Mahlas Ne Demek? Edebiyatta Mahlas Kavramı Nedir, Nasıl Seçilir ve En Ünlü Örnekleri Hangileridir?
Edebiyatta çok sık karşılaşılan fakat günlük dilde kullanılmayan bazı terimler vardır. Mahlas ise bu terimlerden birisidir. Kimi şair ve yazarın da kullandığı mahlas ne demek sorusu dikkat çekecektir. Peki edebiyatta mahlas nedir, nasıl alınır ve neye göre belirlenir? Yazımızın devamında sizler için bu sorulara dair merak edilenlere yer verdik.
Özellikle divan şair ve yazarların kullandığı mahlas sözcüğünün kelime anlamının ne demek olduğu kullanıcılar tarafından araştırılmıştır. Edebiyatta sıkça kullanılan bu terim günlük hayatta çok sık kullanılmadığı için çoğu kişi tarafından anlamı merak edilmiştir. Mahlas ismi edebiyatta önemli bir tartışma konusudur. Bu terimi araştırmak isteyen kişiler, mahlas sözcüğünün neye göre belirlendiğini de ele almıştır. Edebiyatta mahlas nedir, nasıl alınır ve neye göre belirlenir soruları da kullanıcılar tarafından araştırılmıştır. Mahlas ne demek yazımıza dair detaylar...
Mahlas Ne Demek?
Edebiyatımızda sıkça kullanılan terimlerden birisi olan mahlas sözcüğünün ne demek olduğu kullanıcılar tarafından araştırılıyor. Mahlas ikinci bir isim olarak tanımlanır. Edebiyatta şair ve yazarların o dönemde kendi isimleri yerine kullandığı takma isimdir. Mahlas isimleri edebiyat dünyasında da tartışılan konulardan birisidir. Şair ve yazarlar bazı durumda cinsiyetlerini veya kendisiyle ilgili durumları saklamak için mahlas kullanırlar. Bunun yanı sıra, politik nedenlerden de kaynaklı bu tür kavramların öne çıkması da görülür.
Mahlas Neye Göre Belirlenir?
Mahlasın neye göre belirlendiği de kullanıcılar tarafından araştırılmıştır. Edebiyatta şair ve yazarların yapıtlarında kullandığı mahlasın günümüzde de takma isim olarak yine yazar veya şairlerin kullandığı bir yöntemdir. Mahlas şairin belirli bir yaşa erişmesi ve şiir yetisine ulaşmasıyla beraber çevre, mizaç ve psikoloji gibi faktörlerin de nedeniyle bilinçli bir şekilde seçilmesini içerir. Mahlas kullanmaya tahassül denilir. Edebiyatta mahlasın geçtiği beyte mahlas beyit denilir. O dönemde bazı şair ve yazarlar karakterine uyan veya ters düşen mahlaslara da başvurmuştur. Mahlasın bulunmasında neye dikkat edildiği de merak edilmiştir. Bu durumda mahlas nasıl bulunur sorusu da önemlidir. Şairin mahlasının bulunduğu beyte taç beyit denilmiştir. Mahlas beyti şiirin son beyti olduğu için bulmak da kolaydır.
Mahlas Örnekleri
Edebiyatta mahlas yazar ve şairler tarafından çok sık kullanılmıştır. Mahlası bulmak için şiirin son dizesine bakmak gerekecektir. Mahlas örnekleri çok sayıda vardır. Bu örneklerden birisi ise şu şekildedir;
"Minnet hudâya devlet-i dünya fenâ bulur
Baki kalır sahife-i âlemde adımız"
Kimi şair ve yazarların kullandığı mahlaslar ise şu şekildedir;
Fatih Sultan Mehmed - Avni (Yardım)
II. Bayezid- Adli (Hakkaniyet. Adâlet üzere oluş)
Şehzade Korkut- Harimi (Çekinmez. Kayıtsız kimse.)
Şehzade Cem Sultan - Cem
Yavuz Sultan Selim - Selimi
Kanuni Sultan Süleyman - Muhibbi (Seven, sevgi besleyen anlamında muhible ilgili)
II. Selim- Selimi
Şehzade Mustafa - Muhlisi
Şehzade Bayezid- Şahi