İhtiyat ne demek ? İhtiyati haciz ve tedbir nedir, şartları nelerdir?

İhtiyat kelimesi, vatandaşların günlük hayatlarında sıkça kullandığı kelimeler arasındadır. İhtiyat kelimesine dilimizde çok sık rastlarız. Bu kelimenin kökeni Arapça'dan gelmektedir. TDK'ye göre ihtiyat kelimesinin anlamı şöyledir: "Herhangi bir konuda, ileriyi düşünerek ölçülü davranma, sakınma" dır. Aynı zamanda bu kelime ' ihtiyatlı davranmak' ve 'ihtiyatlı olmak' olarak da karşımıza çıkar.

İHTİYAT NE DEMEK?

İhtiyat kelimesinin kökeni Arapça'ya dayanmaktadır. İhtiyat kelimesinin anlamı ise, ' Herhangi bir konuda, ileriye düşünerek ölçülü davranma, sakınma' dır. Başka bir ifade ile farklı olaylar ve durumlar karşısında tedbirli olmak şeklinde de anlatabiliriz. Bir olay ya da durum karşısında önlem almak ve hataya düşmeden durumu doğru bir şekilde aktarmak olarak da öne çıkmaktadır.

İhtiyat kelimesi ihtiyatlı olmak üzerinden de değerlendirilir. Bu kelime öbeği ise yine aynı anlam şeklinde değerlendirilir. 'İleriyi göz önüne almak ve ileriyi düşünerek ölçülü davranmak' anlamındadır. Aynı şekilde ihtiyatlı davranmak şeklinde de kullanılabilir.

İHTİYATİ HACİZ NEDİR?

İhtiyati haciz yine günlük hayatta özellikle hukuksal alanda sıkça karşımıza çıkan terimlerden biridir. Bu haciz türü İcra İflas Kanunu'nda düzenlenmiş olan bir haciz türüdür. İcra alacaklının alacağına devletin icra organları, icra mahkemeleri ve mahkemeler aracılığı ile kavuşmasıdır. Alacaklı kişinin başlatmış olduğu icra takibi borçlu tarafa tebliğ edildikten ve yasal işlemler gerçekleştikten sonra borcu kişinin varlığında bulunan menkul ve gayrimenkuller haczedilebilir. Bazı şartların varlığında ise "ihtiyati haciz" işlemi yapılabilir. Bu haciz türünün şartları yasalar ile düzenlenmiştir

İHTİYATİ HACİZ ŞARTLARI NELERDİR?

İhtiyati hacze konu alacak rehinle teminat altına alınmamış olması gerekir. Rehinle teminat altına alınan alacaklar için bu tür yani ihtiyati haciz istenemez. Fakat rehin tutarı alacağı karşılamaya yetmez ise kalan bakiye için ihtiyati haciz talep edilebilir.

Alacağın vadesinin gelmiş olması gerekmektedir. Fakat borçlunun belirlenmiş bir yerleşim yeri yoksa veya borçlu mal kaçırıyorsa ya da borçlu kişinin kaçma şüphesi varsa vadesi gelmemiş alacaklar için ihtiyati haciz kararı verilebilir.

Alacaklı kişinin, haklı olduğu yaklaşık olarak ispat edilmesi gereklidir. İhtiyati haciz geçici olarak koruma olduğu için tam ispat aranmamalıdır.

İHTİYATİ TEDBİR NEDİR?

Hak sahibinin hakkını elde etmesinin önemli ölçüde zorlaşması veya tamamen imkansız duruma gelmesi buna ek olarak gecikme sebebi ile ciddi zararların doğma ihtimalinin bulunduğu durumlarda uyuşmazlığa sebep olan olay hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. İhtiyati tedbir Hukuk Muhakemeleri Kanunu 389. maddesinde düzenlenmiştir.

İhtiyati tedbir kısaca mahkemenin, esas davayı hükme bağlayıncaya kadar geçen sürede teminat oluşturması amacıyla geçici bir hukuki koruma sağlanması işlemine verilen isimdir.

İhtiyati tedbir, kesin bir hüküm çıkana kadar devam eden yargılama süresi boyunca davacı veya davalıyı dava konusu ile alakalı durumlarda gelebilecek zararlara karşı geçici olarak koruma sağlayan bir karardır. İhtiyati tedbirin amacı ise davanın sonucunu güvence altına almak ve buna yönelik olarak davanın sonucunu etkileyebilecek zararların önüne geçmektir.

İHTİYATİ HACİZ DİLEKÇESİ

İhtiyati haciz kararı, mahkemelerden talep ediliyor. Borçlu kişinin kaçması, mal kaçırmaya çalışması, adres değiştirme ihtimallerinin bulunduğu durumlarda diğer şartlar da sağlanıyorsa alacaklı kişi, mahkemeye müracaat edip ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Fakat mahkemeler, her alacaklı için bu önemli kararı veremezler.

İhtiyati haciz dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra istenebilen bir haciz türüdür. Dava açıldıktan sonra yalnızca davaya bakan mahkemeden ihtiyati haciz talep edilebilir.

İhtiyati haciz dilekçesi normal dava dilekçesi gibi hazırlanmalıdır.

İHTİYATİ TEDBİR DİLEKÇESİ

İhtiyati tedbir dilekçesi anlam bütünlüğü ile birlikte çok kısa ya da çok uzun olmayacak şekilde yazılması gerekir. İhtiyati tedbir kararı alınmasını gerektirecek veya ihtiyati tedbirin kaldırılmasını gerektiren somut olaylara değinilmelidir. Delillerin açık şekilde gösterilmesi gereklidir. İleride herhangi hak kaybına maruz kalınmaması açısından bu dilekçe ile ilgili olarak bir avukattan ya da uzman bir hukukçu tarafından yardım alınması iyi olacaktır.