HCOOH asit mi baz mı? HCOOH formik asit kullanım alanları nelerdir?

HCOOH, düşük konsantrasyonlarda oldukça faydalı olurken yüksek konsantrasyonlar ise çok tehlikeli ve zehirli olabilmektedir. Birçok farklı alanda kullanılan formik asit; yüksek koruyucu antibakteriyel bir madde olduğu için gıda koruyucu olarak da sıklıkla kullanılmaktadır. Antibakteriyel özelliğinin yanında ilaçlama endüstrisinde karınca zehirlerinde ve kozmetik sektöründe ise bazı katkı maddelerinin üretiminde kullanılır.

HCOOH NEDİR?

Formik asit, yaygın adı ile karınca asidi tek karbona sahip olan bir karbosilik asittir. Aynı zamanda metanoik asit olarak da tanınmaktadır. Formik asit, en basit karboksilli asit özelliklerini taşımaktadır. Bunun sebebi ise karbonil karbonuna bağlı bir alkil grubu olmamasıdır. Aynı zamanda HCOOH hem karboksilik özellik hem de aldehit özelliği taşır.

İnsan vücudu, soluduğu, sindirdiği ya da ürettiği metanollerden eser miktarda formik asit de üretmektedir. Vücut içerisinde üretilen metanoik asidin bir kısmı ise aspartamdan yapılmaktadır. Vücutlarımız, aspartamı alır ve aspartik asit, fenilalanin ve metanole dönüştürür.

İnsan vücudunun dönüştürdüğü metanol ise daha sonra formik aside dönüştürülür. Bu durum bazı insanlarda korku yaratsa da yapılan birçok araştırma sonucunda insan vücudunda bulunan formik asidin genelde tehlike arz edecek seviyelerde olmadığı ve vücudumuzun formik asidi seyrelttiği ortaya çıkmıştır.

HCOOH ASİT Mİ BAZ MI?

HCOOH yaygın adı, karınca asidi, metanoik asid ve formik asit olarak bilinmektedir. Bu madde yaygın isimlerinden de anlaşılacağı üzere bir asid olarak karşımıza çıkar.

Oldukça zayıf bir asit olan HCOOH'ın pH değeri ise 7'ye yakın seyretmektedir. Bunun sebebi ise hem zayıf hem de organik bir asit olmasıdır.

Karboksilik asit grubunun en az karbona sahip olan HCOOH bileşiğinin adı ise kimyasal olarak monokarbon dihidrojenoksit'tir.

HCOOH molekül ağırlığı ise 46,0254 g/mol olarak karşımıza çıkar. Karınca asidinin yoğunluğu sıvı haldeyken 1,22 g/ml'dir ve asitlik derecesi 3,75 pKa'dır. Formik asidin erime noktası ise 8,4 derecedir. Bu asit, metanol, etanol, su, eter ve aseton gibi çözücülerde çok iyi çözünmektedir.

HCOOH KULLANIM ALANLARI

Formik asit, oldukça geniş bir kullanım skalasına sahiptir. Karınca asidinin kullanım alanlarından bazıları şunlardır:

• Antibakteriyel bir ajan olan formik asit, birçok çiftçi tarafından bakterilerin üremesini önlemek adına çiftlik hayvanlarının yemlerine katılmaktadır.
• Gıda sektöründe de sık sık karşımıza çıkan karınca asidi gıdaları korumak ve ambalajlamak için gıda koruyucu olarak da kullanılır.
• HCOOH, kimyasal endüstrilerin birçoğunda sıklıkla tercih edilir ve yiyecek ile içeceklerde yapay tatlandırıcı olarak görev alır.
• Kozmetik endüstrisinde de sık sık yardımcı madde olarak yer alan karınca asidi birçok parfüm ile makyaj ürünlerinin yapımında da koku oluşumunda kullanılır.
• Formik asit, tekstil endüstrisinde, kağıt işlenmesinde, deri tabaklamada ve lateksin kauçuğa dönüştürülmesinde de sık sık yardımcı faktör olarak tercih edilir.
• Karınca asidi, adından da anlaşılabileceği için bazı karınca türlerinin belli alanları istila etmesi sonucunda da zehir faktörü olarak tercih edilmektedir.
• Akarları da öldüren formik asit, bu sebeple arıcılık sektöründe de tercih edilir. Akarlar, bal arısı kovanlarını istila ederek arıların ölümüne yol açabildiği için tedbir amaçlı ara kovanlarının etrafında akarlardan korunmak için formik asit kullanılır.