Gotik Sanatı Nedir? Gotik Sanat Akımı Özellikleri Nelerdir?
Gotik kavramı, Roma döneminde barbarları tanımlamak için kullanılan bir tanımdır. Bu tanım ilk olarak Giorgo Vasari tarafından kullanılmıştır ve aşağılayıcı bir ifadedir. 12. Yüzyılın başında ortaya çıkan bu kavramın 15. Yüzyıla kadar da sürdüğü bilinmektedir. Gotik sanatı ise Fransızların öncülüğünde çıkmış ve daha çok mimari eserlerde kendisini göstermiştir. Peki, Gotik sanatı nedir? Gotik sanat akımı özellikleri nelerdir?
Gotik kavramı, Giorgo Vasari tarafından ilk olarak aşağılayıcı ve barları tanımlamak için kullanılsa da günümüze kadar gelen gotik sanatına özgü eserler hala büyük ilgi çekmektedir. Daha önce kişileri küçük görme olarak kullanılan bu kelime 12. Yüzyıldan 15. Yüzyıla heykelden, katedrale, resme kadar her alanda etkisini göstermiştir. Tarih ve sanat meraklıları tarafında da hakkında sıkça araştırma yapılan Gotik sanatı nedir? Gotik sanat akımı özellikleri nelerdir? sorularının cevaplarını sizler için bir araya getirdik.
Gotik sanatı nedir?
Gotik Sanatı Fransa'da ortaya çıkmıştır. Etkilerini 12. Yüzyıldan 15. Yüzyıla kadar sürdürmüştür. Gotik sanatı farklı ülkelerde ortaya çıkmıştır. Fransa'da en uzun etkileri görülmüş, İtalya'da ise kısa süreli etkileri sürmüştür. Gotik sanatının mimari eserlerde başlaması 1122 – 1151 yılları arasındadır. Gotik sanatını başlatan eser ise Paris'te bulunan Saint- Deniz Manastır Kilisesi'dir.
Kilise'nin başrahibi olan Suger tarafından yeniden inşa edilen bölüm Gotik sanatının ilk örneğidir. 1250 yılından sonra ise Fransız Kraliyet ailesinin etki alanının genişlemesi, Gotik sanatının etkilerinin daha farklı bölgelerde görüşmesine yol açmıştır. 1250 ile 1350 yılları gotik sanatının en güçlü olduğu dönemlerdir.
Gotik sanat akımı özellikleri
- Gotik sanatının özellikleri şunlardır:
- Binalarda büyüme uzunlama yönünde gerçekleşmiştir.
- Süsleme çok sık ve fazladır. Karmaşık bir işleme yöntemi uygulanır.
- Kemerler sivrileşmiştir. Bunun nedeni uzunlama yükselen yapıların ağırlığını kontrol etmektir.
- Pencereler ön plandadır. Bunun nedeni ışık kaynaklarını içeriye alarak yapıların estetiğini arttırmaktır.
- Işık, gotik sanatının en önemli özelliklerinden biridir.
- Cephelerinde sade ve zengin işlemeler bir arada yer alır.
Batı sanatı gotik dönem eserleri
Batı sanatında gotik dönem içerisinde farklı eserler bulunur. Bu eserlerin çoğu günümüze ulaşmış ve hala dünyanın her yerinden yerli ve yabancı turistleri çekmektedir. Batıda gotik sanatının en bilinen eserleri, Notre Dame Katedrali, Chartres Katedrali, Roskilde Katedrali, Reims Katedrali, Milano Katedrali ve Batalhar Manastırı'dır. Bu eserlerin arasında yer alan ve kısa süre önce büyük bir yangınla hasar gören Notre Dame Katedrali'nin ise tadilatı sürmektedir.
Gotik dönemi heykel sanatı özellikleri
Gotik sanatı kendini daha çok dini eserlerde göstermiştir. Gösterişli süslemeleri ile dikkat çeken yapılar inşa edilmiştir. Bunun yanı sıra heykellerde de gotik sanatının etkileri görülmüştür. Gotik sanatının heykeller üzerindeki ilk yansımaları 12. Yüzyılın ortasında görülmüştür. Fransa'daki katedrallerin duvarlarında yapılan heykellerde gotik sanatının izleri bulunmaktadır. Heykellerde gotik sanatının en önemli örnekleri Chartes Katedrali'dir. Bu yapı ile başlayan yansımalar Avrupa'daki pek çok ülkede de kendini göstermeye başlamıştır.
Almanya'da yer alan Bamberg Katedrali'nde de 1225 yılında Gotik izler taşıyan heykellere yer verilmiştir. Gotik sanatının heykellerdeki etkisinin en az görüldüğü ülke ise İngiltere'dir. İngiltere'deki eserlerde gotik sanatının etkilerine çok fazla rastlanılmamaktadır. Küçük heykellerde az da olsa görülmüştür. En bilinen gotik heykelcilik örnekleri Fransa'dadır.
İngiltere'de Canterbury Katedrali Fransa'da Notra Dame Katedrali, İspanya'da Burgos Katedrali, Almanya'da Elizabeth Katedrali ve İstalya'daki San Francesca Katedrali'dir. Farklı ülkelerde de izleri bulunan gotik sanatında yukarıda yer alan eserler gotik sanatının en önemli eserleridir.