Otorite Ne Demek? Karizmatik, Geleneksel, Bilimsel ve Merkezi Otorite Nedir?
Tarih dersinde sıkça karşılaşılan otorite kelimesi, Tarih ve Siyaset Bilimi alanlarında bir terim olarak yer almaktadır. Günümüzde bu alanlarda okuma yapanların anlam yönünden merak ettiği bu kelime, otorite ne demek, otoriter nedir gibi sorgularla inceleniyor. Ayrıca Karizmatik otorite, geleneksel otorite ve merkezi otorite nedir soruları da merak ediliyor. İşte bu kelimenin kökeni ve içinde bulunduğu tamlamalara kattığı anlam.
Otorite kelimesi Tarih ve Siyaset bilimlerinde sıkça kullanıldığı gibi günlük hayatta dahi dilimize yerleşen bir sözcüktür. Bu kelimeyi doğru kullanmak ve bu sözcükten doğan kavramları incelemek isteyenler, otorite ne demek, otoriter nedir gibi soruları araştırıyor. İşte otoritenin üç kolu olan karizmatik, geleneksel ve merkezi otoritenin açıklaması.
OTORİTE NE DEMEK TDK?
Otorite ya da diğer adıyla yetke; kendini belli bir güruha kabul ettirerek onları itaat ve güven çerçevesinde hakimiyeti altına alma, emretme kudreti ile yaptırımlarda bulunma gücüdür. Geleneksel otorite, karizmatik otorite ve hukuksal (demokratik) otorite olarak üçe ayrılır.
GELENEKSEL OTORİTE NE DEMEK?
Geleneksel otorite, gelenek ve ananelerin sonsuz saygı gördüğü, toplum kurallarının gelenekler doğrultusunda belirlendiği, toplum düzeninin çok yavaş değiştiği ve yeniliğe açık olduğu kurum ve toplumlarda görülür. Bu durumda iktidarın temeli gelenekler ve yerleşik inançlardır.
KARİZMATİK OTORİTE NE DEMEK?
Karizmatik otoritede otoriteyi sağlayan şey, liderin olağanüstü gözüken nitelikleridir. İktidarın kaynağında kişinin doğuştan sahip olduğu düşünülen özellikler yatar. Toplumu çok zor durumlardan kurtaran büyük kahramanların iktidarlığında karizmatik otorite yatar.
HUKUKSAL (DEMOKRATİK) OTORİTE NEDİR?
Gelenek ya da olağanüstü niteliklerden değil, akıl ve kurallardan kaynak bulur. Bu otorite türünde kişiler belli kurallar ışığında iktidara gelir ve belirli sınırlar dahilinde yetki kullanır. Bu kurallara uyulmadığı takdirde iktidardan uzaklaştırılır.
BİLİMSEL OTORİTE NEDİR?
Bilimsel otorite, bilimin söylediği her şeyi mutlak doğru kabul etme ve sorgulamaksızın benimseme demektir. Bu düşünce sisteminde bilimsel ispatlara dayanan ve alanında uzman kişiler tarafından doğruluğu kabul edilen her şey tartışmasız doğru kabul edilir.
OTORİTER YÖNETİM NE DEMEKTİR?
Otorite, istediğini direktif vererek ya da zor kullanarak yaptırma gücüne sahip olan kişi ya da kurum anlamına gelir. Otoriter yönetim ya da otoriteryanizm, mutlak itaat esasına dayalı olan, yaptırım gücü sonsuz olan yönetim biçimidir.
MERKEZİ OTORİTE NEDİR?
Merkezi otorite ise bir toplumda ya da kuruluşta tüm karar ve emirlerin tek bir kaynaktan gelmesidir. Merkezi otorite toplumun ya da örgütün en tepesinde yer alır ve tüm kararlar oradan çıkar.