NaOH Nedir, Asit Mi Baz Mı? NaOH Yaygın Adı ve Molekül Ağırlığı Hakkında Bilgiler

NaOH formülüyle kimyasal gösterimi yapılan madde sodyum hidroksittir. Sodyum katyonları Na+ ve hidroksit anyonları OH− içerir, iyonik bir bileşiktir. Genellikle katı yapıdadır ve beyaz renklidir. Yumuşak, kaygan yapısıyla sabun hissi verir ve insan dokusunda kaşındırıcı bir etkiye sahiptir. Bu sebeple ev ortamında kontrollü bir şekilde kullanılması önerilmektedir.

NaOH Nedir, Asit Mi Baz Mı? NaOH Yaygın Adı ve Molekül Ağırlığı Hakkında Bilgiler

Endüstride birçok kimyasal maddenin yapımında kullanılan NaOH(Sodyum Hidroksit) sodyum, hidrojen ve oksijen elementlerinden oluşan bir bileşiktir ve doğal olarak bulunmaz. Suyun dezenfekte edilmesinden alüminyum üretimine, yapay ipek, sabun, kâğıt, boya, deterjan yapımından evimizde kullandığımız lavabo açıcılara kadar birçok farklı alanda kullanılmaktadır.

NAOH NEDİR?

İyonik bir bileşik olan NaOH genellikle katı yapıdadır ve beyaz renklidir. İyonik bir bileşiktir. NaOH yaygın adı ile kostik olarak da bilinmektedir. NaOH bileşiğinin adı sodyum katyonları Na+ ve hidroksit anyonları OH− maddelerinden gelmektedir. Kimyasal isimlendirilmesi sodyum hidroksittir. NaOH molekül ağırlığı ise 39.9971 g mol-1 dir.

Beyaz toz görünümündeki bu madde doğada doğal olarak elde edilmez fakat üretimi kolaydır. Kimya endüstrisinin vazgeçilmez ham maddesidir. Daha çok deterjan ve kâğıt sanayinde, deterjan, petrol rafineri, boya vb. alanlarda kullanılır. Alüminyum üretimi, ipek yapımında ve petrol rafinerilerin de kullanılabilmektedir.

Nem çekici özelliği bulunan NaOH etken maddesinin satışı genellikle toz halinde yapılmaktadır fakat sıvı veya katı halde de bulunabilir. Kaygan ve sabun gibi bir hissi vardır. Katı hali boncuk şeklindedir ve suda kolayca çözünebilir. Kokusuz olan bu madde çuval veya varillerde saklanır. Çocuklardın erişemeyeceği yerlerde tutulmalıdır.

Sodyum hidroksit ya da diğer bir adıyla kostik genellikle katı formda üretilmekle birlikte çözelti olarak sıvı formda da üretilebilmektedir. 1807 yılında Humphrey Day tarafından İngiltere'de keşfedilmiştir fakar bu yılda nasıl üretildiği bilinmemektedir. Katı formu beyaz renkte olmakla birlikte sıvı formu renksiz olan kostik maddesi, aşındırıcı bir etkiye sahiptir. Ciltte kaygan bir his bırakır. Yanığa sebep olabilir. Suda hızla çözünür. Kokusuzdur ve nem uzaklaştırıcı özelliği bulunmaktadır.

Kostik, genellikle sodyum klorür yani yemek tuzunun elektrolizi sayesinde %50'lik sulu çözelti olarak üretilir. Bu işlem sırasında klor gazı da oluşur. Üretilen%50'lik sulu çözeltideki suyun buharlaştırılması ile de katı formda sodyum hidroksit elde edilir. Kostik elde etmenin diğer bir yöntemi ise kalsiyum hidroksit ve sodyum karbonat arasında çift yönlü yer değiştirme reaksiyonu ile elde edilir.

NAOH ASİT Mİ BAZ MI?

Sulu çözeltilerinde hidroksit (OH–) iyonu bulunduran maddelere baz olarak adlandırılır. NaOh maddesinin de sulu çözeltilerinde iyonlarına ayrışmış hali "NaOH => Na+ + OH-" şeklindedir. Bu sebeple NaOH kuvvetli bazlardandır. NaOH pH değeri 13.5tur.Kuvvetli bazlar metaller ve dokularda tahriş edici etkisi vardır ve buharı göze, burna ve solunum yollarına zarar verebilir. Naoh büyük bir dikkatle ve sakınılarak kullanılması gereken bir maddedir. Örneğin NaOH sabun yapımında kullanılır ve sabun ağza ve göze değdiğinde acı verir.

NAOH NEREDE KULLANILIR?

Güçlü bir yağ çözücü olduğu için temizleme malzemesi olarak sıklıkla kullanılır. Evlerde paslanmaz çelik ve lavabo temizliğinde kullanılmakla birlikte çevre temizliğinde atık su borularının temizliği, biyodizel üretimi ile gres ve yoğun yağın temizlik işlemlerinde de kullanılır.

Endüstride birçok maddenin hammaddesi olarak kullanılır veya üretim aşamalarında kimyasal ajan olarak yer alır. NaOh maddesinin üretimin de en çok yer aldığı maddeler sabun, deterjan, ilaç, yapay ipek, kâğıt, alüminyum ve biyodizeldir. Ayrıca petrol rafinerisi, dezenfeksiyon, gıda endüstrisi, patlayıcı madde ve silah endüstrisi, gazların yakalanması, pH dengeleme, organik sentezlemede de kullanılır.

Detaylandırılmış NaOH kullanım alanları şu şekildedir:

  • NaOH kâğıt endüstrisinde temel maddelerden biridir ve sodyum hidroksit ve sodyum sülfit, selülozun liflerini ayırmada kullanılan çözeltileri oluşturur. Kahverengi kâğıt hamurunu beyazlatma işleminde de kullanılır.
  • Alüminyum üretimi esnasında da NaOH maddesinden yararlanılır. Alüminyum cevherinin içindeki boksitlerin uzaklaştırılması esnasında kullanılabildiği gibi alüminyum meralinin elde edilmesi için kullanılan alüminyum oksit üretiminde de NaOH maddesinden faydalanılır.
  • Gıda endüstrisinde gelecek olursak, NaOH, çikolata yapımı ve kakaonun işlenmesine yardımcı olarak kullanılabildiği gibi karamel yapımında direkt olarak kullanıla bilir. Dondurma üretiminde kıvam arttırıcı olarak da kullanılır. Ayrıca zeytin işlemede, meşrubat yapımında, meyve ve sebzelerin kimyasal soyulmasında da sıklıkla kullanılır.
  • Sulu çözeltisinde sıcaklığı hızla artıp 50 santigrat dereceye çıkar ve yaklaşık on beş dakika bu sıcaklıkta kalır. Aşındırıcı özelliği vardır. Yağları çözme özelliği temizlikte yardımcıdır. Ayrıca fırınlarda ve depolarda da bu işleviyle kullanılır. Ayrıca sıhhi tesisat, kanalizasyon, atık borularının arındırılmasında kullanılır.
  • Kostik, aşındırıcı ve yakıcı bir etkiye sahip olduğundan kullanımında dikkatli olunması gereken bir maddedir. Eldiven ve gözlük gibi koruyucularla kullanımı önerilir. Ev ortamında dikkatli bir şekilde kullanımında sağlık açısından bir sakınca yoktur.