gerektiren girişimciliğin farklı türleri şunlardır;

Kurum İçi Girişimcilik

Bir işletme ya da kurumun çalışanlarının kendi kurumları içinde yenilikçi projeler geliştirmesi ve uygulamaya koymasıdır. Bu tür girişimcilik çalışanların motivasyonunu artırırken kurumun da rekabet gücünü yükseltir.

Ticari Girişimcilik

Kâr amacı güden girişim modellerini ifade eder. Yeni bir ürün ya da hizmet sunarak pazarda yer edinmek, bu tür girişimciliğin temel amacıdır. Ticari girişimciler, finansal kazanç hedeflerken aynı zamanda ekonomik büyümeye katkıda bulunurlar. Restoran açmak, teknoloji ürünü geliştirmek gibi örnekler verilebilir.

Sosyal Girişimcilik

Toplumsal sorunlara çözüm bulma amacı güden girişimcilik türüdür. Eğitim, sağlık, çevre gibi alanlarda faaliyet gösteren sosyal girişimler; sürdürülebilir, çözüm odaklı projelerle topluma katkı sağlar.

Devlet (Kamu) Girişimciliği

Devlet eliyle gerçekleştirilen girişimcilik faaliyetleridir. Ekonomik kalkınmayı desteklemek, istihdam yaratmak ya da belirli sektörleri güçlendirmek amacıyla yapılır. Tarım destek projeleri, kamuya ait teknoloji yatırımları veya altyapı projeleri bu kategoriye girer.

Teknoloji Girişimciliği

Yeni teknolojiler geliştirme ve bunları ticarileştirme odaklı girişimcilik türüdür. Yapay zeka, yazılım ve robotik alanlarında yoğunlaşır. Bu tür girişimcilik yüksek bilgi ve sermaye gerektirir ancak küresel ölçekte büyük etki yaratabilir. Örneğin, bir mobil uygulama geliştirerek kullanıcı alışkanlıklarını değiştiren girişimler bu kapsama girer.

Sanal Girişimcilik

İnternet ortamında gerçekleşen girişimcilik türüdür. E-ticaret siteleri, dijital içerik üretimi, çevrimiçi eğitim platformları gibi örneklerle yaygınlaşmaktadır. Düşük sermaye ile başlanabilmesi ve geniş kitlelere hızlı ulaşabilmesi en önemli avantajlarındandır. Sosyal medya üzerinden marka oluşturmak da sanal girişimciliğin kapsamına girer.

Dünyada tanınmış ve ilham veren birçok girişimci bulunmaktadır. Bu kişilerin hayatları, karşılaştıkları zorluklara rağmen nasıl başarıya ulaştıklarını göstermesi açısından girişimcilik adına oldukça öğreticidir. Farklı alanlarda öne çıkan bazı girişimciler ise şunlardır;

Elon Musk: Güney Afrika doğumlu olan Musk PayPal'ın kurucularındandır. Sonrasında Tesla, SpaceX, Neuralink ve The Boring Company gibi şirketleri kurmuştur. Elektrikli araçlarla otomotiv sektörünü dönüştürmüş; uzay taşımacılığı konusunda devlet tekelini kırarak özel sektöre kapı açmıştır.

Jeff Bezos:1994 yılında Amazon'u bir kitap satış sitesi olarak kurdu. Bugün Amazon, dünyanın en büyük e-ticaret ve bulut bilişim platformlarından biridir. Müşteri odaklılık ve uzun vadeli stratejik planlama konusunda örnek bir yaklaşıma sahiptir.

Oprah Winfrey: Fakir bir aileden gelen Oprah ABD'nin en güçlü medya figürlerinden biridir. Özellikle kadınlar ve azınlıklar için eğitim ve sosyal destek projelerine yatırım yapmıştır.

Steve Jobs: Apple'ın kurucularından olan Jobs, sade ama işlevsel ürün tasarımlarıyla teknoloji dünyasına yön vermiştir. Ürünleriyle iletişim ve eğlence alışkanlıklarını kökten değiştirmiştir.

Muhammad Yunus: Bangladeşli ekonomist Yunus, yoksullara faizsiz mikro kredi vererek Grameen Bank'ı kurmuştur. Girişimcilik aracılığıyla yoksulluğa karşı mücadele modelini dünyaya tanıtmış ve Nobel Barış Ödülü kazanmıştır.

Sara Blakely: İç giyim markası Spanx'i 5.000 dolarlık kişisel birikimiyle kurmuştur. Pazarlama ve ürün yeniliği sayesinde kısa sürede milyarder olmuştur.

Jack Ma: İngilizce öğretmeniyken Alibaba'yı kurdu ve Çin'in en büyük teknoloji şirketlerinden birini inşa etti. Defalarca reddedilmesine rağmen pes etmeyen bir azim örneği sergilemiştir.