Hiyerarşi Ne Demek? TDK Sözlük Anlamına Göre Hiyerarşi Nedir?
Tüm toplum ve toplulukların düzenini tesis eden hiyerarşi kelimesi pek çok kişi tarafından merak ediliyor. Devlet kurumlarında, orduda, şirketlerde, ailede, hatta birden fazla kişiden oluşan her toplulukta, hiyerarşik düzen söz konusudur. Bu nedenle hiyerarşi ne demek, hiyerarşik ne demek, hiyerarşi nedir gibi sorular yanıt arıyor. İşte bu kelimeye ilişkin merak edilenler.
Toplumsal düzeni sağlamak adına oluşturulan hiyerarşik yapı, bu kelimeyle ve durumla karşılaşanlar tarafından inceleniyor. Son günlerde pek çok kişi hiyerarşi ne demek, hiyerarşi nedir, hiyerarşik nedir sorularını araştırıyor. İşte hiyerarşik düzen konusunda merak edilenlerin yanıtı!
HİYERARŞİ NEDİR?
Fransızca hiérarchie kelimesinden dilimize ödünçlenen hiyerarşi kelimesi Eski Yunanca'ya kadar dayanmaktadır. Eski Yunanca'da hiyero "kutsal, aziz" ve arşi "baş olmak, yönetmek" kelimelerinin birleşimiyle oluşan ve baş rahip anlamı kazanan bu ifade, Fransızca'ya hiérarchie şeklinde geçmiştir. Fransızca'da bu kelime iki anlam kazanmıştır. Bunlardan ilki "ruhban sınıfında dini mertebeler" şeklindeyken ikinci anlamı "emir-komuta zinciri, rütbe düzeni" şeklindedir ki dilimize de bu anlamıyla dahil olmuştur.
HİYERARŞİ NE DEMEK?
Bir toplumda, kuruluşta, hatta toplumun en küçük yapı taşı olan aile kurumunda dahi hiyerarşi söz konusudur. Hiyerarşi, bir topluluğu oluşturan bireylerin belirli faktörlere bağlı olarak görev ve statü yönünden alt ve üst arası ilişkilerle sınıflandırılması şeklinde oluşan bir yapıdır. Hiyerarşi, kişiler arası konum farkı dolayısıyla özerklik ve eşitlik kavramlarına zıt olarak kabul edilir.
HİYERARŞİK NE DEMEK TDK?
Hiyerarşik; hiyerarşiye özgü anlamına gelir. Hiyerarşik düzen ise toplum ya da kuruluşun üyelerini sorumluluk, görev ve yetkilerine göre sınıflandıran sistem ya da yapı olarak açıklanmaktadır. Hiyerarşik düzende ast-üst ilişkisi söz konusudur.
TOPLUMSAL HİYERARŞİ NE DEMEK?
İnsanlığın ilk yıllarında toplumda ilkel bir komün sistemi söz konusudur ve burada hiyerarşi görülmez. Herkes bireysel fayda gözetir ve avlanma, toplanma gibi konularda ortaklaşa çalışma yürütülür, bir baş ve yöneticiye rastlanmaz. Ancak zamanla toplum aile etrafında şekillenir ve ilk olarak ailede bir hiyerarşik yapı oluşur. Toplumlara göre anaerkil ya da ataerkil düzene bağlı gelişen bu hiyerarşide güçlü olan üst kabul edilir.
SOSYAL HİYERARŞİ NE DEMEK?
Ardından topluma sıçrayan hiyerarşik düzen, güç ve bazı kontrol unsurlarına bağlı olarak bir kişiyi ya da bir grubu en üste koyacak şekilde ortaya çıkar. Zira insan ırkının gelişimiyle birlikte toplumun çıkarları için yöneten ve yönetilenlerin olması zaruri hale gelmiştir. Geçmiş zamanlarda toplumda katı sınıf ayrılıklarına varan hiyerarşik yapılara rastlansa da günümüzde hiyerarşik yapılara örnek olarak devlet ve ordudaki hiyerarşi gösterilebilir.
NORMLAR HİYERARŞİSİ NEDİR?
Türk Hukuk Sistemi'nde hukuk düzenini sağlayabilmek adına bir normlar hiyerarşisi oluşturulmuştur. Bu hiyerarşide en üstte Anayasa yer almakta, onu sırasıyla kanun, tüzük, yönetmelik ve adsız düzenleyici işlemler takip etmektedir. Her birinin denetimi bir üstündeki tarafından gerçekleştirilir.