Mendup Ne Demek? Dinde Mendup Davranış Ne Anlama Gelir, Örnekleri Neler?
Mendup ne demek ve örnekleri neler, öğrenmemiz için dini terimler sözlüğünden yaralanmak gerekmektedir. Dinde Mendup davranış ne demek, bakacak olursak yapılması gereken davranışlar çerçevesinde değerlendirilmektedir. Yapılmasında serbest bırakılan kuralların tanımı olarak verilmektedir. Fıkıh alanındaki kurallara hitap etmektedir. Bu kelimeyle müstehap kelimesi de karıştırılmaktadır. Mendup ile müstehap aynı mı, sorunun yanıtını bu kelimelerin anlam farkları ve kullanımları verecektir.
Mendup ne demek, baktığımızda dini bir terim olduğunu görürüz. Dini metinlerde ve kurallarda kullanılan mendup, fıkıh terimi olarak kullanılmaktadır. Yasaklar ve yapılması gerekenler çerçevesinde anlamlandırılan bir sözcük olmasının yanı sıra terk edilmesi gerekmeyen bir davranış olarak nitelendirilir. Bu nedenle dinde mendup davranış ne demek ve ne anlama gelir, bakacak olursak dini kurallarla ilgili bir durumdur. Ayrıca kendisiyle karıştırılan müstehap sözcüğü de vardır. Mendup ile müstehap aynı mı, bakarsak örneklerden sonuca varabiliriz.
Mendup Ne Demek?
Sözlükte "önemli bir şeye davet ve teşvik etmek, ölüye ağıt yakarken onun iyiliklerini sıralamak" gibi anlamlara gelen nedb kökünden türemiş biz sözcüktür. Bir ism-i mef'ûl(Arapça tamlama) olan mendup sözcüğü yine "istenen, arzulanan, kendisine çağrılan şey" demektir.
Fıkıh usulünde ise dinen yapılması ve yapılmaması istenen eylemlere bağlanan hükümlerdir. Bunlar, talebin kesin ve bağlayıcı olup olmamasına göre farz, mendup, haram ve mekruh biçiminde dörtlü bir ayırıma tâbi tutulmuştur. Yapılıp yapılmaması serbest bırakılanlar mubah şeklinde tanımlanmış, böylece yükümlülük teorisi de beş temel terim üzerine oturtulmuştur. Ayrıca terimin kullanımı bazı din âlimlerince de farklı farklı yorumlanmaktadır.
Dinde Mendup Davranış En Anlama Gelir?
Mendubun tanımı yapılırken bazı yazarlarca, "terkedilmesi ceza ve kınamayı gerektirmeyen" davranış olarak nitelendirilir. Mendup davranış, dinin güzel ve faydalı bulduğu bütün davranışları kapsar. Sevap vaaz ede, sünnet olan davranışları da kapsamaktadır. Memduh davranışlar yerine getirilmediği halde günah sayılmaz.
Mendup İle Müstehap Aynı Mı?
Mendup ile müstehap sözcüğü aynı anlama gelmektedir. Her ikisi de Kur'an ve hadislerde yapılması gereken zorunlu davranışlar olmamakla birlikte yapılmadığında günah sayılmayan davranışlardır. Yapıldığında ise sevap olarak sayılmaktadır. Hatta mutasavvıflar, mendup yerine edep kelimesini de kullanmışlardır. Bir Müslüman farz olmadığı halde iyilik yapıyorsa bu onun edebinden kaynaklanan bir durumdur.
Mendup Davranış Örnekleri Neler?
Mendup sözcüğünün kesin ve tanımlanmış bir davranışı olmasının yanında bu davranışları niteleyen durumlar ve örnekler de bulunmaktadır. Mutasavvıflar tarafından hadislerden ve peygamber kıssalarından derlenerek mendup(müstehap)olarak tanımlanabilecek davranışlar şunlardır: 1. Güzel, hoş, iyi, makbul, yapılması dinen güzel olan şey.
2. Hz. Peygamber'in bazen yapıp, bazen terk ettiği işler, nafile.
3. Yapılması tavsiye edilip övülen fakat yapılmamasında da bir sakınca bulunmayan eylem veya davranış.
4. Farz, vacip ve sünnetimüekkede dışında kılınan namazlar, tutulan oruçlar ve verilen sadakalar.
Bunların yanında İslam dini, mendup (müstehap) sayılan ibadet ve davranışları ahlakı güzelleştirmeye ve geliştirmeye destek eylemler olarak tanımlamıştır. Çok fazla örneği olmasa da mendup sayılan bazı ibadetler şunlardır:
• Gece namazı,
• Kuşluk namazı,
• Camiye ilk girildiğinde kılınan namaz,
• Misafire ikram,
• Yollarda sıkıntı veren şeyleri kaldırma