Münacaat Nedir? Türk Edebiyatında Ve Anadolu Sahasında Yazılan Münacaat Örnekleri Ve Şairleri
Türkçe epey zengin bir dil olarak biliniyor. Bu nedenle pek çok kelimenin anlamı bilinemeyebiliyor. Bu kelimelerin büyük bir çoğunluğu ise Türk diline, yabancı dillerden geçen kelimelerden oluşuyor. Münacaat ya da münacat olarak da kullanılan kelime de, bu tür bilinmeyen terimler arasındaki yerini alıyor. Peki, münacaat nedir? Türk edebiyatında ve Anadolu sahasında yazılan münacaat örnekleri ve şairleri nelerdir? İşte detaylar…
Divan edebiyatında popüler olan münacaat kelimesi, insanlar arasında çeşitli anlamlarda kullanılıyor. Türkçeye farklı dillerden giren, zamanla değişime uğrayan kelimeler köken ve anlam açısından sıklıkla araştırılıyor. Münacaat kelimesi de bu kelimeler arasında yer alıyor. Bu nedenle münacaat nedir konusu gündeme geliyor. Peki, münacat ne demek? Türk edebiyatında ve Anadolu sahasında yazılan münacaat örnekleri ve şairleri hakkında ilgili bilmeniz gereken detaylar yazımızın devamında sizinle.
Münacat Nedir?
Münacat kelimesi; fısıldamak, kulağa söylemek, iki kişi arasında gizli bir konuşma gerçekleştirmek gibi anlamlara geliyor. Bir kişinin ellerini göğe kaldırarak dilediği şeyi Allah'tan gizli bir şekilde istemesine de münacat deniliyor. Bu terim, Türk edebiyatında Allah'tan bir dilekte bulunmak amacı ile yazılan manzumelere de deniliyor.
Münacat aynı zamanda klasik Türk şiirinde, çoğunlukla kaside biçiminde kaleme alınıyor. Konusu ise Allah'a yakarış, yalvarma, af dileme gibi durumlar oluyor. Bir nazım türü olarak da biliniyor. Üstelik kelime Arapça kökenli olarak dilimizde yer alıyor.
Münacat türünde hemen hemen pek çok şair eser vermiştir. Bu isimler arasında en bilindik şairleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Mevlana Celaleddin-i Rumi
- Hafız-ı Şirazi
- Cahit Zarifoğlu
- Arif Nihat Asya
- Fuzuli
- Yunus Emre
Münacat Özellikleri Nedir?
Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan münacatın, özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Nesir ya da nazım olabilir
- Kaside, gazel, murabba, mesnevi, rubai, kıt'a, terci-i bend, terkib, muhammes gibi bütün nazım şekilleri ile yazılabilir
- Şairler, bazı durumlarda tevhid ve münacatı birlikte işleyebiliyor. Bu tür yazılarda ise şair, Allah'ın kudret ve azameti karşısında, kendi acizliğini ortaya koyuyor. Bu şekilde günahlarının bağışlanması için yaratıcıya yalvarıyor.
Münacat Örnekleri Nelerdir?
Türk edebiyatı için önem taşıyan bir tür olan münacat hakkında pek çok eser verilmiştir. Bu eserlere örnek olarak bazı şiirleri sizler için derledik. İşte, münacat örnekleri:
- Seçkin bir kimse değilim
İsminin baş harfleri acz tutuyor
Bağışlamanı dilerim
Sana zorsa bırak yanayım
Kolaysa esirgeme
Bu eser Cahit Zarifoğlu'na ait olarak biliniyor.
- Zaifiz, güçsüzüz biz, el
Elindir, kol kolun, Tanrı'm!
Ne oldurmak murad etsen
Yeter bir tek "ol!"un Tanrı'm
Bu eser Arif Nihat Asya'ya ait olarak biliniyor.
- Ne ilmim var ne taatim ne gücüm var ne takatim
Meğer kıla inayetin yüzümüzü ak Çalab'ım
Rahim dürür senin adın Rahimliği bize dedin
Mürşidlerin müjdeledi "La taknetu" hitap nedir
Bu eser Yunus Emre'ye ait olarak biliniyor.
- Celalin narına yakma ibadı
Kerem lutf u inayet senden olur
Cemalinle münevver et fuadı
Kerem lutf u inayet senden olur
Bu eser Fenayi Cennet Efendi'ye ait olarak biliniyor.
- Hayat boş bir rüyaymış
Geçen ibadetler özürlü
Eski günahlar dipdiri
Seçkin bir kimse değilim
İsmimin baş harflerinde kimliğim
Bağışlanmamı dilerim
Sana zorsa yanmaya razıyım
Kolaysa affı esirgeme.
Bu eser de Cahit Zarifoğlu'na ait olarak biliniyor. Başta bahsettiğimiz şiirin son kısımları olarak yer alıyor.