Obruk Nedir? Karstik Aşınım Şekillerinden Obruk Nasıl Oluşur, Türkiye’de Nerede Görülür?

Obruk nedir sorusuna Türkiye'de ve dünyanın belli yerlerinde oluşan yer şekli yanıtı verilebilir. Obrukların oluşma nedenleri coğrafya derslerinin de önemli konularından birini oluşturmaktadır. Çeşitli risklere neden olabilen obruk neden oluşur sorusu oldukça ilgi duyulan konular arasında bulunuyor. Karstik aşınım şekillerinden obruk nasıl oluşur, Türkiye'de nerede görülür sorusunun yanıtı haberimizin devamından okunabilir.

Obruk Nedir?

Türkiye'de obrukların sayısı oldukça artış gösteriyor. Bununla birlikte ortaya çıkardığı riskler de artarak büyümeye devam ediyor. Bundan dolayı da birçok kişinin ilgisini çeken konulardan biri haline geliyor. Obrukların oluşmasında birtakım koşullar gerekir. Yer altında bulunan kireçtaşı gibi eriyebilen kayaç türlerinin zamanla boşluklar meydana getirmesi ve bu boşlukların tavan kısımlarının çökmesi ile oluşan oyuklardır. Karstik yer şekilleri arasında yer almaktadır. Doğal oluşumlar arasında yer alan obruklar daha çok mağaralarda meydana gelirler. Çöküntü olarak da isimlendirildiği söylenebilir.

Obruk Özellikleri Nelerdir?

Obruklar Türkiye'de çok görülen yer yüzü şekilleri arasında yer alıyor. Genel özellikleri hakkında da şunlardan bahsetmek mümkün olabilir:

• Obruklar çukur ve oyuk şekillere sahiptir. Genel olarak yuvarlak, elips ya da dikdörtgen olarak ortaya çıkarlar.
• Derinlikleri ise yer altındaki boyutlarına göre farklılık gösterir. Bazıları birkaç metre olurken bazıları yüzlerce metreye ulaşabilir.
• Obrukların yan duvarları dik ya da hafif eğimlidir. Bu duvarlar çözünen kayaçların erozyona uğraması ile oluşmaktadır.
• Tavanları olmayan bu şekillerde tavan olsa dahi çok incedir.
• Yüzeyde açık şekilde görülebilen girişleri bulunur.
• Obruklar tek olabilecekleri bibi birbirine bağlanan bir ağ şeklinde birden çok obruk olarak da meydana gelebilir. Bu da yer altında sistem oluşturmalarını sağlar.
• Bitki örtüsünden yoksun alanlardır.

Bunların yanında yer altı su kaynakları ve özel durumlardan kaynaklı olarak benzersiz olan ekosistemlere ev sahibi olabilirler. Çeşitli endemik türler ve böcekler bu obruk ekosistemlerinde kendilerine yaşam alanı yaratabilirler.

Obruk Nerelerde Görülür?

Obruk Türkiye'nin belirli alanlarında görülen yer şekilleridir. Bu şekiller özellikle İç Anadolu Bölgesi ve Ege Bölgesi'nde yaygın olarak görülmektedir. En çok görülen yerlerin başında Kapadokya gelir. Nevşehir, Göreme ve Ürgüp yaygın olduğu yerlerdir. Turistler tarafından büyük ilgi görür.

Niğde çok görülen bölgelerdendir. Bor ilçesi ve çevresinde çok fazla sayıda obruk tespit edilmiştir. Aksaray ili içerisinde yer alan Ihlara Vadisi obrukların bolca bulunduğu yerler arasında bulunuyor. Karaman ve Denizli çok görülen yerler arasındadır. Bunun yanında Antalya'nın Alanya, Manavgat ve Serik gibi bölgelerinde de karstik yapılar nedeniyle obruk görülme durumu vardır.