Görelilik Teorisi Nedir? Einstein Görelilik Teorisi Neyi Savunur, Kanıtlandı Mı?
Einstein’ın buluşları ve teorileri hala günümüzde çürütülemeyen bilgiler arasında yerini alıyor. Görelilik teorisi nedir, dediğimizde Einstein’ın iki teorisinin birleşimi olduğunu öğreniriz. İzafiyet teorisi görelilik kuramı nedir, sorusuna izafiyet teorisinin başka bir teori ile bileşmesinin görelilik kuramını oluşturduğu yanıtını veririz. Einstein görelilik teorisi ne işe yarar ve neyi savunur, sorularına zaman, mekân, hız, cisim ve hareketin birbirine uyumunu savunur yanıtını veririz.
Neredeyse hepimiz Albert Einstein adını duymuşuzdur. Einstein'ın teorilerini araştırırken Görelilik teorisi nedir, sorusu ile karşılaşırız. İzafiyet teorisi görelilik kuramı nedir, dediğimizde izafiyet teorisinin özel görelilik kavramı olduğunu öğreniriz. Einstein görelilik teorisi ne işe yarar veya neyi savunur, sorularına özel görelilik ve genel görelilik kavramının birleşimi olduğu ve zaman, mekân, hız, hareket ve cisim bütünlüğü olduğu yanıtı veririz.
Görelilik Teorisi Nedir?
20. yüzyılda, bu teorinin Albert Einstein tarafından ortaya atılmasıyla beraber teorik fizik ve astronomi dünyasında büyük yankı oluşturdu ve hatta zamanla Isaac Newton tarafından yaratılan, 200 yıllık mekanik teorisinin yerini aldı. Görelilik teorisi, Albert Einstein'ın çalışmaları sonucu önerilen ve yayınlanan, özel görelilik ve genel görelilik adlarında birbirleriyle ilişkili iki teorisini kapsamaktadır.
Einstein'ın Görelilik Prensibi, basitçe şöyle açıklayabiliriz:
- Doğa yasaları sabittir. Daha bilimsel tabiriyle, bütün eylemsiz yani sabit referans sistemleri için doğa yasalarını aynıdır. Yani, ivmesi olmayan tüm gözlemciler, doğa yasalarını aynı şekilde deneyimler.
Einstein Görelilik Teorisi Neyi Savunur?
Görelilik teorisi, özel görelilik teorisi ve genel görelilik teorisi olarak ikiye ayrılmasını şu şekilde açıklayabiliriz:
- Genel görelilik, Albert Einstein tarafından 1915 yılında geliştirilen geometrik bir kütle çekimi teorisidir ve modern fizik çerçevesinde kütle çekiminin nasıl çalıştığını açıkladığı kabul edilen teoridir. Yer çekimi yasasını ve bu yasanın diğer doğa kuvvetleri ile ilişkisini açıklar. Isaac Newton'un kütle çekim kuvveti teorisinin gelişmiş halidir.
- Özel görelilik teorisinin bir diğer adı da izafiyet teorisidir. Yer çekiminin yokluğunda tüm fiziksel görüngüler için geçerlidir. Evreni oluşturan uzay ve zaman dokusunun doğasına yönelik bir teoridir. Böylelikle uzay ve zaman arasındaki ilişkiyi açıklar. Özel görelilik teorisine göre ışık hızının sabit kalabilmesi için hareket eden cisimde uzay ve zaman, dışarıdaki bir gözlemciye göre değişir. Bu değişimlerden ilki zaman genişlemesi adı verilen, hareket eden cisimlerde zamanın daha yavaş akmasıdır. Uzay ve zamanın harekete bağlı olarak ikinci değişimi ise uzunluk kısalmasıdır.
Işık hızına yakın hızlarda hareket eden cisimlerin hareket doğrultularındaki uzunlukları bir miktar kısalır. Bunun sebebi ise zaman genişlemesine benzer olarak her zaman sabit bir hıza sahip olan ışığın cismin farklı kısımlarından farklı zamanlarda gözlemciye ulaşmasıdır. Gözlemci cismin bütün kısımlarını aynı anda göremediği için hareket halindeki cismin uzunluğunu durgun haldeki uzunluğundan farklı algılar. Modern fiziğe göre ışık hızında giden 4 metrelik bir araç ışık hızında gittiğinde 2 metrelik iki ucu açık bir garaja çiziği bile olmadan sığdırabiliriz.
Görelilik Teorisi Kanıtlandı Mı?
Ünlü fizikçi Albert Einstein'ın genel görelilik teorisi, yüz yılı aşkın bir süre sonra ilk kez kanıtlandı. Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Stanford Üniversitesi'nden bilim insanları, ilk kez uzayın derinliklerinde bir kara deliğin arkasında ışık tespit etti. Nature adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışma, Dünya'dan yaklaşık 100 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir kara deliği çevreleyen X-ışını renklerini analiz etti. Bu durum, nesnenin yoğun yerçekiminin uzayı çarpıtması ve ışığı tekrar görüntüye döndürmesinin bir sonucu olarak meydana geldi. Söz konusu renkler, bilim insanlarının kara deliğin içyapısını haritalamak için kullandıkları diskten gelen X-ışını ışığının parlaması sonucunda oluştu.