Mikroskobun icadı tarihsel anlamda önemli bir yere sahiptir. Bilinen ilk optik Mikroskop, gözlük üreticisi Zacharias Janssen tarafından icat edilmiştir. Mikroskop sayesinde gözle görülmeyen küçük virüsler, hücreler, bakteriler ve atomlar da dahil olmak üzere pek çok şeyi yakından görebiliriz.
Mikroskop, Hollandalı mucit Zacharias Jannsen tarafından teleskop üzerinde yapılan değişiklikler neticesinde bulunmuştur. Sonrasında Alman ve İngiliz bilim adamları da mikroskop üzerinde deneyler ve geliştirmeler yapmıştır. Bu çalışmalar sonrasında günümüzde de kullanılan modern mikroskop icat edilmiştir. İlk modern mikroskop, İngiliz Robert Hook ve Hollandalı Antoine van Leeuwenhoek tarafından bulunmuştur.
Romalılar, seneler önce ortası kalın ve kenarları ince olan cam parçası ile baktıkları zaman nesnelerin daha büyük olarak görüldüğünü fark etmiştir. Cam parçalarının mercimek tanesine benzemesi nedeniyle, bu parçalara Latin dilinde mercimek anlamında gelen lentil kelimesi ile türettikleri ''lens'' ismini vermişlerdir. 13. Yüzyılda gözlük üretiminde kullanılması ile mikroskobun keşfi için ilk adım atılmıştır.
Işık ışınlarını bükmeye yarayan ve kavisli kenarlara sahip merceklerin mikroskop yapımında kullanabileceğini ilk olarak bir gözlük üreticisi tarafından olmuştur. Hollandalı Hans Janssen ve oğlu Zacharias Jannsen, 1590 senesinde tek mercek sayesinde nesnelerin büyümesinden yola çıkmış ve iki mercek ile bunları daha fazla büyütmenin söz konusu olduğunu düşünmüşlerdir. Baba ve oğul, mercekleri tüp içine yerleştirmiş ve bu sayede nesneleri 10 kat daha büyük olarak görmüşlerdir. Bu da tarihte bilinen ilk ışık mikroskobunun icadı olmuştur.
1670 senelerinde Micrograpia kitabından ilham alan Hollandalı Anton van Leeuwenhoek ise kendi merceklerini geliştirerek nesnelerin 270 kat daha büyümesine neden olan mikroskoplar üretmeyi başarmıştır. Leeuwenhoek, dişinden alınan plak örneğini mikroskop ile incelemiş ve mikroorganizmalar keşfedilmiştir.
Mikroskop üzerinde yapılan çeşitli çalışmalar sayesinde nesneler milyonlarca kez büyütülebilmektedir. Bu sayede canlı ve cansız yapılarının ayrıntıları ortaya çıkmıştır. Mikroskobun bulunması ile birlikte bilimde önemli adımların atıldığı ifade edilebilir.