İstidlal Ne Demek? İstidlâl Etmek Ne Anlama Gelir?

Arapçadan Türkçeye geçen istidlâl, “إستدلال” şeklinde ifade edilir ve günlük hayatta bazı durumlarda kullanılan bir sözcüktür. Arapça ile benzer seslere sahip kelimelerden biridir ve telaffuz bakımından Türkçe kökenlilerden biraz farklıdır. Türkçenin dil yapısına uygun olarak ses değişimine uğrayan istidlal, geniş kelime dağarcığının bir parçasıdır. Öte yandan, istidlal ne demek ve istidlâl etmek ne anlama gelir bilmekte fayda vardır.

İstidlal Ne Demek? İstidlâl Etmek Ne Anlama Gelir?

Mantıklı bir yargıya varmak için belli bilgiler ışığında düşünmek gerekir. Buna, çıkarımda bulunmak da denilebilir ve büyük ölçüde eldeki delillerden yararlanılır. Bir problemi çözerken verilen tüm bilgiler analiz edilerek sonuca varılır. Çıkarımda bulunma eyleminin eş anlamlıları arasında, akıl yürütmek, sonuç çıkarmak ve sonuca varmak bulunur. Bununla ilgili olarak istidlal ne demek ve istidlâl etmek ne anlama gelir sıkça sorulur.

İstidlal Ne Demek?

Arapça kökenli bir sözcük olan istidlâlin Türk Dil Kurumu (TDK) anlamına bakıldığında, bir konuda kanıtlara dayanarak sonuç çıkarma ile çıkarım demek olduğu görülür. İstidlâl, istihraç ve istintaç ifadeleri ile aynı anlama sahip bir ifadedir. Bir veya birden fazla önerme baz alınarak çıkarımda bulunma, açığa çıkarma ve sonuca varma gibi anlamlara gelir. İstidlâl, doğruluğu herkes tarafından kabul edilen veyahut o zamana dek doğru olduğu varsayılan bilgilerin ışığında yeni bir kanıya varmaktır. Bunun için kanıtlardan yararlanılır ve bir hükme varılır. İstidlâl kavramı için bir veya birden fazla önermenin, direkt ya da dolaylı yoldan doğruluğunu ispat etmek olduğunu söylemek mümkündür.

İstidlal Felsefede Ne Demek?

Felsefe, var olan her şeyin özü, meydana geliş sebebi, anlamı hakkında düşünülmesi ve araştırılması olarak tanımlanan bir disiplindir. Varlığın kaynağını, bilgiyi, hakikati, değerleri ve insanın varoluşuna dair duyduğu merakı inceler. Etik, mantık, epistemoloji ve estetik gibi konuları elen felsefe, her şeye eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşır. Felsefede istidlâl ise felsefe ilgili bazı bilgiler ile delillerin, mantığa uygun bir şekilde desteklenmesi ve açıklığa kavuşturulmasıdır. Herhangi bir düşüncenin veya çıkarımın, mantığa uygun bir biçimde savunulması ve bununla ilgili fikirlerin ortaya atılmasıdır. Ek olarak istidlâl, delillerden yola çıkarak akıl yürütme ve mantıklı düşünme yoluyla gerçekliği ortaya koymaktır.